Tỷ phú Ronald O. Perelman đang lần lượt chia tay những món đồ vật quý giá mà ông sưu tầm hàng thập kỷ qua. Trong đó chuyên cơ Gulfstream 650 đang bị rao bán, du thuyền 257 foot cũng vậy. Công ty vận chuyển Movers cũng đến nhà tỷ phú ở Upper East Side và mang đi các tác phẩm nghệ thuật, sau khi ông ký thỏa thuận với hãng đấu giá Sotheby để bán đi bộ sưu tập trị giá hàng trăm triệu USD của mình.
Tỷ phú Perelman cũng đang bán đi cổ phần tại AM General cùng một công ty hương liệu mà ông đã sở hữu mấy chục năm qua. Số cổ phần còn lại tại một số công ty khác cũng được tỷ phú rao bán.
Chuyện gì đang xảy ra với Perelman, vị tỷ phú từng rất nổi tiếng và được giới truyền thông liên tục nhắc tên trong những năm 1980? Hiện ở tuổi 77, vị tỷ phú này phải đối mặt với những khó khăn chồng chất về tài chính, mà lớn nhất là tại đế chế mỹ phẩm Revlon do ông nắm giữ.
Từng là người giàu nhất nước Mỹ ở thập niên 80, chỉ trong vòng hai năm qua, tài sản của Perelman đã sụt giảm từ mức 18 tỷ USD xuống còn 4,2 tỷ USD, theo Bloomberg Billionaire Index. Gần đây giới ngân hàng và giới sưu tầm nghệ thuật đang xôn xao bàn tán về Perelman sau khi công ty đầu tư MacAndrews & Forbes của ông công bố bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh và đang có ý định tái cơ cấu vào hồi tháng 7.
"Chúng tôi đang nhanh chóng thực hiện những bước đi lớn để thích nghi với môi trường kinh doanh khắc nghiệt chưa từng thấy như hiện nay. Tôi đã rất cởi mở nói về dự định giảm nợ, thu hẹp hoạt động, bán tài sản và chuyển đổi các tài sản sang tiền mặt để tìm kiếm những cơ hội đầu tư mới. Đó chính xác là những gì chúng tôi đang làm", tỷ phú Perelman tuyên bố.
Ngoài ra vị tỷ phú này cũng đưa ra những lý do vụn vặt hơn cho việc thanh lý các trên sản trên như muốn dành thời gian cho gia đình và sống cuộc đời đơn giản hơn.
"Tôi nhận ra rằng mình đã cố gắng đuổi theo quá nhiều thứ mà bản thân không sử dụng hoặc thậm chí không muốn", tỷ phú Perelman nói. "Đã đến lúc dọn dẹp ngôi nhà, đơn giản hóa cuộc sống và đem đến cho người khác cơ hội thưởng thức một số thứ đẹp đẽ mà tôi đã sở hữu mấy chục năm nay".
Graydon Carter, cựu biên tập viên của Vanity Fair, người đã biết Perelman trong ba thập kỷ, cho biết sự thay đổi trong thái độ của Perelman là chân thành. "Thường thì khi mọi người nói điều này để che đậy điều gì đó khác. Trong trường hợp của Ronald, đó là sự thật. Anh ấy đã học cách yêu và trân trọng những tiện nghi vừa đủ trong gia đình mình".
Trong khi đó Richard Hack, người từng viết tiểu sử về Perelman vào năm 1996, tỏ ra nghi ngờ. "Nếu bạn muốn một cuộc sống đơn giản hơn, bạn sẽ mua một trang trại ở Oklahoma, chứ không phải bán bức tranh từ ngôi nhà của bạn ở Manhattan. Nếu anh ấy bán tác phẩm của mình, đó là vì anh ấy cần tiền mặt".
Những tác phẩm nghệ thuật mà Perelman bán đi gồm có bức "0 through 9" của Jasper Johns được định giá vào khoảng 70 triệu USD, bức "Zwei Kerzen" của Gerhard Richter được định giá hơn 50 triệu USD và bức "Leaving Paphos Ringed with Waves (I)" của Cy Twombly có giá trị vào khoảng 20 triệu USD.
Wendy Goldsmith, một cố vấn nghệ thuật ở London, nhận định những gì Perelman đang bán có giá trị cao nhất trong bộ sưu tập nghệ thuật của ông.
Một số nguồn tin thân cận cho biết một phần số tiền thu được sẽ được dùng để trả nợ cho Citigroup. Ngoài ra tỷ phú Perelman còn nợ vài ngân hàng khác như JPMorgan Chase, Bank of America và UBS.
Đây là giai đoạn đánh dấu bước ngoặt mới trong cuộc đời của tỷ phú Perelman, người từng nổi đình nổi đám với các vụ thâu tóm sử dụng nợ đầy tham vọng thời kỳ những năm 1980 và 1990, cũng như các vụ kiện tụng, ly hôn được công chúng quan tâm. Giờ đây vị tỷ phú này đang nhận ra rằng có quá nhiều nợ, đặc biệt là trong thời dịch bệnh như hiện nay, sẽ là thảm họa.
Tập đoàn mỹ phẩm Revlon chính là một ví dụ. Mức giá trị vốn hóa 365 triệu USD của Revlon hiện tại là quá thấp so với mức giá 1,74 tỷ USD mà ông đã bỏ ra để thâu tóm công ty năm 1985. Hiện Perelman sở hữu khoảng 87% cổ phần của Revlon và kiểm soát toàn bộ công ty được điều hành bởi con gái ông, Debra Perelman.
Suốt mấy chục năm nay, Revlon vẫn phải gánh trên vai núi nợ khổng lồ, buộc Perelman phải cho vay hoặc bơm tiền vào đây. Dù là tập đoàn mỹ phẩm nổi tiếng, Revlon đã quá chậm chạp trong việc thích nghi với các xu hướng mới và gần đây thậm chí còn để mất doanh thu vào những đối thủ nhỏ hơn, những công ty đã tận dụng triệt để mạng xã hội để lôi kéo khách hàng. Hiện doanh thu Revlon lao dốc mạnh do một loạt cửa hàng phải đóng cửa vì Covid-19. Công ty nợ khoảng 3 tỷ USD và đến tháng 11 sẽ cạn tiền mặt.
Vấn đề mà Perelman phải đối mặt không chỉ nằm ở những thỏi son. Ông đã sử dụng cổ phiếu Revlon để làm tài sản đảm bảo cho nợ của MacAndrews & Forbes. Và sau khi cổ phiếu Revlon đã giảm 68% kể từ đầu năm đến nay, các chủ sở hữu trái phiếu do MacAndrews & Forbes phát hành sẽ phải đòi thêm tài sản đảm bảo hoặc đòi Perelman trả nợ.
Cổ phiếu của các công ty khác trong danh mục như Scientific Games và Vericast cũng ở trong tình cảnh tương tự. Ít nhất 9 ngân hàng có quyền tịch biên tài sản của Perelman, bao gồm các tác phẩm nghệ thuật, ngôi nhà ở Hamptons và nhiều chuyên cơ.
Có những dấu hiệu cho thấy công ty đầu tư MacAndrews & Forbes của tỷ phú đang gặp khủng hoảng. Những vị trí lãnh đạo cấp cao nhất liên tục thay người. Hồi tháng 7, giám đốc pháp chế Steve Cohen ra đi, theo sau là người phát ngôn Josh Vlasto và James Chin, người phụ trách mảng thị trường vốn. Giám đốc tài chính Paul Savas từ chức hồi tháng 6.
Tuy nhiên, những người hiểu rõ Perelman cho rằng những rắc rối gần đây sẽ không thể khiến một người dày dặn kinh nghiệm như ông ngã quỵ. Perelman đã đạt được tiến bộ về kế hoạch bán một số cổ phần của mình.
MacAndrews & Forbes đã đạt được thỏa thuận trong tuần qua để bán 35% cổ phần của mình trong Scientific Games cho một công ty đầu tư của Australia. KPS Capital Partners vào tháng 7 đã đồng ý mua cổ phần của Perelman trong AM General, nhà sản xuất Humvees và các loại xe khác có trụ sở tại Indiana, với số tiền không được tiết lộ. Một thỏa thuận trị giá 439 triệu USD để bán Flavors Holdings, một nhà sản xuất chất làm ngọt và thực phẩm do tỷ phú sở hữu, cho Whole Earth Brands Inc. đã được hoàn thành vào tháng 6.
Tuy nhiên, việc đạt hoàn tất các thỏa thuận trên được sẽ không hề dễ dàng. Khoản nợ 3 tỷ USD của Revlon sẽ là mối quan tâm đối với bất kỳ nhà đầu tư tiềm năng nào. Ngay cả việc tỷ phú bán các tác phẩm nghệ thuật cũng không đơn giản. Một bức tranh của Francis Bacon thuộc sở hữu của tỷ phú Perelman, trị giá khoảng 15 đến 23 triệu USD, đã bị rút khỏi cuộc đấu giá vào phút cuối do không được quan tâm. Bộ sưu tập nghệ thuật - bao gồm một số tác phẩm có giá trị nhất thế kỷ 20 như tác phẩm điêu khắc của Alberto Giacometti và các bức tranh của Mark Rothko và Ed Ruscha hiện chiếm hơn một phần ba tài sản của tỷ phú nhưng không được nhiều người mua chú ý.
Sơn Nam (Theo Bloomberg)