![]() |
Bệnh nhân Vũ Đình Tấn mắc nhiễm khuẩn liên cầu lợn tỉnh dậy sau 1 tháng hôn mê. |
Hôm qua (18/7), Thạc sĩ (Ths) Nguyễn Hồng Hà,Phó Viện trưởng Viện các bệnh truyền nhiễm và nhiệt đới quốc gia cho biết từ đầu năm đến nay Viện đã tiếp nhận và điều trị cho 22 bệnh nhân bị mắc bệnh do nhiễm liên cầu lợn (Streptococcus suis), trong đó có 2 trường hợp đã tử vong.
Các bệnh nhân này đến từ nhiều tỉnh, thành phía Bắc. Hiện nay, Khoa Hồi sức tích cực (Viện các bệnh truyền nhiễm và nhiệt đới quốc gia) đang điều trị cho 2 bệnh nhân bị mắc liên cầu lợn ở thể nặng. Tất cả các bệnh nhân này đều có tiền sử tiếp xúc với lợn bị bệnh, tham gia giết mổ hoặc ăn thịt lợn bệnh.
Hết ngày mùa, bác Vũ Đình Tấn, 62 tuổi, ở Ngô Xá, Hưng Yên, mua 4 lạng thịt lợn về ăn. Bác ăn hết 2 lạng còn 2 lạng cất đi. Nào ngờ đến hôm sau bác phát bệnh, nằm mê man không biết gì. Khắp mặt, tai, tay chân bị xuất huyết tím bầm.
Được điều trị một tháng tại Viện lâm sàng các bệnh nhiệt đới, khi tỉnh dậy bác mới biết mình bị nhiễm khuẩn liên cầu lợn. Sút 20kg, cơ thể bác Tấn giờ chỉ còn da bọc xương, da mặt, tai, tay chân bong ra từng mảng. Các đầu ngón tay, chân hoại tử tím bầm.
Em Nguyễn Thị Nguyệt, 17 tuổi, quê ở Lạc Đạo, Văn Giang, Hưng Yên, kỳ nghỉ hè này về quê giúp mẹ bán thịt lợn được mấy ngày thì nhiễm bệnh.
Em kể lại trong quá trình bán thịt được mẹ dạy cho cách phân biệt thịt tươi hay ôi bằng cách đưa lên mũi ngửi. Các bác sĩ nhận định có thể khuẩn liên cầu lợn lây qua các vết xước trên tay chân khi Nguyệt tiếp xúc với thịt hoặc lây qua niêm mạc mũi, miệng trong quá trình ngửi thịt.
![]() |
Một bệnh nhân nhiễm khuẩn liên cầu lợn. |
Hơn chục năm trong nghề giết mổ lợn, nay đã là chủ một lò mổ quy mô ở Ứng Hòa, Hà Tây, anh Ngô Xuân Long chưa từng biết đến căn bệnh khủng khiếp này. Chỉ sau vài ngày sốt cao, anh rơi vào tình trạng hôn mê và được các bác sĩ tại Viện xác định viêm màng não do nhiễm khuẩn liên cầu lợn.
“Tôi thường xuyên thu mua lợn tại huyện Vân Đình. Mua cả đàn nên cũng không thể kiểm soát được con nào ốm, con nào khoẻ. Có vài con bỏ ăn là chuyện bình thường, mà thú y cũng không hề kiểm tra”, Anh Long cho biết.
Theo Ths Nguyễn Hồng Hà, nhiễm khuẩn liên cầu lợn là bệnh đã có từ lâu, y văn đã công bố bệnh này và có bản đồ dịch trên toàn thế giới, trong đó vùng Tứ Xuyên, Trung Quốc được coi là ổ dịch.
Do chưa công bố dịch liên cầu lợn nên Việt Nam vẫn chưa có tên trên bản đồ này. Hiện chỉ có bệnh viện tuyến cuối mới có thể phát hiện được bệnh nhiễm khuẩn liên cầu lợn còn bệnh viện tuyến dưới thường bó tay do không có điều kiện làm các xét nghiệm vi sinh.
Bệnh nhân nhiễm khuẩn liên cầu lợn vào điều trị tại Viện chủ yếu chia làm hai thể là tối cấp và viêm màng não. Ở thể tối cấp, bệnh nhân thường bị nhiễm trùng huyết, sốt cao, nhanh chóng xuất hiện các tử ban (xuất huyết hoại tử dưới da).
Các tử ban này nhanh chóng lan khắp người kèm theo tình trạng choáng, sốc, tụt huyết áp, suy chức năng hô hấp, tuần hoàn, thận, gan... và nhanh chóng tử vong. Từ khi xuất hiện dấu hiệu bệnh đến khi tử vong có thể chỉ từ 1-2 ngày.
Một bệnh nhân nhiễm khuẩn liên cầu lợn
Bệnh nhân mắc thể viêm màng não thường có biểu hiện sốt cao, đau đầu, nôn. Kiểm tra dịch ở tủy thấy nước đục. Bệnh nhân có thể đi vào hôn mê, không thấy xuất huyết bên ngoài.
Đa số các bệnh nhân nhiễm khuẩn liên cầu lợn điều trị tại Viện các bệnh truyền nhiễm và nhiệt đới quốc gia mắc bệnh ở thể này.
Bệnh nhân mắc bệnh ở thể tối cấp khó điều trị hơn do tình trạng bệnh tiến triển rất nhanh. Tuy nhiên đến nay đã có vài bệnh nhân ở thể này được các bác sĩ Viện các bệnh truyền nhiễm và nhiệt đới quốc gia cứu sống.
Với bệnh nhân viêm màng não, nếu phát hiện sớm có thể thể cứu được, để muộn có thể dẫn đến phù não, tử vong hoặc để lại các di chứng nặng nề như động kinh, ngớ ngẩn.
Riêng tiền thuốc để điều trị cho bệnh nhân nhiễm khuẩn liên cầu lợn có thể tới 1 triệu đồng/ngày. Tiền lọc máu khoảng chục triệu/ngày.
Tiến sĩ Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cho biết Streptococcus suis là vi khuẩn thường trú ở đường hô hấp của lợn và có thể gây bệnh cho loài vật này.
Bệnh lây từ lợn sang người chủ yếu do tiếp xúc trực tiếp với lợn mang bệnh hoặc thịt lợn bị nhiễm trùng chưa nấu chín. Khi đó liên cầu lợn xâm nhập qua các vết thương trên da hay niêm mạc của mũi, miệng.
Tiến sĩ Văn Đăng Kỳ, Trưởng phòng Dịch tễ (Cục Thú y) cho biết, biểu hiện của lợn nhiễm liên cầu lợn không rõ ràng, rất giống với nhiều bệnh truyền nhiễm khác trên lợn nên rất khó phát hiện bằng mắt thường.
Để xác định lợn có mắc Streptococcus suis hay không chủ yếu phải chẩn đoán trong phòng thí nghiệm bằng các chẩn đoán vi trùng học rất phức tạp. Những chẩn đoán này hiện mới làm được tại các phòng thí nghiệm tuyến trung ương chứ chưa thực hiện được tại tuyến dưới.
Tuy nhiên, tiến sĩ Kỳ khuyên người tiêu dùng nếu thấy thịt lợn có màu đỏ khác thường, xuất huyết hoặc phù nề thì không nên ăn vì đó chắc chắn là lợn mắc bệnh. Đặc biệt, phải ăn thịt lợn đã nấu chín, không nên ăn thịt tái hoặc sống vì khi đó vi khuẩn vẫn tồn tại trong thịt và có thể gây bệnh cho người.
Để chủ động giám sát, phòng tránh lây nhiễm bệnh từ lợn, hạn chế tối đa số mắc và tử vong do nhiễm liên cầu lợn, Cục Y tế dự phòng đã yêu cầu các tỉnh, thành tăng cường công tác giám sát các trường hợp bị bệnh nghi nhiễm liên cầu lợn, đặc biệt là những đối tượng có tiếp xúc gần với lợn bị bệnh như chăn nuôi, giết mổ và buôn bán lợn.
Các bệnh viện, phòng khám đa khoa và cơ sở khám chữa bệnh cần lưu ý phát hiện sớm các trường hợp có biểu hiện lâm sàng nhiễm trùng và có tiếp xúc gần với lợn bị bệnh, chẩn đoán và điều trị kịp thời nhằm giảm tỷ lệ tử vong do biến chứng gây ra.
Bộ Y tế cũng yêu cầu các Sở Y tế phối hợp với cơ quan thú y địa phương tăng cường giám sát bệnh trên lợn, có biện pháp xử lý triệt để nguồn lợn bị bệnh, tránh lây lan sang người...
(Theo Tiền Phong)