Những vụ ám sát lãnh đạo gây chấn động thế giới

1. Tổng thống Mỹ John F. Kennedy

Trước khi chuẩn bị cho tái tranh cử, Tổng thống Kennedy và vợ, Đệ nhất phu nhân Jacqueline Kennedy, tới Texas vào ngày 22/11/1963 trong chuyến thăm hai ngày nhằm giải tỏa những bất hòa trong nội bộ Đảng Dân chủ ở bang này. Lúc 12h30, khi cặp vợ chồng ngồi trên chiếc xe mui trần đi dọc thành phố Dallas và chào người dân, hai tiếng súng vang lên, trúng đầu và cổ Tổng thống Mỹ. Ông được đưa tới bệnh viện sau khi trúng đạn nhưng không qua khỏi.

Lee Harvey Oswald, một cựu lính thủy quân lục chiến, bị cáo buộc gây ra vụ ám sát. Hai ngày sau, Oswald bị Jack Ruby, quản lý một hộp đêm địa phương, giết chết khi đang được giải từ chỗ tạm giam về nhà tù.

Sau nhiều tháng điều tra, chánh án Mỹ kết luận Oswald đã một mình lên kế hoạch ám sát ông Kennedy. Tuy nhiên, tranh luận vẫn nổ ra nhiều năm sau đó về việc liệu có tay súng thứ hai nào liên quan hay đây có phải là một phần của thuyết âm mưu lớn hơn hay không.

2. Tổng thống Hàn Quốc Park Chung-hee

Khi sự nổi tiếng của Park Chung-hee giảm dần qua nhiệm kỳ (từ 1963 đến 1979), ông vài lần trở thành mục tiêu của một số nỗ lực ám sát. Ngày 26/10/1979, ông Park bị Cục trưởng Cục Tình báo Trung ương Hàn Quốc bắn chết trong nhà hàng gần tư dinh nơi ông sống.

Kẻ tấn ông là Kim Jae Kyu, một người bạn lâu năm của Tổng thống Hàn Quốc. Kim nổ súng sau cuộc tranh cãi gay gắt trong khi dùng bữa tối. Ngoài ra, vệ sĩ, tài xế và bốn người khác cũng bị bắn chết. Đến nay, động cơ sau ám sát vẫn chưa rõ ràng. Theo một số suy đoán, Kim hy vọng cái chết của Tổng thống sẽ giúp khôi phục các quyền tự do dân chủ mà ông Park từng bước thực hiện trong suốt 18 năm cầm quyền.

3. Tổng thống Ai Cập Anwar Sadat

Ngày 6/10/1981, ông Sadat đang dự buổi diễu binh kỷ niệm ngày quân đội đã vượt qua Kênh đào Suez và chiếm lại một phần nhỏ của Bán đảo Sinai từ Israel thì một chiếc xe tải bất ngờ dừng lại. Bốn người đàn ông nhảy từ trên xe xuống và bắt đầu nổ súng, ném lựu đạn về phía một nhóm quan chức Ai Cập. Tổng thống Sadat bị trúng lựu đạn liên tiếp và qua đời sau hai tiếng. Có 10 người khác cũng thiệt mạng trong vụ ám sát, trong khi phó Tổng thống Hosni Murabak may mắn sống sót.

Nhóm tấn công được cho là phản đối quyết định của ông Sadat khi đưa ra thỏa thuận hòa bình với Israel hai năm trước đó.

4. Nữ Thủ tướng Ấn Độ Indira Gandhi

Cũng giống cha mình - Thủ tướng đầu tiên của Ấn Độ Jawaharlal Nehru, bà Gandhi cố gắng thống nhất nhiều khác biệt văn hóa đã chia cắt Ấn Độ dưới sự cai trị của Anh. Nhưng dần dần, bà bắt đầu có các biện pháp làm cản trở các quyền tự do dân sự và kiểm soát đối thủ chính trị.

Bà phát động Chiến dịch Blue Star, một sáng kiến của quân đội nhằm tiêu diệt những kẻ cực đoan theo đạo Sikh khỏi một ngôi đền nổi tiếng ở bang Punjab. Ngày 31/10/1984, bà bị hai vệ sĩ theo đạo Sikh, những người mà bà rất tin tưởng, ám sát ngay trong văn phòng.

5. Thủ tướng Thụy Điển Olof Palme

Tối 28/2/1986, ông Palme và vợ, bà Lisabeth, đang đi bộ từ rạp chiếu phim về nhà ở trung tâm thủ đô Stockholm thì bị một tay súng tấn công. Ông bị trúng đạn ở lưng và qua đời, trong khi vợ ông bị thương. Mãi đến gần đây, các công tố viên mới xác nhận nghi phạm là Stig Engstrom, người từng được đào tạo về vũ khí và chỉ trích các chính sách của ông Palme. Engstrom tự sát năm 2000 khi vẫn đang bị điều tra.

6. Thủ tướng Israel Yitzhan Rabin

Một phần tử cực đoan cánh hữu người Israel đã bắn chết ông Rabin vào ngày 4/11/1995, khi ông rời cuộc biểu tình ở thủ đô Tel Aviv - sự kiện có hàng chục nghìn người tham dự để ủng hộ các hiệp định Oslo giữa đất nước và tổ chức Giải phóng Palestine.

Rabin, một cựu tướng, đóng vai trò chủ chốt trong việc xây dựng hiệp ước hòa bình này. Kẻ nổ súng - một sinh viên tên Yigal Amir - đã rất tức giận trước các cuộc đàm phán của ông Rabin với phía Palestine. Washington Post thời điểm đó cho hay Amir là một trong những người thành lập một khu định cư Do Thái bất hợp pháp.

7. Cựu Thủ tướng Lebanon Rafiq Hariri

Ông Hariri thiệt mạng khi chiếc xe chở ông bị một xe tải đánh bom vào ngày 14/2/2005 trên đại lộ ven biển ở Beirut. Hơn 20 người khác cũng tử vong sau vụ tấn công. Sự kiện này gây ra nhiều năm biến động chính trị tại Lebanon.

Một tòa án đặc biệt do Liên Hợp Quốc hậu thuẫn cuối cùng kết tội ba thành viên của nhóm chiến binh và đảng chính trị Hezbollah đứng sau vụ ném bom này.

8. Cựu Thủ tướng Pakistan Benazir Bhutto

Bà Bhutto, nữ Thủ tướng đầu tiên của Pakistan, thiệt mạng khi một quả bom phát nổ lúc bà rời cuộc vận động ở thành phố Rawanpindi vào ngày 27/12/2007. Vụ tấn công cũng khiến hơn 20 người khác thiệt mạng. Giới chức Pakistan khẳng định thủ lĩnh Taliban là kẻ đứng sau.

Năm 2010, một cuộc điều tra của Liên Hợp Quốc làm dấy lên nghi ngờ về vai trò của chính quyền và quân đội Pakistan trong cái chết của bà Bhutto, trong đó cáo buộc giới chức về sự thất bại "không thể lý giải được" vì đã không cung cấp sự đảm bảo an ninh phù hợp cho bà.

9. Tổng thống Haiti Jovenel Moïse

Tối muộn ngày 7/7/2021, một nhóm đàn ông mang theo vũ khí xông vào nhà Tổng thống Jovenel Moïse. Chúng nã nhiều phát đạn, khiến ông thiệt mạng, trong khi vợ ông thì trọng thương. Vụ tấn công xảy ra sau nhiều tháng mất ổn định chính trị và bạo lực băng đảng ở quốc gia vùng Caribbean. Các công tố viên cho rằng vụ việc đã được lên kế hoạch một phần ở Mỹ.

Hàng chục người đã bị bắt và nêu tên là nghi phạm. Tuy nhiên, cuộc điều tra về vụ ám sát này của chính phủ Haiti đã bị đình trệ và đến nay chưa rõ động cơ tấn công là gì.

10. Cựu Thủ tướng Shinzo Abe

11h30 ngày 8/7, ông Abe đang có bài phát biểu vận động chính trị bên ngoài một nhà ga ở thành phố Nara thì bị trúng hai phát đạn vào ngực và cổ. Tuy được đưa đến bệnh viện, ông qua đời sau hơn 5 tiếng cầm cự do mất quá nhiều máu. Cảnh sát đã bắt Tetsuya Yamagami, 41 tuổi, từng làm việc cho Lực lượng Phòng vệ Hàng hải trong ba năm cho đến khoảng năm 2005.

Tetsuya đã sử dụng súng tự chế, bắn chết cựu Tổng thống 67 tuổi vì nghĩ ông có liên quan đến một tổ chức tôn giáo mà mẹ mình quyên góp rất nhiều tiền dẫn đến phá sản. Tại hiện trường, cảnh sát thu giữ một khẩu súng tự chế với hai nòng dài 40 cm, được quấn băng keo đen.

Hướng Dương (Theo Washington Post)