Kho vàng dự trữ của mỗi nước thường là một trọng điểm bí mật quốc gia. Vốn là nơi "kín cổng, cao tường", trong bối cảnh giá vàng thế giới lên cao nhất trong vòng 15 năm gần đây như vừa qua và dự kiến còn có thể tăng lên nữa trong năm 2006, những trọng điểm bí mật quốc gia này lại càng được bảo vệ cẩn mật hơn.
Thăm kho vàng 3.000 tấn của Paris
Khác với tháp Eiffel sừng sững giữa bầu trời thủ đô, kho vàng dự trữ 3.000 tấn của Ngân hàng Quốc gia Pháp nằm sâu dưới lòng đất Paris 27 mét, đặt dưới tầng ngầm của ngân hàng, trụ sở tại phố La Vrillière ngay chính giữa nội thành Paris.
Khách được phép tham quan, luôn có người đi kèm sát nách, bước vào thang máy và đi sâu vào lòng đất, coi như đã qua được cửa ải thứ nhất. Tiếp đó, khách được trưởng bộ phận ngầm, vũ khí luôn mang sát bên người, kiểm tra rất kỹ lưỡng và giao cho một thẻ đen có số để đi vào hầm dự trữ vàng. Hầm xây dựng từ những năm 20 của thế kỷ trước rất kiên cố. Muốn xuống được kho vàng phải đi qua hai lần cửa bêtông (một cửa nặng 7 tấn, cửa còn lại 35 tấn) nhưng được trang hoàng rất lộng lẫy.
Tầng hầm có 5 ngăn lớn. Ngăn đầu chứa 450 tấn vàng để trong 9.000 két sắt có khóa. Các két sắt được xếp thứ tự theo xuất xứ của vàng để bên trong như vàng xuất xứ từ Nga, Anh, Australia hay Mỹ... Mở một két và quan sát thì thấy mỗi một thỏi vàng đều có một thẻ ghi rõ ngày, tháng, năm luyện đúc; số hiệu thỏi vàng và hàm lượng vàng nguyên chất.
Ngăn thứ hai và các ngăn tiếp sau làm khách thực sự choáng ngợp: Vàng để trần nguyên trạng với ánh vàng chói mắt. Từng thỏi vàng nặng 12,5kg chất đầy nhưng rất thứ tự, ngăn nắp trên các giá có lưới thép bao ngoài xếp thành từng dãy dài tít tắp.
Tổng số vàng trong cả 5 ngăn trong hầm là 3.024 tấn, ít hơn kho dự trữ vàng của Mỹ ở Fort Knox với tổng lượng dự trữ là 8.140 tấn, nhưng theo một vài nhân viên chuyên ngành thì vàng trong kho dự trữ ở Paris được bảo vệ tốt hơn. Ở Mỹ, để làm khách tham quan choáng ngợp, Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã cho dựng ngay trong kho một bức tường bằng vàng, chiếu sáng bằng những đèn chiếu rất hiện đại làm khách tham quan lóa mắt. Còn ở Paris, không có bức tường bằng vàng và chiếu sáng vẫn dùng đèn neon thông thường.
Từ ngày khánh thành, kho vàng dự trữ ở Paris là nơi tối mật, chỉ mở cửa cho khách nước ngoài thăm vào dịp có những sự kiện lớn. Thế chiến I xảy ra, tổng số vàng quyên góp trong dân nhập về kho đã đạt mức 2,4 tỉ franc, đủ để bảo đảm cho Ngân hàng Quốc gia Pháp đi vay tiền nước ngoài để mua vũ khí, lương thực và các phương tiện vận tải phục vụ mặt trận, góp phần vào chiến thắng của Pháp trong cuộc chiến.
Thế chiến II, Paris thất thủ, rơi vào tay quân Đức. Tháng 7/1940, một nhóm sĩ quan Đức tới phố La Vrillière lùng sục nhưng kho vàng dự trữ quốc gia của Pháp đã rỗng không! Số vàng trên đã được sơ tán đi gần 3 tuần trước đó trong một cuộc hành quân trên biển đầy tính sử thi: 12 tàu chiến gồm tàu bọc thép, tàu tuần dương, tàu phóng lôi với 5.000 lính thủy đi bảo vệ, áp tải, đã đưa 2.800 tấn vàng đựng trong 20.000 hòm và két sắt đi "di tản". Tới ngày nước Pháp được giải phóng, 1.600 tấn trong số vàng này đã được “hồi hương”.
Vàng không ngừng thách thức uy lực của đôla Mỹ
Cựu Tổng thống Pháp Charles De Gaulle trước đây là người am hiểu khá toàn diện về “uy lực” của đồng đôla Mỹ. Trong những năm 60 của thế kỷ trước, đồng đôla Mỹ đang nổi tiếng trên thế giới và được coi là cũng đầy "uy lực" như vàng. Nhưng tướng De Gaulle không tin điều này: ông đã lệnh cho nước Pháp phải thực hiện cả một thể chế để chuyển đổi toàn diện số đôla đã có sang vàng chính hiệu của Ngân hàng FED. Kết quả là từng đoàn tàu chở đầy vàng vượt Đại Tây Dương cập cảng nước Pháp và các đoàn xe tải cỡ lớn chất đầy vàng nối đuôi nhau về tập kết ở phố La Vrillière, Paris. Người Pháp hoan hỉ vì thấy tiềm lực kinh tế của đất nước tăng lên, còn người Mỹ thì tức giận đến phát điên.
Năm 1971 Tổng thống Mỹ Richard Nixon ký một sắc lệnh chấm dứt tiêu chuẩn chuyển đổi sang vàng của đồng đôla Mỹ. Kể từ đó, vàng không còn là bản vị tiền tệ của đồng đôla trên thương trường thế giới, giá chuyển đổi chỉ là 35 USD/ounce và đứng ở mức đó trong một thời kỳ dài. Nhưng vàng vẫn không mất giá: tuy không còn tác dụng lưu thông như tiền tệ nhưng cứ mỗi ngày 2 lần, vàng vẫn được định giá trên thị trường tiền tệ London.
Đầu những năm 80 của thế kỷ trước, cuộc khủng hoảng toàn cầu về dầu mỏ nổ ra cùng với những biến động chính trị lớn đương thời như cuộc Cách mạng Hồi giáo ở Iran và cuộc chiến của Liên Xô ở Afghanistan (cả hai nước này đều là những nước có sản lượng dầu mỏ khá lớn) thì lạm phát “phi mã” đã xảy ra ở nhiều nước trên thế giới, nhiều đồng tiền mất giá, giá vàng “đại nhảy vọt” lên tới 720 USD/ounce, thách thức nghiêm trọng "uy lực" đã tồn tại trong một thời gian dài của đồng đôla.
Theo những nhà lãnh đạo Cơ quan Nghiên cứu chiến lược của Công ty Quản lý kim loại quý thuộc ngân hàng quốc gia của một số nước thì vàng vẫn luôn luôn giữ nguyên giá trị là một kim loại quý hiếm đặc biệt để người ta có thể gửi gắm lòng tin vào đó, bởi vì:
1. Đồng đôla Mỹ chắc chắn sẽ xảy ra mất giá theo từng thời gian một để lấp lỗ hổng tài chính, bù đắp cho những thâm hụt khổng lồ của Mỹ.
2. Những rủi ro do các biến động về địa chính trị trên thế giới luôn xảy ra cũng là vấn đề thời sự nóng bỏng, thách thức sự ổn định của đồng đôla.
3. Một số nước có nền kinh tế lớn đang rất “khát” vàng để cân bằng nền kinh tế của mình bằng cách tăng cường dự trữ vàng.
(Theo An Ninh Thế Giới)
