 |
| Nguyên tổng giám đốc tự thiêu |
| Ông Nguyễn Lai sẽ xuất viện sau 2 tháng |
Trong nhiều nguyên nhân, có một nguyên nhân thuộc về phẩm chất con người, đó là quyền lực và sự tráo trở...
Chỉ tiến hành trong 7 ngày, nhưng Thanh tra Hàng không cũng đã phát hiện ra một loạt sai phạm tại Cụm cảng Hàng không miền Trung (CCHKMT). Từ việc mua sắm màn hình Plasma-LG 60 inches, mua cổng từ, máy phát điện cho Cảng Hàng không Tuy Hòa, mua sắm 2 xe ô tô Mercedes và BMW, mua 3 xe chở khách sân đỗ cho Cảng Hàng không Phú Bài... cho đến việc xây dựng khu thể thao Sân bay quốc tế Đà Nẵng... Tất cả, theo kết luận của đoàn thanh tra, đều có những sai phạm đến khó hiểu trong các khâu lập hồ sơ dự án, mời thầu, xét thầu, thông báo kết quả đấu thầu, ký kết hợp đồng kinh tế, nghiệm thu thiết bị, thanh toán... mà một người bình thường nhất cũng thấy nực cười.
Không thể nêu hết những sai phạm trong 17 trang chữ nhỏ của thanh tra, chỉ xin nêu một trường hợp "nhỏ nhất": Khi mua sắm màn hình Plasma-LG 60 inches, có 5 đơn vị gửi báo giá, nhưng cụm cảng đã không tuân thủ quy định về quản lý đầu tư và quy chế đấu thầu. Tổng giám đốc và kế toán trưởng đã ký phê duyệt, xét chọn Công ty TNHH CCN (18B55, đường 3 Tháng 2, quận 10, TP HCM). Nhưng thực tế đơn vị cung ứng không phải là công ty này mà là Công ty Hải Vân (Đà Nẵng), một công ty không tham gia chào giá; việc mua bán nói trên cũng không có hợp đồng kinh tế.
Việc "nhỏ" thứ hai: trong lúc cụm cảng đang sở hữu 3 xe ô tô Landcruiser, 1 xe ô tô Camry 4 chỗ, 1 xe Mazda 7 chỗ, 1 Toyota 15 chỗ ngồi nhưng lãnh đạo cụm cảng vẫn vung tay sắm tiếp 2 chiếc xe sang trọng khác: 1 chiếc Mercedes-Benz 240 trị giá 78.000 USD và 1 chiếc BMW 318iA với giá 47.000 USD. Điều đáng nói là việc mua sắm 2 chiếc xe này không có trong kế hoạch được duyệt, lại mua sắm trực tiếp không thông qua đấu thầu như quy định, trong hồ sơ không giao cụ thể cho ai thực hiện, không có tài liệu thể hiện đối tác cung cấp... Và ngay cả khi đưa vào sử dụng, thì cũng chỉ có 1 biên bản bàn giao xe Mercedes, còn chiếc BMW vẫn... nằm ngoài sổ sách.
Hàng loạt sai phạm đã được đoàn thanh tra làm rõ, và phải nói đó không phải là những sai phạm thông thường, mà có hệ thống và có chủ ý, đáng tiếc là việc xử lý lại không đến nơi đến chốn. Không chỉ sai phạm trong lĩnh vực kinh tế, trong một văn bản Thanh tra Hàng không thông báo kết quả giải quyết đơn tố cáo của một cán bộ trong cụm cảng, đã kết luận 6 vấn đề tố cáo đúng về các lĩnh vực tuyển lao động không đúng yêu cầu, không công khai, không tích cực tuyển lao động có tay nghề, hồ sơ của một vài người được tuyển không rõ ràng, quy chế trả lương không công bằng... Nhưng rốt cục cũng chỉ dừng lại ở mức độ... rút kinh nghiệm.
Liên tục trong nhiều năm, chỉ tính từ 1998, từ khi ông Nguyễn Hồng Sơn nhận chức vụ tổng giám đốc thay ông Quỳ, tiếp đó năm 2002, ông Nguyễn Lai thay ông Sơn và mới nhất là ông Hiến thay ông Lai (bị đình chỉ công tác), chưa có khi nào CCHKMT "yên bình". Cụ thể là đơn thư khiếu nại, tố cáo liên tục được gửi đến nhiều cơ quan chức năng và báo chí. Nhiều lá đơn dài cả gần trăm trang đầy sự việc bức xúc, ví như các đầu đề trong đơn tố cáo: CCHKMT - cuộc chiến tranh giành quyền lực và cách đối nhân phi tình người của bọn cơ hội nắm quyền; một lãnh đạo suy đồi về đạo đức, phe phái, cục bộ, nhũng nhiễu, đòi hối lộ, bất nhân, bất nghĩa...
Bỏ qua những lời lẽ bức xúc trong các lá đơn nói trên, thì hầu hết các sự việc trong đơn - sau này một số việc đã được thanh tra kết luận - đều đã nói lên sự thật. Đó là một sự thật mà nhiều người né tránh, cho là "nhạy cảm" để lờ đi, đó là vấn đề mất đoàn kết nội bộ kéo dài. Đáng tiếc là sự việc đã không được cơ quan cấp trên xử lý dứt điểm và hậu quả của ngày hôm nay là không ngoài dự đoán.
Nói đến CCHKMT không thể không nhắc đến một người: ông Đồng Hữu Nghiêm, vốn là kế toán trưởng, sau được bổ nhiệm phó tổng giám đốc - người kiêm luôn chức danh kế toán trưởng trong thời gian dài - một người xuất hiện trong hầu hết các vụ việc mà thanh tra "sờ" tới.
Trong phi vụ mang 24 tỷ đồng đi mua đất "vịt trời", thông qua Công ty Dịch vụ & thương mại hàng không (DV&TMHK), một đơn vị do chính ông Nghiêm ký quyết định thành lập (mặc dù chưa có sự phê duyệt của Cục Hàng không VN), và cũng do chính tay ông Nghiêm, lúc đó với vai trò là kế toán trưởng, phó tổng giám đốc ký vào tờ trình số 25/CTHK cùng tổng giám đốc đồng ý cấp 24 tỷ đồng cho công ty này mua 3.000 m2 đất ở đường Phạm Văn Đồng (TP Đà Nẵng) qua tay một tư nhân có hộ khẩu tận... Hà Nội. Để huy động chuyển nhanh nguồn tiền nói trên, ông Nghiêm ký tiếp một văn bản (ngày 19/1/2004) yêu cầu Trung tâm Quản lý bay miền Trung chuyển hơn 8,8 tỷ đồng trong số tiền phục vụ điều hành bay quá cảnh về tài khoản Công ty DV&TMHK để phục vụ việc mua đất đầy khuất tất nói trên.
Thế nhưng, ngày 30/12/2004, thời điểm ông Nghiêm bàn giao chức danh kế toán trưởng cho người khác để thôi kiêm nhiệm, ông đã nhanh chóng "phủi tay" bằng cách gửi 1 văn bản cho Thường vụ Đảng ủy, Tổng giám đốc CCHKMT (tự tay ông ký với chức danh phó tổng giám đốc và đóng dấu cơ quan), văn bản này, sau đoạn đầu đổ hết trách nhiệm cho tổng giám đốc, ông viết: "Việc thực hiện dự án trên, Công ty DV&TMHK vẫn chưa hề có báo cáo, đặc biệt hơn nữa là công ty (ông giám đốc công ty) thực hiện ký kết hợp đồng góp vốn số 28 ngày 16/1/2004 với bà Nguyễn Thị Thoa là chưa đúng thủ tục và nguyên tắc pháp lý theo Pháp lệnh Hợp đồng kinh tế, đặc biệt chưa đúng thủ tục về nguyên tắc tài chính nhưng công ty không hề có báo cáo. Cho đến khi vì yêu cầu phục vụ công tác bàn giao kế toán trưởng, theo yêu cầu nhiều lần, mãi đến cuối tháng 12/2004 công ty mới gửi tài liệu, hồ sơ về phòng tài chính kế toán để phục vụ công tác bàn giao trên. Do vậy, tại thời điểm bàn giao tôi mới nắm được tình hình"... Không nói những việc khác, chỉ riêng văn bản nói trên đã bộc lộ sự tráo trở của ông phó tổng.
Theo Thanh Niên, từ phi vụ đầy khuất tất này, ngày 4/2, ông Nguyễn Lai đã bị đình chỉ công tác, nhưng người đóng vai trò quan trọng là ông Đồng Hữu Nghiêm lại chỉ "ngưng điều hành công việc để đi thu hồi nợ". Cán bộ, công nhân viên CCHKMT cho rằng, ông phó tổng chỉ "phủi tay" là sạch. Ngày 26/2, trong cuộc họp thường vụ Đảng ủy CCHKMT, ông Đồng Hữu Nghiêm, đảng ủy viên (ông Lai và ông Yết là bí thư và phó bí thư) đã đọc một văn bản soạn sẵn nói về trách nhiệm thu hồi món nợ nói trên, dưới có ghi tên cả 3 người nhưng chưa ai ký. Sau cuộc họp đã xảy ra việc tự thiêu của ông Nguyễn Lai.
Liên tục nhiều ngày sau vụ việc tự sát không thành của ông Nguyễn Lai, nhiều cán bộ, công nhân viên đang làm việc tại CCHKMT và cả những cán bộ đã về hưu đã trực tiếp gặp hoặc gửi đơn, thư phản ánh thêm về những tiêu cực "trầm kha" tại đơn vị này, trong đó không gì khác ngoài bóng đen quyền lực và sự tráo trở của con người đã dẫn đơn vị đến những sai phạm và tai tiếng như hôm nay.
Khi trả lời phỏng vấn của Thanh Niên về vấn đề mất đoàn kết nội bộ của CCHKMT, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải kiêm Cục trưởng Cục Hàng không Nguyễn Tiến Sâm đã nói: "Nếu ai đó cứ ngồi kèn cựa, nghĩ cách đánh nhau thì đã hao tổn 50% tâm lực vào việc ấy". Sau khi phân tích sự phát triển sắp tới, ông Sâm tiếp: "Trong bối cảnh như thế nếu ai cứ soi mói, gây mất đoàn kết thì sự thể sẽ như thế nào?". Rồi ông kết luận: "Những ai đi ngược lại xu thế phát triển chung thì sẽ bị xử lý kỷ luật thích đáng sau khi có kết luận cuối cùng của cơ quan chức năng".
