Đứng đầu danh sách các tỷ phú mới là CEO Stéphane Bancel của hãng dược Moderna và Ugur Sahin, CEO của hãng công nghệ sinh học BioNTech, công ty sản xuất vaccine Covid-19 Pfizer. Cả hai CEO này hiện sở hữu khối tài sản trị giá 4 tỷ USD, theo công bố của Liên minh vaccine vì con người.
Ba nhà đồng sáng lập của hãng dược CanSino Biologics của Trung Quốc và các nhà đầu tư ban đầu vào Moderna cũng đã trở thành tỷ phú khi cổ phiếu của những hãng dược này tăng vọt. Giá cổ phiếu của Moderna đã tăng hơn 700% kể từ tháng 2/2020, trong khi BioNTech đã tăng 600%. Cổ phiếu của CanSino Biologics tăng khoảng 440% so với cùng kỳ. Theo thống kê của Liên minh vaccine vì con người, 9 tỷ phú mới này có khối tài sản trị giá tổng cộng 19,3 tỷ USD.
CEO Moderna Stéphane Bancel (trái) và CEO BioNTech Ugur Sahin là hai tỷ phú mới nổi bậc nhất giàu lên nhờ vaccine Covid-19. Ảnh: CNN.
"Những tỷ phú này đại diện cho khoản lợi nhuận khổng lồ mà nhiều tập đoàn dược phẩm đang kiếm được từ sự độc quyền mà họ nắm giữ đối với việc sản xuất vaccine này", bà Anne Marriott, đại diện Liên minh vaccine vì con người nói. "Những vaccine này được tài trợ bởi tiền công và trước hết phải là lợi ích công cộng toàn cầu, không phải là cơ hội để nhiều người tích lũy tài sản".
Công bố của Liên minh vắc xin vì con người được đưa ra thảo luận tại Hội nghị thượng đỉnh y tế toàn cầu G20 diễn ra ngày 21/5, nơi các lãnh đạo thế giới dự kiến bỏ các biện pháp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ đối với vaccine Covid-19. Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ủng hộ điều này khi cho rằng việc bỏ quyền sở hữu trí tuệ với công thức vaccine Covid-19 sẽ giúp mở rộng nguồn cung toàn cầu và thu hẹp khoảng cách tiêm chủng giữa các nước giàu và nghèo. Trong khi đó lãnh đạo Đức phản đối sáng kiến này, cho rằng việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ không làm tăng nguồn cung do năng lực sản xuất hạn chế và thiếu nguồn nguyên liệu.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, 87% lượng vaccine Covid-19 đã được chuyển đến các nước có thu nhập cao hoặc trung bình, trong khi các nước thu nhập thấp chỉ nhận được 0,2%. Trong một báo cáo được công bố hôm 21/5, nhà kinh tế trưởng của IMF, Gita Gopinath nói rằng việc tiêm chủng cho 60% dân số toàn cầu vào giữa năm 2022 sẽ tiêu tốn 50 tỷ USD.
Albert Bourla, Giám đốc điều hành của Pfizer, cho biết trong Hội nghị thượng đỉnh y tế toàn cầu hôm 21/5 rằng công ty sẽ cung cấp 2 tỷ liều vaccine cho các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình trong 18 tháng tới. Pfizer dự kiến doanh số bán vaccine của mình sẽ đạt tổng cộng khoảng 26 tỷ USD vào cuối năm nay, với tỷ suất lợi nhuận đạt 30%. Bourla phủ nhận việc công ty đang trục lợi từ vaccine và cho rằng họ đã chấp nhận mọi rủi ro để phát triển và đầu tư tới 2 tỷ USD cho nghiên cứu và phát triển.
BioNTech, công ty đã nhận được 325 triệu euro (397 triệu USD) từ chính phủ Đức để phát triển vaccine Covid-19, cho biết họ cam kết cung cấp vaccine cho các quốc gia có thu nhập thấp với giá gốc. "Tất cả chúng tôi đều biết rằng sẽ không có ai được an toàn cho đến khi tất cả mọi người đều an toàn", đại diện công ty này cho biết.
BioNTech đã kiếm được lợi nhuận ròng 1,1 tỷ euro (1,3 tỷ USD) trong ba tháng đầu năm, phần lớn nhờ vào thị phần doanh thu từ vaccine Covid-19, so với khoản lỗ 53,4 triệu euro (75,9 triệu USD) so với cùng kỳ năm ngoái.
Doanh số vaccine Covid-19 của Moderna đạt 1,7 tỷ USD trong ba tháng đầu năm nay và đã có quý đầu tiên có lãi từ trước đến nay, theo báo cáo của công ty vào đầu tháng này. Goldman Sachs dự kiến Moderna sẽ kiếm được 13,2 tỷ USD doanh thu vaccine Covid-19 vào năm 2021. Công ty này đã nhận được hàng tỷ USD tài trợ từ chính phủ Mỹ để phát triển vaccine của mình.
AstraZeneca, công ty sản xuất vaccine cùng với các nhà nghiên cứu tại Đại học Oxford, đã đồng ý cung cấp liều lượng với chi phí thấp nhất cho các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình. Nhà sản xuất vaccine Johnson & Johnson cũng cho biết họ sẽ cung cấp vaccine của mình trên cơ sở phi lợi nhuận, trong bối cảnh đại dịch bùng phát mạnh mẽ.
Sơn Nam (Theo CNN)
