Đám cưới là của bản thân
Theo Báo cáo về thái độ cưới hỏi của Thế hệ Z năm 2025 (sau đây gọi tắt là "Báo cáo"), hơn 50% những người sinh sau năm 2000 cho rằng "đám cưới là nghi lễ quan trọng trong cuộc đời và phải được tổ chức thật linh đình". Họ thích sáng tạo đám cưới theo hướng chủ động và thể hiện cá tính, với mục tiêu: "Mình là người quyết định cuối cùng trong đám cưới".
Hồi tháng 4, một blogger nổi tiếng trên mạng có hàng chục triệu người theo dõi đã tổ chức đám cưới theo chủ đề "Cardcaptor Sakura" (Thủ lĩnh thẻ bài Sakura). Cô dâu mặc bộ váy cưới lộng lẫy, cầm đũa thần xuất hiện giữa sân khấu màu hồng với vòng tròn ma thuật sáng rực, như bước ra từ bộ truyện.
Đồng thời, những người yêu thích thể thao điện tử có thể tạo ra một đám cưới cyberpunk (thể loại khoa học viễn tưởng) với ánh sáng tuyệt đẹp và nghệ thuật sắp đặt. Nhóm nuôi thú cưng có thể mang theo các con vật yêu quý đến đám cưới để chúng rải hoa hoặc mang nhẫn. Nhóm có năng khiếu nghệ thuật có thể tự mình phụ trách các tiết mục ca hát, nhảy múa.

Ngày 30/4, chuyến Xe buýt tình yêu đã chở cô dâu, chú rể đến Nhà thờ tổ thôn Đường Nhân ở thị trấn Thông Sơn, thành phố Chư Kỵ, tỉnh Chiết Giang để làm lễ cưới. Ảnh: Xinhua
Loạt đám cưới mới mẻ này cho thấy người trẻ không còn hài lòng với sự chồng chất của các quy trình truyền thống, không chiều theo thị hiếu thẩm mỹ của người lớn tuổi mà chọn lựa thể hiện cá tính, bản sắc, sở thích cá nhân.
Chen Wei, phó giáo sư tại Khoa Khoa học Xã hội của Đại học Thượng Hải, cho biết lựa chọn khác nhau về phong cách đám cưới phản ánh sự theo đuổi cá tính của những người trẻ hiện đại. Đằng sau đó là xu hướng cá nhân hóa trong sự phát triển xã hội. Nhìn chung, việc ngày càng chú ý nhiều hơn đến cảm xúc của bản thân và đề cao các giá trị cá nhân sẽ trở thành xu hướng chủ đạo mới.
Báo cáo cho thấy những người trẻ đang giành lại quyền kiểm soát đám cưới, trở thành chủ nhà, quản lý, lập kế hoạch truyền thông cho đám cưới của chính họ... Mạng xã hội không chỉ là sân khấu để họ khoe hạnh phúc mà còn là nguồn cảm hứng để chuẩn bị cho đám cưới.
"Trước đây, đám cưới thường được coi là hoạt động và dịp tương đối riêng tư chỉ dành cho bạn bè, gia đình. Nhưng hiện nay, vòng tròn xã hội của những người trẻ đã được mở rộng đáng kể nhờ Internet và nhiều nhóm văn hóa phụ khác nhau đã được hình thành xung quanh các sở thích cụ thể", Chen Wei nói. Đám cưới cũng đã trở thành cách để người trẻ tìm bạn đồng hành và nhận dạng danh tính trên không gian mạng.
Chen Wei cho biết có thể gặp phải sự hiểu lầm và phản đối từ cha mẹ, nhưng phản hồi tích cực từ Internet chắc chắn sẽ nâng cao sự tự tin và quyết tâm của những người trẻ trong các lựa chọn cá nhân. Đồng thời giúp họ tìm được sự cân bằng tốt hơn giữa nhu cầu bản thân và kỳ vọng của người lớn tuổi.
Hôn lễ ít tính nghi lễ
Khách sạn được xếp hạng sao và nhà hàng cao cấp không còn là lựa chọn duy nhất cho đám cưới của giới trẻ. Các nhà hàng thức ăn nhanh, quán cà phê, các không gian tiêu dùng khác có mật độ người trẻ cao đều phù hợp trở thành địa điểm tổ chức tiệc cưới.
Trong kỳ nghỉ lễ Quốc tế Lao động, một cặp sinh sau năm 1995 tại Thái Nguyên, Sơn Tây đã tổ chức đám cưới tại Haidilao, mời hơn 140 người thân và bạn bè đến dự, chi phí 22.500 nhân dân tệ (hơn 81 triệu đồng). Họ cũng tự mình tập múa lân và biểu diễn cho mọi người trong tiệc cưới. "Mọi người đều thưởng thức bữa ăn và vui vẻ, chúng tôi nhận được những lời chúc tốt đẹp. Mục đích của đám cưới đã đạt được", cô dâu Zhao cho biết.
Lý, một thanh niên đến từ Bắc Kinh, chi cho đám cưới tại McDonald's chưa đến 20.000 nhân dân tệ (khoảng 72 triệu đồng). Linh vật của cửa hàng đóng vai trò là người chủ hôn. Còn khách mời ăn hamburger, khoai tây chiên, uống Coke và cà phê.

Ngày 17/5, một cặp mới cưới đọc giấy chứng nhận kết hôn tại một hôn lễ tập thể được tổ chức tại thành phố Thạch Gia Trang, tỉnh Hà Bắc. Ảnh: Xinhua
Những đám cưới này đi ngược lại xu hướng trước đây, khi nhiều người chú trọng đến hôn lễ xa hoa, có xe hơi sang trọng và rượu vang hảo hạng. Nhưng hôn lễ kiểu này không chỉ mang lại gánh nặng tài chính cho cô dâu chú rể và gia đình họ mà còn nảy sinh thói phung phí, sự so sánh. Đám cưới bị chi phối bởi vật chất và cô dâu chú rể trở thành "công cụ" để thu thập quà cưới, trở thành chủ đề nóng được xã hội quan tâm.
Do đó, thay vì quan tâm đến thể diện và các mối quan hệ cá nhân, thế hệ trẻ muốn đám cưới trở về với bản chất thực sự, để họ và người thân, bạn bè được "đi lại nhẹ nhàng". Chi phí có thể chỉ bằng một phần nhỏ so với tiệc cưới truyền thống, buổi lễ không hoành tráng, quy trình đơn giản, nhưng không khí vẫn sôi động và ấm áp. Các cuộc khảo sát thị trường tại Trung Quốc do nhiều tổ chức trong ngành thực hiện cho thấy những bối cảnh đám cưới nhỏ và đẹp, trải nghiệm cá nhân tuyệt vời và tinh tế, cùng các dịch vụ riêng tư tùy chỉnh đang trở thành nhu cầu tiêu dùng của giới trẻ.
Sự sáng tạo của đám cưới không chỉ thể hiện ở nghi lễ mà còn nhiều chi tiết khác. Một số cặp mới cưới đã thay thế đội xe sang trọng hào nhoáng bằng xe buýt, xe điện và cả xe đạp, cùng nhau đi qua các con phố và ngõ hẻm để nhận được lời chúc phúc trên đường đi. Một số cặp mới cưới đã thay thế những bức ảnh chụp tại studio theo khuôn mẫu bằng ảnh du lịch, tự sướng chân thực, sống động và tự nhiên hơn. Một vài đôi mới cưới dùng trà sữa để khách tráng miệng...
Xu hướng thị trường cưới hỏi và động lực thị trường tiêu dùng 2023-2024 do Triển lãm cưới hỏi Trung Quốc công bố, cho thấy khi đầu tư vào đám cưới, các cặp mới cưới quan tâm nhiều hơn đến hiệu quả chi phí và tổng chi nhìn chung đã giảm từ 10% đến 15%.
Ngoài những cân nhắc về kinh tế, một số người trẻ còn đơn giản hóa đám cưới vì các phong tục cưới hỏi truyền thống rườm rà, tốn thời gian và không thoải mái. Trần Vi cho biết, ở một số nơi, người ta lấy phong tục làm cái cớ để gây rắc rối trong đám cưới, và đôi vợ chồng son thường phải chấp nhận vì sự kỳ thị của người lớn tuổi hoặc áp lực của phong tục. Tuy nhiên, khi nhận thức của mỗi cá nhân tăng lên, ngày càng nhiều người trẻ sẽ nói "không" với phong tục không phù hợp này. Theo nghĩa này, phong tục cưới xin sẽ trở nên mới mẻ hơn, phản ánh một dạng tiến bộ xã hội.
Đám cưới sáng tạo mang lại cơ hội kinh doanh
Khi ngày càng nhiều người trẻ bắt đầu phá vỡ khuôn khổ đám cưới truyền thống, những người làm nghề tổ chức tiệc cưới dần nhận ra rằng việc duy trì những thói quen cũ ngày càng trở nên khó khăn hơn.
Nhiều dấu hiệu cho thấy sự phân cực trên thị trường dịch vụ cưới đang ngày càng lớn hơn. Ngay cả khi giá của các công ty nổi tiếng và có uy tín tăng hàng năm, việc đặt chỗ cũng phải được thực hiện trước ít nhất nửa năm, trong khi nhiều công ty tổ chức tiệc cưới nhỏ kêu ca rằng họ "phát điên" vì cuộc chiến giá cả.
Nhiều cặp mới cưới tìm kiếm người dẫn chương trình, nhiếp ảnh gia và quay phim trực tuyến, còn so sánh giá cả khi tìm đơn vị tổ chức đám cưới.
Mặc dù nhiều công ty tổ chức tiệc cưới thông báo cung cấp "đám cưới theo yêu cầu", nhiều cặp mới cưới đã phàn nàn trên các nền tảng mạng xã hội rằng họ đã dành nhiều tháng thảo luận về ý tưởng và nhu cầu với những người lập kế hoạch đám cưới, chỉ để kết thúc với cùng một quy trình cũ hoặc kết quả không phù hợp với kế hoạch. Một người cho biết anh đã chi hàng chục nghìn USD cho việc lên kế hoạch đám cưới nhưng không thể có được một phương án ưng ý nên đã tự tay vẽ thiết kế.
Một báo cáo khảo sát từ iMedia Consulting cho thấy 32,6% cặp mới cưới lên kế hoạch tổ chức đám cưới thông qua sự hợp tác của các công ty tổ chức tiệc cưới. Những người trong ngành chỉ ra rằng giới trẻ sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho các dịch vụ cưới thực sự có thể chạm đến trái tim, đáp ứng nhu cầu riêng và có giá cả hợp lý. Do đó, hướng phát triển trong tương lai của ngành vẫn phải lấy trải nghiệm của người dùng làm trọng tâm, đáp ứng nhu cầu đa dạng và cá nhân hóa của giới trẻ thông qua các dịch vụ, tiện ích hỗ trợ chuyên nghiệp, chất lượng cao cũng như đổi mới sản phẩm.
Đồng thời, sự thay đổi của giới trẻ trong lĩnh vực cưới hỏi cũng mang đến những cơ hội kinh doanh mới. Tại Nam Ninh, Quảng Tây, một cặp mới cưới sinh vào những năm 1990 đã gọi 320 cốc trà sữa để thay thế lời chúc mừng truyền thống bằng rượu vang. Hiện nay, nhiều thương hiệu trà Trung Quốc mới như Heytea và Bawang Chaji đã triển khai dịch vụ phục vụ tiệc cưới, bao gồm cung cấp dịch vụ đóng gói, giao hàng và trưng bày tiệc cưới, mở ra hướng đi mới cho dịch vụ tùy chỉnh tiệc cưới.
Bên cạnh đó, những người trẻ đang định nghĩa lại đám cưới bằng những thương hiệu tiêu dùng mới mà họ yêu thích. Khi tìm kiếm "quà cưới" trên Xiaohongshu, có hơn một triệu ghi chú liên quan và nội dung được đánh giá cao bao gồm búp bê bó hoa thạch, hộp đựng nhẫn Lego... Một số cặp mới cưới sử dụng hộp mù Pop Mart để thay thế kẹo cưới truyền thống, trong khi những người khác làm hộp mù búp bê theo hình ảnh cưới của chính họ làm quà tặng cho khách.
Với ngày càng nhiều kịch bản tiêu dùng mới cho tiệc cưới được triển khai và các hình thức kinh doanh mới nổi lên, vẫn còn rất nhiều không gian cho trí tưởng tượng trên thị trường đang chờ được khám phá.
>> Xem thêm Nàng thơ của 'Thám tử Kiên' hóa cô dâu với váy đính Swarovski
Hằng Trần (Theo Xinhua)