![]() |
Biệt thự số 334 Nơ Trang Long. |
Tháng 7/1985, khi TAND TP HCM thụ lý vụ án Phạm Quang Cảnh, Lê Công Minh và đồng phạm thì ông Phan Công Trinh là Phó chánh án phụ trách mảng hình sự. Theo phán quyết của tòa, Lê Công Minh bị tuyên án tử hình, đồng thời bị tịch thu nhà 334 Nơ Trang Long gần 3.000 m2 để "giao lại cho cơ quan quản lý nhà đất". Tháng 8/1986, Tòa phúc thẩm TAND Tối cao xét xử lại vụ án, vợ ông Minh là bà Trần Thị Phương xin lại căn nhà nhưng HĐXX không giải quyết vì "không có kháng cáo, kháng nghị". Tòa gợi ý, bà Phương có thể làm đơn gửi các cơ quan chức năng xem xét.
Khi bản án có hiệu lực pháp luật, TAND TP HCM ra quyết định thi hành án. Sau đó, tòa phát công văn đến Sở Nhà đất thành phố "đề nghị giải quyết nhà số 334 Nơ Trang Long cho ông Phan Công Trinh, Phó chánh án". Lúc đó, ông Trinh có nhà tại cư xá Đồng Tiến và Giám đốc Sở Nhà đất đã quyết định "hoán đổi". Theo đó, giao nhà 334 Nơ Trang Long cho ông Trinh, và thu hồi lại căn nhà ở cư xá Đồng Tiến. Vào thời điểm bấy giờ, nhà 334 Nơ Trang Long đang được cơ quan an ninh quản lý và bố trí cho 4 gia đình cán bộ an ninh khó khăn về chỗ ở. Nhưng 4 gia đình đã phải "nhanh chóng chuyển đi" để trả lại hiện trạng ngôi nhà cho ông phó chánh án dọn đến.
Sau khi đổi được nhà nhỏ lấy nhà lớn, ông Trinh được điều động và thăng chức Giám đốc Sở Tư pháp TP HCM rồi tiếp tay cho Nguyễn Văn Mười Hai lừa đảo (vụ nước hoa Thanh Hương). Ông Trinh bị kết án 9 năm tù.
Trong khi đó, Lê Công Minh được Chủ tịch nước xem xét ân giảm từ án tử hình xuống còn tù chung thân. Ngày 19/5/1998, ông Minh được xét tha tù trước thời hạn. Còn ông Trinh đã ra tù trước đó và vẫn ở tại khu biệt thự 334 Nơ Trang Long. Ông Minh nhiều lần bức xúc: "Nếu ngôi nhà được sử dụng làm nhà trẻ hay trường mẫu giáo để nuôi dạy các cháu nhỏ, tôi không tức. Đằng này, sau những gì đã xảy ra thì ông ấy cũng là một người tù mãn hạn như tôi, ông ấy không xứng đáng ở trong ngôi nhà ấy".
Theo ông Minh, cựu phó chánh án Trinh có cho người đến gặp ông để thương lượng giải quyết thủ tục hợp thức hóa nhà 334 Nơ Trang Long nhưng ông không đồng ý. Trước đó, trong thời gian Lê Công Minh ở tù, nhà 334 Nơ Trang Long vẫn mang tên ông và vợ con ông đã bám theo chút hy vọng của bản án phúc thẩm để đưa đơn gõ cửa khắp nơi, nhưng không được cơ quan nào trả lời. Thực tế, 5 tháng sau khi ông Minh ra tù, UBND TP HCM mới có quyết định số 1463/QĐ-UB ngày 9/10/1998 xác lập quyền sở hữu nhà nước đối với nhà 334 Nơ Trang Long. Theo Thanh Niên, ngày 15/11/2004, khối tài sản này được thành phố cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở do ông Phan Công Trinh đứng tên sở hữu.
"Việc TAND TP HCM tuyên tịch thu căn nhà của vợ chồng tôi là chưa xem xét cụ thể về tính chất pháp lý của căn nhà. Đây là căn nhà vợ chồng tôi cùng mua để cả gia đình sinh sống, nó là tài sản chung và chưa bao giờ được sử dụng để phạm bất cứ tội gì. Thực chất (sau này tôi mới biết) là do ông Phan Công Trinh lúc đó là phó chánh án chỉ đạo xét xử vụ án này muốn lấy căn nhà nên sau khi Tòa phúc thẩm tuyên y án tử hình tôi, ông Trinh lập tức đã cùng gia đình dọn đến chiếm dụng...", ông Minh cho biết.