Cùng với đợt cao điểm xử lý các hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông trên địa bàn, thành phố Hà Nội đã đề ra 11 nhóm giải pháp đồng bộ để giảm thiểu tai nạn và ùn tắc giao thông. Hai loại xe bị đề nghị điều chỉnh nhiều nhất là taxi và xe buýt.
Song song với việc giảm tần suất hoạt động của xe buýt, cơ quan chức năng cũng kiến nghị UBND thành phố tiến hành tổng kiểm tra các hãng taxi, đề ra quy định hãng taxi phải có ít nhất 100 đầu xe mới được cấp phép hoạt động, đồng thời, tạm dừng cấp phép hành nghề taxi.
Các cơ quan chức năng cho rằng, trong số các doanh nghiệp được cấp giấy phép đang tồn tại ba loại hình. Đó là doanh nghiệp taxi có đủ trung tâm điều hành, có trụ sở, có bãi đỗ xe, có xe; doanh nghiệp có các yếu tố trên nhưng không có xe, phải ký hợp đồng với xe cá thể để hoạt động; và doanh nghiệp đăng ký hoạt động nhưng... không có gì cả.
Vậy nên có chuyện nhiều xe cá thể bỏ hợp đồng, chạy tự do góp phần làm tăng thêm số lượng taxi dù đang hoạt động nhốn nháo. Mặt khác, toàn thành phố chưa có một điểm đỗ nào dành riêng cho taxi khiến các tài xế phải đỗ xe nơi công cộng, lòng lề đường gây cản trở giao thông. Không có điểm đỗ thì taxi đỗ ở đâu cũng vi phạm.
Ông Đỗ Quốc Bình, Chủ tịch Hiệp hội taxi Hà Nội cho biết, hiện nay trên địa bàn thành phố có hơn 30 hãng taxi hoạt động thuộc Hiệp hội, trong đó các doanh nghiệp taxi dưới 100 xe chiếm tới 2/3.
Theo ông, "quy định doanh nghiệp phải có ít nhất 100 đầu xe mới được cấp phép hoạt động sẽ không khác gì việc o ép doanh nghiệp nhỏ, gây bất bình đẳng trong kinh doanh. Đề xuất này hết sức nực cười và hoàn toàn vi phạm pháp luật. Nếu không suy nghĩ kỹ chúng ta lại tái diễn sai lầm như tình trạng cấm đăng ký xe trong các quân nội thành”.
Đồng tình với quan điểm của ông Bình, một chủ doanh nghiệp taxi có 30 đầu xe cho biết, nếu chỉ vì lý do giao thông mà áp dụng quy định này là không thuyết phục và thiếu khả thi: "Chưa chắc các hãng nhỏ gây tai nạn giao thông nhiều hơn, chúng tôi quản lý dễ dàng hơn vì số lượng xe và địa bàn ít”.
"Các công ty nhỏ sẽ “đối phó” bằng cách cổ phần với nhau để tiếp tục tồn tại" - chủ doanh nghiệp này quả quyết.
Tại luật hay tại taxi?
Thống kê của Hiệp hội taxi Hà Nội, hiện trên địa bàn có 38 đơn vị hoạt động taxi, với 2.592 xe (2.356 xe 4 chỗ, 236 xe 7 chỗ) và 4.403 lái xe taxi. Ngoài ra còn hàng nghìn "taxi dù".
Ông Bình cho hay, nếu đề xuất này chưa có hiệu lực thì đầu 2007 sẽ có nhiều hãng taxi mới đăng ký thành lập và đi vào hoạt động (trong đó nhiều hãng dưới 100 đầu xe) để đáp ứng nhu cầu đi lại của hơn 30 triệu lượt hành khách trong năm.
Theo nhận định của Bộ Công nghiệp, hơn 20 năm nữa người Việt Nam mới có thể mua được xe giá rẻ. Như vậy nhu cầu đi lại bằng xe taxi là một xu hướng thịnh hành và ngày càng gia tăng.
Tuy nhiên, theo ông Bình, vấn đề nằm ở chỗ hoạt động của taxi đã xuất hiện 12 năm ở Hà Nội nhưng đến nay vẫn chưa có một chương trình phát triển tổng thể cũng như quy định cụ thể về quản lý taxi từ phía cơ quan hữu quan.
Hiện vẫn chưa có một văn bản chính thức nào về quản lý taxi được ban hành. Thậm chí ngay cả Nghị định 110 về điều kiện kinh doanh vận tải bằng ôtô mà Chính phủ vừa ban hành cuối tháng 9/2006 cũng không quy định doanh nghiệp taxi phải có trung tâm điều hành bằng bộ đàm.
"Điều này sẽ có lợi cho "taxi dù" phát sinh và ngay cả "taxi chính thống” cũng dễ nảy sinh tiêu cực" - ông Bình nhận định.
Tính đến những tháng cuối năm 2006, Hà Nội đã xử lý hơn 1.300 trường hợp lái xe taxi vi phạm luật giao thông. Việc taxi tranh giành khách, lạng lách, vượt ẩu... vẫn tiếp diễn thường xuyên gây ra hơn 40 vụ tai nạn nghiêm trọng làm chết 8 người, bị thương 32 người.
Một quan chức công an Hà Nội cho rằng, nguyên nhân gây nên tình trạng trên là do việc tuyển chọn, đào tạo lái xe chưa đúng quy định. Tình trạng "khoán trắng" xe của các doanh nghiệp cho lái xe từ 24 giờ đến vài ngày gây sự căng thẳng, sa sút sức khỏe khiến họ gây tai nạn.
Tuy nhiên, một chủ doanh nghiệp taxi “cự” lại, việc giao xe là để họ có trách nhiệm và khách hàng quen với thương hiệu của hãng trên địa bàn đó. Mặt khác, nếu ca làm việc quá ngắn trong khi nhiều hãng taxi cùng hoạt động, thì không thể đảm bảo đời sống cho các lái xe. (Thu nhập của lái xe taxi ngoài lương theo thỏa thuận còn được hưởng 50% tiền thu về từ việc chở khách).
(Theo VTC)