![]() |
Uống nhiều paracetamol dễ gây nhiễm độc gan. |
Anh Ba Hùng (TP HCM) nổi tiếng là "anh hùng bia rượu” vì có phong thái đĩnh đạc. Anh cứ làm một mạch hết cả ly rồi đặt cốc xuống, không ồn ào, uống nhiều thì mặt chỉ hơi tái đi một chút. Nhưng gần đây, anh Ba thấy mỏi mệt, chán ăn, da dần dần vàng ệch ra. Tuy vẫn còn uống được nhưng "phong độ" của anh không còn như trước; chỉ được mấy chầu là đã mệt, bỏ về sớm mặc cho mọi người chèo kéo. Thấy không ổn, anh đến bệnh viện và mới biết mình bị cả rượu bia và thuốc "phòng say" làm hại.
Mỗi lần uống rượu bia, anh Ba Hùng thường uống trước 3-4 viên paracetamol. Nếu trong ngày có vài ba lần nhậu thì trong dạ dày anh có đến chục viên. Cách làm này anh học được từ một bạn rượu khác. Lần đầu dùng thử thấy có kết quả: uống được nhiều, nếu quá liều thì mệt nhưng ít bị choáng váng, nhức đầu. Cứ thế, anh tiếp tục và coi nó như một bí quyết. Ngờ đâu, bí quyết này làm cho anh sớm "đổ" vì rượu bia hơn.
Paracetamol là thuốc có tác dụng ức chế thần kinh trung ương, làm giảm đau, hạ nhiệt. Khi vào cơ thể, nó chuyển hóa thành các chất trung gian, trong đó có độc tố N-acetyl benzoquinonimin. Nó được thải trừ sau khi tiếp tục chuyển hóa nhờ một chất khác trong gan là gluthation. Nếu uống paracetamol trong phạm vi liều điều trị, hoặc gan người bệnh không có vấn đề gì thì quá trình giải độc này diễn ra suôn sẻ. Nhưng nếu uống quá liều, quá trình đó bị trở ngại do cơ thể không có đủ gluthation. Hậu quả là gan bị nhiễm độc N-acetyl benzoquinonimin.
Theo Sức Khỏe & Đời Sống, rượu bia vốn là thứ gây độc cho gan. Nếu lại dùng paracetamol để phòng say thì cơ thể sẽ chịu cả 2 loại độc, làm tăng gánh nặng cho gan. Rượu bia gây giãn mạch, nhiệt bốc ra ngoài làm cho nóng ở mặt nhưng thực tế thân nhiệt lại giảm. Paracetamol chỉ làm hạ nhiệt lúc thân nhiệt cao. Uống paracetamol trong trường hợp này không làm giảm lượng nhiệt bốc lên mặt, cũng chẳng có ích lợi gì thêm cho thân nhiệt cả.
Khi mới uống ít, rượu bia ức chế trung tâm điều khiển vận động làm người uống khoa chân múa tay, nói năng nhiều hơn... Điều này gây ngộ nhận là rượu bia gây “kích thích, sảng khoái”. Khi uống nhiều, rượu bia ức chế toàn bộ thần kinh trung ương. Trạng thái giống như “kích thích, sảng khoái” đó mất đi và chuyển sang mệt mỏi, đờ đẫn. Còn paracetamol ức chế thần kinh trung ương. Nhờ sự ức chế ấy, người uống rượu đỡ choáng váng, nhức đầu; nhưng thuốc cũng gây mệt. Cái mệt do rượu bia cộng với cái mệt do paracetamol đem lại làm cho người uống mất sức nhiều hơn.
Chỉ riêng rượu bia đã dẫn đến bệnh gan. Việc uống paracetamol thường xuyên càng rút ngắn con đường dẫn đến bệnh này.