Phim chiếu rạp Đêm tối rực rỡ đánh dấu lần đầu Aaron Toronto chạm vào giấc mơ đạo diễn, còn Nhã Uyên bước lên màn ảnh rộng. Người chồng nước Mỹ hoạt động trong ngành phim Việt Nam gần 20 năm, thạo đi xe máy, nói sõi tiếng Việt. Cô vợ giàu năng lượng, nhiều nổi loạn nhưng trải qua trầm cảm vì áp lực gia đình. Nhân phim ra rạp sau ba năm sản xuất, cặp vợ chồng kể về chuyện tình, hôn nhân và hậu trường phim.
Vợ chồng đạo diễn Aaron Toronto - diễn viên Nhã Uyên quấn quýt trong buổi ra mắt phim 'Đêm tối rực rỡ'.
- Gần 20 năm trước, tại sao anh Aaron lựa chọn Việt Nam làm điểm dừng chân trong khi điện ảnh Việt chưa phát triển?
- Aaron: Tôi có mối duyên lớn với Việt Nam. Trong thời gian 1996 - 1998, tôi được kêu gọi đi truyền đạo trong cộng đồng người Việt ở Mỹ. Tiếp xúc với họ, tôi yêu thích văn hóa Việt Nam, bắt đầu học tiếng Việt. Đầu những năm 2000, nhạc sĩ Tuấn Khanh mời tôi làm đạo diễn cho MV tham gia chương trình VTV bài hát tôi yêu. Đó là bước đệm để tôi gắn bó với Việt Nam.
Vì điện ảnh Việt khi ấy chưa phát triển, tôi càng có cơ hội tham gia nhiều vị trí trong ngành phim: biên kịch, nhà sản xuất, trợ lý đạo diễn, diễn viên. Những trải nghiệm đó từng bước giúp tôi thực hiện được ước mơ làm đạo diễn từ thời thiếu niên.
- Cơ duyên nào đưa anh chị thành đôi?
- Nhã Uyên: Anh ấy từng sống cùng nhà với bạn trai cũ của tôi - cũng là một người Mỹ. Một lần tôi qua đó chơi, anh không biết trong nhà có phụ nữ, vô tư mặc đồ lót bước ra từ phòng ngủ, râu ria xồm xoàm, trông như bị điên (cười).
- Aaron: Lúc đó tóc tai tôi bù xù.
- Nhã Uyên: Lần đầu gặp, tôi sợ lắm. Tôi chào vì giữ lịch sự, anh chỉ đáp lại ừ hử rồi bỏ vào phòng, chắc là ngượng. Lần thứ hai, chúng tôi gặp nhau ở buổi ra mắt phim Lấy chồng người ta của đạo diễn Lưu Huỳnh. Tôi đi chung bạn trai cũ nên không để ý Aaron. Hết phim, anh hỏi tôi: "Em thấy sao?", rồi hai đứa bàn luận về phim ăn ý như bạn thân lâu ngày gặp lại. Bạn trai tôi khi ấy đã bỏ về vì giận.
Khoảng một năm rưỡi sau khi tôi chia tay bạn trai cũ, Aaron làm dự án kịch và mời tôi biên đạo múa. Từ lần cộng tác đó, tôi cảm thấy anh quá hiền lành, dễ thương nên quyết định "cua" trước.
Tôi cố tình tâm sự chuyện tình cảm của mình để anh tâm sự ngược lại. Lúc đó, tôi mới biết anh thất tình vì một bạn diễn viên Việt Nam. Bạn đó dịu dàng kiểu công chúa. Tôi trộm nghĩ: "Chết rồi, nếu thích phong cách đó, anh không thể thích người điên khùng như mình". Vậy nên, tôi bỏ ý định, chỉ giữ tình bạn. Vậy mà, anh lại "cua" tôi.
- Aaron: Một người vừa đẹp vừa tài như vậy, tại sao tôi không tán chứ? Sau một tuần yêu nhau, tôi biết chắc chúng tôi sẽ cưới.
- Nhã Uyên: Tôi thì cỡ hai tuần mới có cảm giác này. Tôi đã quen đủ người xấu trước đó để biết giá trị của một người tốt như Aaron. Yêu nhau khoảng 10 tháng, chúng tôi kết hôn năm 2014, sinh con gái đầu lòng ba năm sau và đón con gái thứ hai sau khi đóng máy phim Đêm tối rực rỡ năm 2019.
Aaron Toronto đóng vai phụ trong phim 'Em chưa 18' và nhiều phim Việt Nam khác.
- Người ta hay bảo vợ chồng làm chung dễ mâu thuẫn hoặc để bất động công việc ảnh hưởng đời sống gia đình. Anh chị thì sao?
- Aaron: Chúng tôi hay cãi lộn trong đời sống nhưng làm việc ăn ý.
- Nhã Uyên: Chúng tôi vừa là vợ chồng, vừa là bạn thân nhất của nhau. Hai đứa có gout thẩm mỹ giống nhau. Trong công việc sáng tạo, chúng tôi có thể tranh cãi nhưng không khó để thuyết phục nhau.
Nếu hôn nhân có cãi vã là do bệnh tâm lý của tôi. Tôi từng không tin khi anh khen tôi quá nhiều bởi tôi bị ràng buộc trong quan niệm "yêu cho roi cho vọt", đàn ông không gay gắt là không yêu vợ thật lòng. Nhiều khi, tôi giận anh nhưng không hiểu vì sao mình giận. Nhưng cũng nhờ Aaron thường xuyên dành cho tôi những cái ôm, những lời yêu, tôi dần chữa lành chính mình.
Aaron Toronto chạy xe máy, cùng vợ đưa đón hai con gái.
- Hành trình làm phim 'Đêm tối rực rỡ' của anh chị trải qua những gì?
- Nhã Uyên: Sau khi sinh con gái lớn, tôi suy sụp, nghĩ mình không làm nghề được nữa. Phim Việt đa phần phim hài, nhưng đó không phải sở trường của tôi. Tôi cũng thấy mình không còn đẹp, lại bị ức hiếp đủ đường trong nghề.
Trong khi, anh Aaron chưa làm được bộ phim nào đúng tâm niệm sau gần 20 năm lăn lộn ở Việt Nam. Có lúc mệt quá, tôi muốn chồng kiếm công việc khác ổn định. Gánh nặng cơm áo gạo tiền làm vợ chồng tôi trầm cảm.
- Aaron: Trước đây, một số nhà sản xuất giao kịch bản cho tôi làm đạo diễn nhưng đó đều không phải gout tôi. Tôi không chịu nổi việc mình cố gắng làm phim khi chính mình không tin vào tác phẩm.
- Nhã Uyên: Vợ chồng tôi dự tính sang Mỹ, phần để con có môi trường học tốt, phần để ở gần gia đình Aaron. Chúng tôi đã chia tay bạn bè. Vậy mà một số người thân quen thuyết phục Aaron ở lại, hỏi anh muốn làm phim kiểu gì, ước chừng kinh phí bao nhiêu để họ hỗ trợ.
Tôi phải công nhận Aaron được nhiều bạn bè Việt Nam thương. Ba người bạn cho chúng tôi một số vốn nhỏ mở công ty năm 2018. Hai đứa tôi là nghệ sĩ, chưa bao giờ suy tính việc kinh doanh. Nhưng muốn làm bộ phim đúng gout mình, đó là cách duy nhất để kêu gọi vốn.
- Aaron: Tôi chịu trách nhiệm tìm nguồn vốn cho phim. Quá trình đó khá dài nhưng không quá khó bởi nhà đầu tư đông trong khi kinh phí phim nhỏ. Đa số nhà đầu tư là người quen hoặc người quen của người quen. Từ "hạt giống ý tưởng" tôi có sẵn, hai vợ chồng tìm thêm chất liệu để tạo thành kịch bản.
- Nhã Uyên: Với kinh phí hạn hẹp, vợ chồng tôi định hướng kể chuyện gói gọn trong một bối cảnh. Phim chỉ có một bối cảnh rất khó dàn dựng nhưng chúng tôi nghĩ mình có thể đảm bảo về nghiệp vụ, còn tiền chúng tôi không thể tự mình làm ra. Hai đứa lựa chọn lấy cái này bù đắp cái kia. Chúng tôi từng bước xác định phim xảy ra trong bối cảnh nào, có câu chuyện gì.
Hai vợ chồng giống nhau ở chỗ thích trải nghiệm đời sống thật, đến đất nước, thành phố nào cũng chuộng tìm hiểu lối sống của dân địa phương, thay vì ghé thăm các điểm du lịch phổ biến. Bởi vậy khi làm phim, hai đứa cũng muốn kể câu chuyện thuần Việt.
Đạo diễn Aaron Toronto hướng dẫn bà xã Nhã Uyên tập diễn cùng nghệ sĩ Kiến An.
- Vậy tại sao anh chị chọn đám tang làm bối cảnh cho phim?
- Aaron: Đám ma là lúc gia đình tụ họp, là lúc dễ nhìn sâu vào tâm hồn con người. Mượn đám ma để mổ xẻ mâu thuẫn gia đình, bi kịch nhân vật quá tiện.
- Nhã Uyên: Lúc mới lớn, chứng kiến người chuyển giới hát trong đám tang tôi đã rất sốc. Hỏi bố mẹ, tôi mới biết người dân miền Nam quan niệm người chết không muốn thấy người còn sống buồn khóc. Những người ở lại làm đám ma náo nhiệt để chứng minh họ sẽ sống tốt, sống vui. Chuyện đó làm tôi ấn tượng mạnh. Đám tang miền Nam quá độc đáo, xứng đáng đưa lên màn ảnh.
Cũng có lúc, đám tang kiểu này khiến vợ chồng tôi thấy phiền vì họ hát thâu đêm suốt sáng, trong nhiều ngày. Anh Aaron lại nhạy cảm với tiếng ồn, không ngủ được khi gần nhà có đám tang. Chúng tôi muốn diễn tả cảm giác này của mình.
- Là đạo diễn ngoại quốc, anh Aaron làm sao đảm bảo tính thuần Việt cho phim?
- Aaron: Tôi sinh ra ở Mỹ nhưng có nhiều năm tháng trưởng thành ở Mexico và Uruguay. Mấy chục năm qua, tôi ý thức mình phải rèn khả năng thích ứng nhiều kiểu xã hội, văn hóa. Tìm hiểu chất liệu đời sống cũng là một kỹ năng cần có của nhà làm phim. Việt Nam lại là nơi tạo cho tôi nhiều hứng khởi tìm hiểu.
Từng làm nhiều vai trò trong các đoàn phim, tôi hiểu công việc của từng bộ phận. Tôi cùng vợ nghiên cứu sâu về văn hóa tang ma Việt Nam cũng như các chi tiết đời sống khác. Tôi cũng làm việc kỹ với các cộng sự trước ngày quay, tập diễn với diễn viên. Phim ít tiền, chỉ có ba tuần để quay. Chúng tôi không có thời gian để cân nhắc quá nhiều trên phim trường.
- Sau giải quốc tế, 'Đêm tối rực rỡ' mang về cho anh chị những gì?
- Nhã Uyên: Tôi rất bất ngờ trước phản ứng tích cực mọi người dành cho phim, sau bao năm tôi phải nghe quá nhiều lời từ chối. Phim ra rạp là tôi đủ nhẹ lòng. Tôi chỉ mong phim huề vốn để tôi trả nghĩa những người vợ chồng tôi mang ơn. Nếu phim may mắn lời chút đỉnh, tôi sẽ càng mãn nguyện và có đà làm phim tiếp.
- Aaron: Chúng tôi bắt đầu nhận được những tín hiệu mới cho nghề nghiệp.
- Nhã Uyên: Tôi sẽ tiếp tục làm sản xuất cho ông xã. Anh Aaron có thể viết kịch bản một mình, cùng bạn hoặc cùng tôi. Còn tôi làm kịch bản với duy nhất anh ấy. Thực ra, tôi chỉ muốn viết kịch bản cho mình đóng (cười).
- Aaron: Đúng là Uyên viết cho chính cô ấy đóng.
Phim Đêm tối rực rỡ gói gọn câu chuyện trong đêm cuối đám tang của cụ Sáng, một người nhiều tiền và có thế lực. Vợ chồng con trai cùng các cháu chắt hiếm hoi tề tựu, ngoài mặt lo đám tang cụ chu toàn nhưng thực chất người chờ được chia tài sản, người lo giải quyết nợ nần. Những tăm tối gia đình lần lượt được vén màn. Phim đang chiếu rạp.
Trailer phim 'Đêm tối rực rỡ'
Phong Kiều thực hiện
