Sự nổi lên của Brian Kim - người có xuất thân trong gia đình lao động nghèo - khi vượt qua người thừa kế Samsung Lee Jae-yong và trở thành người giàu nhất Hàn Quốc năm 2021 đánh dấu sự vươn lên của các tỷ phú tự thân ở Hàn Quốc. Trước đây, những người giàu nhất Hàn Quốc đều xuất thân là thành viên các gia đình kiểm soát các tập đoàn gia đình (chaebol) hàng đầu xứ sở kim chi như Samsung hay LG. Tuy nhiên, các bê bối gần đây liên quan tới Kakao Corp đã thổi bay phần lớn tài sản của Kim - người giàu lên nhanh chóng nhờ cổ phiếu công nghệ thăng hoa trong bối cảnh đại dịch.
Đầu tiên là những lo ngại của về hành vi độc quyền của gã khổng lồ nhắn tin Kakao Corp, khiến chính phủ thiết lập các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn. Sau đó, phản ứng dữ dội từ giới đầu tư khi các giám đốc điều hành Kakao Pay bán một số cổ phần của họ sau khi đơn vị này niêm yết vào tháng 11/2021. Tuần trước, tin Kim có thể đã trốn 886 tỷ won (722 triệu USD) tiền thuế nổ ra khiến các nhà đầu tư thêm hoang mang, dù Kakao bác bỏ là "vô căn cứ".
Tỷ phú Brian Kim - Nhà sáng lập Kakao. Ảnh: Kakao
"Các vấn đề đang có tác động tiêu cực đến tâm lý của các nhà đầu tư. Kỳ vọng vào các công ty công nghệ lớn đang giảm xuống", Hyunyong Kim, nhà phân tích tại Hyundai Motor Securities Co., Seoul, cho biết.
Brian Kim, xuất thân trong gia đình lao động nghèo ở Seoul, có bố làm công nhân và mẹ phục vụ phòng khách sạn. Ông là người đầu tiên trong gia đình học đại học và đã vươn lên từ hoàn cảnh nghèo khó, thành lập công ty tiền thân của Kakao năm 2006. Bốn năm sau, Kim tung ra ứng dụng nhắn tin di động KakaoTalk và đạt được thành công rực rỡ. Công ty bắt đầu mở rộng sang lĩnh vực ngân hàng trực tuyến, mua sắm, game và gọi xe. Đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy lượng truy cập lớn trên các ứng dụng của Kakao.
Trong vòng chưa đầy hai năm, ba trong số các công ty con của Kakao được niêm yết: Kakao Games Corp., KakaoBank Corp. và Kakao Pay Corp. Nhiều công ty con khác đang chờ niêm yết bao gồm Kakao Mobility Corp. và đơn vị điều hành nền tảng truyện tranh kỹ thuật số Piccoma.
Nhưng tốc độ phát triển nhanh chóng khiến Kakao phải chịu sự giám sát chặt chẽ hơn về mặt pháp lý, bởi sự thống trị thị trường của nó bị chỉ trích đe dọa các cửa hàng bán lẻ. Vào tháng 9, Kim cam kết hỗ trợ 300 tỷ won (250 triệu USD) cho các tiểu thương và cho biết sẽ xem xét loại bỏ các dịch vụ cạnh tranh trong ngành bán lẻ như giao hoa.
"Gần đây, chúng tôi đã quá phấn khởi với sự phát triển của các công ty con mà không nhận thức được trách nhiệm xã hội", Kim nói tại một phiên điều trần quốc hội tháng 10/2021. "Là một công ty đã nhận được sự ủng hộ của công chúng, chúng tôi sẽ nỗ lực rất nhiều để nhắc nhở mình đã bắt đầu như thế nào".
Gần đây, cảnh sát tỉnh Gyeonggi đang điều tra Kim khi một nhóm công dân cáo buộc tỷ phú thao túng tài khoản để trốn thuế, thu lợi bất chính từ việc sáp nhập Kakao và trang web Daum năm 2014. "Việc sáp nhập được tiến hành dựa trên các thỏa thuận của các cổ đông của cả Daum và Kakao, và rất khó để một bên cụ thể có ảnh hưởng", đại diện của Kakao bác bỏ cáo buộc.
Sau loạt bê bối trên khiến giá cổ phiếu lao dốc, hiện tài sản của Kim còn 8 tỷ USD, theo Bloomberg. Khối tài sản này chủ yếu đến từ 24% cổ phần mà ông sở hữu trực tiếp tại Kakao, thông qua công ty quản lý tài sản gia đình K Cube Holdings. Dù mất 7 tỷ USD, hiện Kim vẫn là người giàu nhất Hàn Quốc.
Sơn Nam (Theo Bloomberg)
