Theo mẹ đến trường quay, bé Mina, con gái 5 tuổi của BTV Mùi Khánh Ly (phụ trách bản tin Dòng chảy của tiền, Truyền hình Quốc hội Việt Nam) thích thú với trải nghiệm dẫn chương trình. Cô bé dù còn một năm nữa mới chính thức vào lớp 1 đã đọc được hết dòng chữ chạy trên máy CUE về chủ đề "Những căng thẳng thương mại giữa Nhật Bản và Hàn Quốc" với nhiều từ chuyên ngành.
Bé Mina từng là nhân vật trên các trang báo, kênh truyền hình VTV1 với khả năng nói tiếng Anh tự tin từ năm 2 tuổi rưỡi, có thể nói một chút tiếng Thái Lan, Trung Quốc... Điều đặc biệt là cô bé chưa từng tham gia một lớp học ngoại ngữ nào mà hoàn toàn được mẹ hướng dẫn thông qua các trò chơi, hoạt động tương tác hàng ngày.
Mina đọc bảng CUE khi được mẹ cho thử làm người dẫn chương trình.
"Mina hiện có thể đọc và viết tốt như người trưởng thành. Bất cứ chủ đề gì cũng khiến Mina say sưa đọc và khám phá, từ cuốn truyện dày hàng trăm trang toàn chữ như Harry Potter, Việt Nam sử lược, tiểu sử các danh nhân, sách khoa học hay Cẩm nang sơ cứu trẻ em - người lớn... Những lúc mẹ bận, Mina đều tự đọc và viết, tự tìm tòi, thậm chí bé còn dùng vốn tiếng Việt, tiếng Anh của mình để tự học tiếng Trung...", Mùi Khánh Ly chia sẻ thêm về con gái.
Chuyện muốn trẻ biết đọc sớm hay không, theo nữ BTV, tùy vào quan điểm của mỗi người, nhưng cô cho rằng trước sau gì bé cũng sẽ phải biết đọc và viết. Hơn nữa, ham mê đọc sách sớm giúp con sớm bước vào kho tàng tri thức của nhân loại, giúp con trưởng thành hơn về sau này.
Để con gái tìm được niềm vui trong việc học tiếng Việt, tiếng Anh và các ngôn ngữ khác, Khánh Ly chia sẻ 7 điều mà cô đã áp dụng thành công với con.
1. Đặt niềm tin vào con, luôn động viên con mọi lúc mọi nơi
Bà mẹ nổi tiếng cho rằng đây là yếu tố đầu tiên giúp con thực hiện được mọi điều trong cuộc sống, chứ không chỉ viết, đọc. "Trẻ nhỏ đã hiểu được rất nhiều từ những điều bố mẹ dạy, nói và hành xử mỗi ngày, chỉ là trẻ chưa biết cách thể hiện ra. Có thể hôm nay con chưa biết nhưng ngày mai, ngày kia, nếu cứ duy trì thì con sẽ tích lũy và trở thành hiểu biết. Bố mẹ hãy luôn tin tưởng và nói những lời động viên con. Đừng bao giờ nói những lời tiêu cực như: 'Con không biết đâu', 'Con không hiểu đâu', 'Con không làm được đâu'... mà thay vào đó hãy nhìn vào mắt con và giải thích cho con hiểu từng điều, từng việc, bày tỏ rằng bố mẹ tin tưởng con sẽ làm được", Khánh Ly chia sẻ.
Lời nói và cử chỉ yêu thương theo Khánh Ly có tác dụng 'thần kỳ' với con.
2. Nuôi dưỡng thói quen đọc sách, truyện càng sớm càng tốt
BTV phụ trách bản tin Dòng chảy của tiền cho rằng cha mẹ không hay đọc sách, truyện... thì không thể đòi hỏi con phải đọc nhiều hơn bố mẹ. Do vậy, chính bố mẹ cũng cần thay đổi thói quen đọc sách, truyện cùng con. Trước khi có Mina, Khánh Ly đã xây dựng được thói quen đọc và thích nghiên cứu, tìm hiểu về nhiều lĩnh vực. Tới khi làm mẹ, chị đều duy trì việc đọc cùng con mỗi ngày, đặc biệt là trước khi đi ngủ.
"Em bé nào cũng thích ở bên bố mẹ và làm việc cùng bố mẹ, thế nên các bố mẹ cứ yên tâm là chỉ cần mình đọc sách hay truyện, là con sẽ sà vào lòng nghe cùng. Cứ mỗi ngày như vậy, sở thích này sẽ được nuôi dưỡng, ngấm dần vào con", Khánh Ly nói.
Bà mẹ một con cũng lưu ý bố mẹ nên đọc cùng con đa dạng các thể loại sách, truyện, có kèm hình hoặc không có hình ngay từ lúc con còn bé, để con không có sự phân biệt giữa sách toàn chữ và sách truyện có hình. Điều này sẽ giúp con vẫn cảm thấy hứng thú với sách nghiên cứu, khoa học sau này. Đồng thời, cũng không nên giới hạn chủ đề. Ví dụ đừng vì nghĩ con còn bé mà chỉ giới hạn con ở những truyện cổ tích, truyện nói về thú cưng, hay những chuyện có kết cấu đơn giản...
Từ thực tế nuôi dạy con, Khánh Ly nhận thấy những em bé ở độ tuổi của Mina rất ham khám phá, chỉ cần nội dung có yếu tố mới lạ, gây tò mò như: khoa học vũ trụ, lịch sử loài người, khám phá cơ thể, thám tử, điệp viên,nghề nghiệp... đều khiến trẻ thích thú.
Về giờ đọc, Khánh Ly cho con thoải mái lựa chọn bất cứ khi nào con muốn. Bởi theo cô, giống như bố mẹ, trong một ngày có thể lúc bố mẹ thích làm cái này và không thích làm cái kia, thì trẻ cũng vậy, không nên ép trẻ. "Hãy bắt đầu khi con có hứng thú nhất, hoặc tạo ra hứng thú cho con bằng cách mình sẽ đọc trước, đọc to lên với giọng kể hào hứng, thu hút, gây tò mò" - lời khuyên của bà mẹ nổi tiếng.
3. Chỉ cho con cách đánh vần từng từ khi đọc, sử dụng đồ chơi chữ cái và vở viết biến hình
Trong quá trình đọc sách, truyện, các bố mẹ mỗi ngày hãy chỉ cho con cách thức đánh vần từng từ, giải thích là tại sao bố mẹ lại đọc được như vậy. Chỉ cần mỗi ngày vài từ thôi và không vội vàng! Cứ mỗi ngày như vậy, con sẽ ngấm dần.
Để hỗ trợ việc làm quen với chữ cái của trẻ, bố mẹ có thể sử dụng các miếng chữ cái (nên được làm bằng gỗ để an toàn với trẻ), cùng con chơi trò chơi ghép hình, ghép các chữ cái thành từ với nhau. Cách này giúp trẻ vừa vui mà vừa nhớ được cách đánh vần từ dễ dàng.
Sử dụng các vở viết biến hình (có thể mua ở bất cứ hiệu sách nào) để hỗ trợ bé tập viết. Sách này giống như các bảng thu nhỏ lại, có in hình nét đứt các chữ cái, cho con viết theo rồi xoá đi một cách kỳ diệu. Trẻ rất thích điều này, bởi viết mà như chơi, chơi mà như viết.
Ở nhà Khánh Ly còn có một chiếc bảng to có dòng kẻ mờ. Bất cứ khi nào rảnh rỗi, vợ chồng cô lại cùng Mina chơi trò viết lách, cùng nhau viết song song, viết xong lại xóa đi viết lại để luyện nét chữ mềm mại.
Học vẽ là tiền đề giúp bé Mina nhanh biết viết.
4. Cho con vẽ thật nhiều hoặc tham gia các lớp học vẽ từ sớm
Mục tiêu cho con học vẽ sớm không phải để con trở thành hoạ sĩ, hay là phải vẽ được tranh cảnh mà thực chất để con rèn luyện đôi tay cứng cáp, khéo léo, phát triển trí sáng tạo. Khi con đã biết vẽ các đường nét gọn gàng, việc viết chữ chỉ là "chuyện nhỏ". Thay vì ép con ngồi vào bàn luyện viết mỗi ngày khiến con ngáp dài, ngán ngẩm, cách luyện tay bằng vẽ lại tạo được niềm yêu thích, cảm hứng hơn cho con.
5. Rèn luyện tính tập trung cho con bằng cách nhìn vào mắt con và nói
Bất cứ khi nào nói điều gì, kể cả lời yêu thương hay uốn nắn, Khánh Ly đều nhìn vào mắt con. Cô giải thích: "Không lải nhải, mắng mỏ liên tục khi con không để ý hoặc khóc lóc... Tốt nhất là hãy hình tĩnh giải thích cho con hiểu, thay vì mắng con. Những lời lẽ mắng mỏ dồn dập, liên tục sẽ chỉ khiến con sẽ sợ hãi, không nghe được gì, hoặc con sẽ chai lì ra, nghe tai này lọt tai kia. Lúc đó, bố mẹ nên hít thở sâu, cơn tức giận sẽ nhanh chóng qua đi, rồi nhìn vào mắt con và giải thích. Nhờ những lần như vậy, con sẽ rèn luyện được tính tập trung hơn, khi lắng nghe hoặc làm bất cứ việc gì".
6. Nhờ con dạy lại cho chính bố mẹ
Trẻ rất thích được tôn trọng, được có trách nhiệm như bố mẹ. Do vậy, thay vì lúc nào cũng ở vị trí dạy dỗ con, hãy để con có cơ hội được làm gương, làm mẫu cho bố mẹ. Trẻ sẽ có trách nghiệm tự đọc, học, nghiên cứu để còn chỉ lại cho bố mẹ. Bản thân Khánh Ly, có nhiều điều đã biết, vẫn thỉnh thoảng nói là chưa biết để nhờ Mina giải thích và làm mẫu cho. Khi đó, cô nhận thấy con rất hứng thú và cảm thấy tự hào về chính mình.
Hai mẹ con Mùi Khánh Ly giống như đôi bạn thân thiết, đi đâu cũng có nhau.
7. Thường xuyên cho con đi giao tiếp và làm việc cùng bố mẹ
Khánh Ly thậm chí còn nhờ con ghi chép các công việc cô đang làm, để từ đó con cảm thấy mình có ích và làm mọi việc một cách hào hứng. Thông qua đó, Mina được rèn luyện chữ viết.
Để đạt được kết quả như hiện tại, ngoài việc luôn tin tưởng và động viên con bằng những lời yêu thương, BTV truyền hình đều chơi - học cùng con bất cứ lúc nào có thể. Cô không ép con phải đạt được cái này cái kia mà để mọi thứ diễn ra tự nhiên. Nguyên tắc này được cô duy trì một cách kiên trì, không nản lòng và áp dụng khi hướng dẫn Mina trong nhiều việc, không chỉ là học đọc, viết.
Ảnh: Calica
