Theo hồ sơ của Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI), người phụ nữ gốc Việt Lê Thị Phương Mai, 38 tuổi, cùng Ze Wai Wong - 46 tuổi, người Trung Quốc - là hai nhân vật đã đứng ra tổ chức một tập đoàn tội phạm quốc tế lớn tại Bắc Mỹ, hoạt động theo quy trình khép kín từ sản xuất, tiêu thụ ma túy đến rửa tiền.
Khoảng tháng 5/2001, lực lượng cảnh sát Mỹ bắt đầu đánh hơi về một đường dây vận chuyển thuốc ecstasy (còn gọi là thuốc “lắc”) từ Canada vào Mỹ. Cuộc điều tra mang tên “Chiến dịch hộp kẹo” lập tức được triển khai với sự phối hợp của cảnh sát hai nước Canada và Mỹ.
Sơ đồ chi tiết các hạng mục của dự án khu nghỉ mát cao cấp tại Dốc Lết (Khánh Hòa), do Công ty Viet - Can đưa lên quảng bá trên mạng Internet. |
Quá trình điều tra gần hai năm cho thấy tập đoàn tội phạm do Lê Thị Phương Mai và Ze Wai Wong có cơ sở tại hai thành phố Ottawa và Toronto (Canada), đồng thời còn nối mạng đến 16 thành phố khác trên nước Mỹ, tổ chức vận chuyển và lưu hành khoảng 15% số thuốc “lắc” vào Mỹ. Thuốc “lắc” và các chất ma túy khác được sản xuất tại Ottawa, Toronto sau đó được chuyển vào các tụ điểm ở Mỹ tiêu thụ với giá bán sỉ khoảng 4 USD/viên và bán lẻ trên đường phố 15-20 USD/viên. Siêu lợi nhuận thu được từ “quy trình khép kín” của mạng lưới tội phạm này có hành trình ngược lại, tức từ Mỹ trở lại Canada rồi sau đó được chuyển đến nhiều nước ở châu Á để “tẩy sạch”.
Theo tài liệu thu thập của cơ quan FBI, mỗi tháng tập đoàn tội phạm của Phương Mai và Ze Wai Wong tiêu thụ khoảng 1 triệu viên thuốc “lắc” trên đất Mỹ, Canada và khoảng 5 triệu USD được “tẩy rửa” thông qua các tài khoản ngân hàng. Một cuộn băng ghi âm cuộc điện đàm của trùm Mai với đồng bọn mà cảnh sát thu được vào tháng 8/2003 cho biết Phương Mai có kế hoạch phát triển các mạng lưới phân phối ma túy và đưa tiền tới Oakland (Mỹ) - nơi mà các khoản tài chính “đen” có thể được chuyển đến nhiều nơi trên thế giới, kể cả Việt Nam. Lượng tiền khổng lồ này sẽ tiếp tục được làm “sạch” bằng hình thức núp bóng dưới các hoạt động đầu tư, kinh doanh ở Đông Á.
“Chiến dịch hộp kẹo” sau hai năm bí mật điều tra, kết thúc vào ngày 31/3. Cảnh sát đã đóng cửa ba cơ sở sản xuất thuốc “lắc”, thu giữ 500.000 viên thuốc, đồng thời xóa sổ nhiều cơ sở trồng cần sa tại Ottawa. Tổng số tiền và hiện vật thu giữ trong chiến dịch lên đến trên 40 triệu USD, 170 đối tượng trong tập đoàn tội phạm bị bắt giữ...
“Người Việt thành đạt nhất ở Canada”?
Trước khi bị bắt khoảng ba tháng, tức vào đầu năm 2004, Lê Thị Phương Mai cùng một số người khác dưới danh nghĩa người của Công ty Viet - Can Resorts & Plantation Inc., có trụ sở tại 857 Unit 1, Somerset St. West Ottawa. Ontario (Canada), đã về Việt Nam tìm “cơ hội đầu tư”.
Lê Thị Phương Mai được đích thân ông Phạm Văn Chi lúc đó là chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa (hiện là phó bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa) tiếp đón. Ông Chi kể lại: Phương Mai tự giới thiệu là người con của quê hương Khánh Hòa, có thiện chí muốn đầu tư vào Khánh Hòa, đồng thời đưa thư tay của ông Thắng (thương vụ trưởng Thương vụ Việt Nam ở Canada), giới thiệu “đây là người Việt Nam quê Khánh Hòa, là người Việt thành đạt nhất ở Canada. Đề nghị giúp đỡ...”, nên UBND tỉnh mới lên kế hoạch làm việc, tiếp xúc.
“Lúc đó Phương Mai khoe công ty có đầu tư một dự án trồng rừng bằng một loại gỗ quý tại Lâm Đồng. Còn tỉnh Khánh Hòa lâu rồi không có ai đầu tư dự án lớn nên nghe 25 triệu USD là mừng húm...”, ông Chi nói.
Sau lần ra mắt sơ khởi với ông chủ tịch UBND tỉnh, vào tháng 1, Lê Thị Phương Mai và ba người nước ngoài nữa cùng là đại diện của Công ty Viet - Can đã làm việc lần thứ hai với lãnh đạo tỉnh và các ban, ngành liên quan tại trụ sở UBND tỉnh, để bàn kế hoạch đầu tư 25 triệu USD vào dự án khu nghỉ mát và căn hộ cho thuê tại Dốc Lết, thuộc huyện Ninh Hòa (Khánh Hòa).
Sau đó, Công ty Viet - Can Resorts & Plantation Inc. làm tờ trình xin phép đầu tư dự án khu nghỉ mát cao cấp với công nghệ cao, đầy đủ tiện nghi, thân thiện với môi trường thích hợp cho tất cả các mùa. Trong đó có các hạng mục chủ yếu như 100 căn hộ villa năm sao; 100 căn hộ villa bốn sao; các cơ sở hạ tầng cho khu nghỉ mát, nhà hàng, quầy bán hàng, trò chơi thể thao. Dự án này sẽ đem lại thêm 400 công việc làm cho công nhân địa phương.
Cùng lúc, Công ty Viet - Can Resorts & Plantation cũng lập một website trên mạng Internet để quảng bá dự án du lịch nói trên (cùng với dự án khác ở Lâm Đồng). Ngày 3/2, chủ tịch UBND tỉnh Phạm Văn Chi ký công văn gửi Công ty Viet - Can và Sở Kế hoạch - Đầu tư (KH-ĐT) với ý kiến: “Đồng ý về chủ trương đầu tư khu nghỉ mát và căn hộ cho thuê với diện tích khoảng 70 ha tại Dốc Lết; giao Sở KH-ĐT chủ trì, phối hợp Sở Địa chính và các ngành liên quan hướng dẫn Công ty Viet - Can Resorts & Plantation lập dự án đầu tư, trình UBND tỉnh xem xét theo quy định hiện hành”.
Thế nhưng, gần hai tháng sau khi nhận được “chủ trương” nói trên, chưa kịp lập dự án đầu tư thì “người Việt thành đạt nhất tại Canada” Lê Thị Phương Mai bị bắt.
Dự án "đi tắt"
Dự án khu du lịch Dốc Lết trước đó đã được UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt quy hoạch chi tiết cho Công ty cổ phần Phương Mai, với diện tích hơn 170 ha. Công ty cổ phần này lúc đầu có năm thành viên tham gia phần hùn, trong đó có hai thành viên là người của Công ty TNHH Hoàn Cầu, nhưng sau đó “thấy việc cộng tác với Công ty Phương Mai không thuận lợi” nên cả hai đã rút tên khỏi công ty.
Tuy nhiên, Công ty cổ phần Phương Mai vẫn tiếp tục đeo đuổi thực hiện dự án. “Chính tôi cũng ngạc nhiên, chưng hửng khi nhận được công văn của ông chủ tịch UBND tỉnh đồng ý chủ trương dự án đầu tư cho Công ty Viet - Can”, giám đốc Sở KH-ĐT Lê Thanh Quang cho Tuổi Trẻ biết.
Theo ông Quang, trường hợp Công ty Viet - Can chưa thông qua Sở KH-ĐT mà lên thẳng UBND tỉnh là đi tắt, không đúng theo quy trình cấp phép đối với dự án đầu tư. Điều đó đã dẫn đến việc đồng ý cho công ty này đầu tư 70 ha là trùng lên diện tích đã được cấp cho Công ty cổ phần Phương Mai.
Ông Quang cho rằng “vụ này là trầm trọng vì trùng lắp đến 70 ha, chứ đâu phải chỉ là một vài hecta, đó là trách nhiệm của UBND tỉnh”. Trong khi đó, người đặt bút ký “đồng ý chủ trương” là ông Phạm Văn Chi giải thích: “Dự án thông qua rồi nhưng sau đó một số thành viên trong Công ty cổ phần Phương Mai lục tục rút vốn, cả năm sau không thấy đá động gì nên chúng tôi chỉ để cho Công ty Phương Mai 10 ha, còn để lại cho hai công ty khác đầu tư (trong đó Viet - Can 70 ha)”.
“Ông có biết Lê Thị Phương Mai là trùm ma túy và sau khi từ Việt Nam trở về Canada đã bị bắt?”. “Tôi không biết Lê Thị Phương Mai là ai, thấy có thư giới thiệu của Thương vụ Việt Nam ở Canada, quê ở Khánh Hòa, lại có thiện chí đầu tư thì chấp nhận. Nhưng nó hoạt động “ngầm” rồi đem tiền đi rửa thì làm sao mà biết được?”, ông Chi nói. “Thế khi nghe tin Phương Mai bị bắt, ông có suy nghĩ gì không?”. “Nó chưa lập dự án trình chúng tôi thì bị bắt, theo tôi cũng là... bình thường thôi. Nhưng cũng may là chưa có dự án, chứ nếu phê duyệt dự án đầu tư cho nó rồi thì...”.
Trao đổi về vấn đề có liên quan đến thông báo của UBND tỉnh Khánh Hòa đối với dự án của Công ty Viet - Can trước đây, ông Võ Lâm Phi, chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, cho biết: “Đến nay, UBND tỉnh chúng tôi không còn xem xét gì đến dự án của công ty đó nữa. Có lẽ công ty ấy nghĩ là có được công văn thông báo do chủ tịch UBND tỉnh trước đây đã ký đồng ý về chủ trương cho họ là đủ. Về nguyên tắc, thông báo đó chỉ có giá trị để cho họ làm việc với các cơ quan chức năng của tỉnh. Họ phải tiếp tục thực hiện thêm các bước, các thủ tục theo quy định đối với dự án thì mới được coi là đúng và đủ thủ tục pháp lý. Thế nhưng, sau đó họ hoàn toàn không thực hiện được thêm gì nữa, cho nên mặc nhiên chúng tôi coi văn bản thông báo của tỉnh đã gửi cho họ là không còn giá trị và dự án của họ cũng không còn tồn tại nữa...".