Nhà cô Hồng là một gia đình làm xôi truyền thống. Năm nay 50 tuổi, nhưng cô đã gắn bó với nghề này gần 30 năm. Cô cho biết: "Làm xôi để giữ nghề và giúp trang trải cuộc sống". Sáng nào cô cũng dậy từ lúc 2h sáng để bắt đầu công việc. Làm xôi chủ yếu là từ gạo phải nếp cái hoa vàng... Để làm xôi ngon, gạo phải được vo thật sạch. Tùy làm từng loại xôi mà có cách chế biến khác nhau. |
Lá dong, sen, chuối cũng phải làm sạch để khi gói xôi có mùi thơm. |
Cô Hồng cho biết, cách làm xéo cũng khá quan trọng, xéo ngon thì phải thơm mùi của hành, của mùi mỡ rán, đỗ xanh... |
Khi đồ xôi phải giữ cho lửa đều. Khi xôi chín được 80% thì dỡ ra vẩy thêm chút nước cho hạt xôi se lại, rồi tiếp tục đồ lần hai để xôi đạt tới độ dẻo như ý muốn. Người xưa có câu "làng Gạ có gốc cây đề - có sông tắm mát có nghề bán xôi". Hiện nay làng Kẻ Gạ vẫn còn hàng trăm hộ nấu xôi như nhà cô Hồng, nhiều gia đình còn khá giả từ nghề này. |
.. và chính cái hương vị ấy khi kết hợp với xôi tạo thành một mùi thơm ngon, cuốn hút nhiều người. |
Xôi nấu xong dỡ ra thúng, dưới lót bọc mút, trên đậy vỉ cói, không quên ủ lá sen để xôi nóng, thơm mà không bị hấp hơi nước. |
Trải qua thời gian, xôi Kẻ Gạ vẫn là một món ăn thanh tao và cuốn hút người Tràng An vốn nổi tiếng sành ăn. |
Lê Hiếu