Thắng và mẹ. |
Chuyện sẽ chẳng có gì nếu Thắng giống phần lớn trẻ vạn chài, học cho biết chữ rồi nghỉ đằng này cậu bé học rất khá và khi Thắng bảo muốn thi đại học thì cả nhà giật mình bởi tên trên giấy khai sinh, hộ khẩu, chứng minh là Trần Thắng nhưng khi đi học Thắng lại là Lê Thành Sang, làm sao Thắng được thi?
Việc trả lại tên thật cho em tưởng chừng đơn giản nhưng thực tế hoàn toàn trái ngược.
Cuộc sống nơi quê nhà, một vùng biển ở Bình Thuận, quá cơ cực nên vợ chồng chị Lê Thị Thu Thanh quyết định vào Long Hải, Bà Rịa - Vũng Tàu lập nghiệp.
Như những cặp vợ chồng nghèo khác, mải vật lộn với biển kiếm ăn, anh chị chẳng để ý gì đến việc nhập khẩu ở quê mới. Lũ con lần lượt chào đời, chẳng có hộ khẩu nên không làm được giấy khai sinh.
Đám nhỏ đến tuổi đi học, chị quyết định mượn giấy khai sinh của con hàng xóm cho con mình đi học.
Cháu Trần Thắng con chị từ đó trở thành Lê Thành Sang, có cha là Lê Văn Hương và mẹ là Nguyễn Thị Bé Sáu. “Con vạn chài, học cao lắm may ra hết cấp II”, nghĩ vậy nên dù năm 1994 làm được giấy khai sinh cho đám trẻ, chị cũng chẳng tính đến việc đổi lại tên ở trường cho con.
Không như suy nghĩ của mẹ, Thắng muốn lên tiếp đại học. Chị Thanh chạy khắp nơi gõ cửa các cơ quan chức năng xin thay thế giấy khai sinh mang tên Lê Thành Sang bằng tên Trần Thắng và thay đổi tên họ trong học bạ cho phù hợp để Thắng thực hiện ước mơ vào đại học.
Được sự hướng dẫn của trường THPT Long Hải - Phước Tỉnh, nơi Thắng học và Phòng GDĐT Long Hải, chị lên Sở GDĐT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu làm thủ tục thay đổi họ tên cho con. Tại đây chị vấp phải hàng loạt thủ tục rắc rối và đến nay đã hơn hai năm trôi qua, mọi việc vẫn giậm chân tại chỗ.
Cùng với đơn xin thay đổi họ tên cho con trong bằng tốt nghiệp và học bạ từ Lê Thành Sang thành Trần Thắng, chị Thanh cẩn thận nhờ ông Lê Văn Hương, cha của Sang, làm đơn xác nhận việc cho chị mượn giấy khai sinh.
Sở GDĐT tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu có công văn ngày 27/4/2005 trả lời không thể giải quyết đổi tên Lê Thành Sang thành Trần Thắng vì thiếu quyết định cho phép thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc trong giấy khai sinh của cơ quan có thẩm quyền là UBND tỉnh hoặc Sở Tư pháp.
Chị Thanh gửi đơn lên UBND tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, UBND tỉnh có công văn gửi Sở GDĐT và Sở Tư pháp yêu cầu phối hợp giải quyết đơn của chị. Ngày 25/11/2005, Sở Tư pháp gửi công văn cho Sở GDĐT nêu rõ: “Giấy khai sinh của cháu Lê Thành Sang và Trần Thắng đều được cấp đúng thẩm quyền và trình tự đã được pháp luật quy định, không có sai sót nên không phải làm thủ tục thay đổi, cải chính hộ tịch. Trường hợp cháu Trần Thắng do cha mẹ có hoàn cảnh khó khăn và thiếu hiểu biết đã mượn giấy khai sinh của cháu Lê Thành Sang cho cháu đi học dẫn đến sự sai sót trong học bạ và bằng cấp. Để tạo điều kiện thuận lợi cho cháu Trần Thắng trong quá trình học tập tiếp theo, Sở Tư pháp đề nghị Sở GDĐT thay thế giấy khai sinh mang tên Lê Thành Sang bằng giấy khai sinh mang tên Trần Thắng trong hồ sơ học bạ của cháu Thắng và điều chỉnh học bạ, bằng cấp của cháu Thắng từ Lê Thành Sang sinh ngày 16/2/1988 thành Trần Thắng sinh ngày 9/6/1989 cho đúng thực tế”.
Một lần nữa, Sở GDĐT Bà Rịa Vũng Tàu lại khước từ bằng công văn gửi thẳng lên UBND tỉnh cho rằng ý kiến của Sở Tư pháp chưa đủ căn cứ pháp lý để giải quyết.
Sở GDĐT đề nghị UBND tỉnh “giao vụ việc cho các ngành chức năng thụ lý, xét xử theo luật dân sự để đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật. Trên cơ sở phán quyết của Tòa án dân sự, Sở GDĐT mới có căn cứ pháp luật để thực hiện”.
Trước lập trường của Sở GDĐT, UBND tỉnh một lần nữa ra công văn gửi hai sở chỉ đạo giải quyết đơn của chị Thanh, nội dung hết sức chung chung: “Đề nghị Sở Tư pháp nghiên cứu ý kiến của Sở GDĐT để xem xét giải quyết hoặc trả lời, hướng dẫn bà Lê Thị Thu Thanh liên hệ với các cơ quan chức năng để được giải quyết”.
Không hiểu UBND tỉnh muốn nói đến cơ quan chức năng nào nữa khi trách nhiệm giải quyết vụ việc này là của Sở GDĐT và cao hơn nữa là của chính UBND tỉnh?
Tại Sở GDĐT Bà Rịa Vũng Tàu là ông Vũ Đình Chiến, Phó phòng khảo thí của sở, người trực tiếp soạn thảo các công văn liên quan đến việc thay đổi tên họ của cháu Trần Thắng trong hồ sơ học sinh khẳng định Sở GDĐT Bà Rịa Vũng Tàu sẽ không giải quyết trường hợp này và đưa ra lý do Sở Tư pháp không thể cải chính em Lê Thành Sang thành Trần Thắng nên Sở GDĐT không có cơ sở để thực hiện việc sửa đổi. Ông nhất quyết cho rằng vụ việc này phải đưa ra Tòa dân sự để xét xử.
Khi hỏi đưa ra tòa xét xử cái gì thì chính các cán bộ của Sở GDĐT Bà Rịa Vũng Tàu cũng không thể trả lời được. Lúc này ông Chiến lại đòi hỏi Sở Tư pháp phải có quyết định cho em Lê Thành Sang hoàn lại tên gốc là Trần Thắng và em Lê Thành Sang phải có đơn xác nhận việc cho em Trần Thắng mượn giấy khai sinh là có thật...
Kết thúc buổi làm việc, ông Chiến khẳng định công văn của Phòng GDĐT huyện Long Hải và công văn của Sở Tư pháp tỉnh không có tính pháp lý nên Sở GDĐT không giải quyết.
Tại Sở Tư pháp tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, ông Nguyễn Thế Hùng, Phó giám đốc sở cho biết, trong vụ việc này Sở Tư pháp đã làm hết chức năng. Nếu Sở GDĐT yêu cầu có ý kiến lần nữa, Sở Tư pháp vẫn giữ nguyên ý kiến trong công văn ngày 25/11/2005: Hai cháu Lê Thành Sang và Trần Thắng là có thật nên không cần phải làm thủ tục thay đổi, cải chính hộ tịch.
Việc thay đổi tên trong văn bằng, hồ sơ học sinh là chức năng của Sở GDĐT, Sở Tư pháp đề nghị Sở GDĐT giải quyết. Ông Hùng cho biết thêm, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu còn tồn đọng khá nhiều trường hợp tương tự như cháu Thắng vì quan điểm của Sở GDĐT.
Quay lại Sở GDĐT vào buổi chiều, được ông Nguyễn Ngọc Nguyện, Chánh văn phòng sở, cho biết chỉ cần em Lê Thành Sang viết đơn thừa nhận việc cho em Trần Thắng mượn giấy khai sinh, có xác nhận của chính quyền địa phương, Sở GDĐT sẽ giải quyết cho thay đổi họ tên trong hồ sơ học sinh và giải thích làm như thế để tránh sau này chính Lê Thành Sang kiện sở GDĐT.
Đến đây thì thực sự không thể hiểu nổi cung cách làm việc của Sở GDĐT tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu. Một việc đơn giản là về địa phương và trường nơi em Thắng theo học để xác minh chẳng lẽ Sở GDĐT không thể làm được nên phải tiếp tục gây khó dễ cho người dân?
(Theo Công An TP HCM)