Vào thập niên 70 của thế kỷ trước, Zhong Shanshan phải bỏ dở việc học đi làm trong lĩnh vực xây dựng rồi chuyển sang kinh doanh nước đóng chai. Hiện ở tuổi 65, ông Zhong sở hữu khối tài sản trị giá 17 tỷ USD sau khi công ty dược Beijing Wantai Biological Pharmacy của ông phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu (IPO) tại Thượng Hải hồi tháng 4. Kể từ đó, giá cổ phiếu của công ty này đã tăng vọt 26 lần.
Zhong không phải là người duy nhất ở Trung Quốc phất lên trong năm nay nhờ những đợt IPO. Theo dữ liệu của Bloomberg Billionaires Index, tính từ đầu năm đến tháng 6, ít nhất 24 người Trung Quốc đã trở thành tỷ phú nhờ các đợt IPO quy mô lớn, tương đương mỗi tuần một tỷ phú mới.

Zhong Shanshan, chủ hãng dược Beijing Wantai Biological Pharmacy. Ảnh: Chinanews.
Phát hành cổ phiếu ra công chúng từ lâu đã là một kênh sinh lợi cho các chủ sở hữu doanh nghiệp ở Trung Quốc, tuy nhiên năm nay đại dịch Covid-19 đã khiến phần lớn nền kinh tế bị đóng cửa trong một thời gian và làm chậm tăng trưởng. Thay vì nguội lạnh, thị trường chứng khoán tại Trung Quốc lại nóng hơn bất cứ thị trường nào ở châu Á. Nguyên nhân là các nhà đầu tư lẻ nôn nóng tìm kiếm lợi nhuận. Tính từ đầu năm đến tháng 6, 118 công ty IPO tại Thượng Hải và Thâm Quyến đã huy động được khoảng 20 tỷ USD, nhiều gấp đôi nửa đầu năm 2019, theo Bloomberg.
"Dịch Covid-19 không có tác động đáng kể đến các hoạt động IPO ở Trung Quốc đại lục. Cổ phiếu ở Trung Quốc thường tăng mạnh vào ngày phát hành đầu tiên. Điều này sẽ thúc đẩy một nhóm nhà đầu tư có nhu cầu lớn", chuyên gia Terence Ho tại EY nhận định.
Theo thống kê của Bloomberg, trên các sàn giao dịch chứng khoán chính của Trung Quốc, cổ phiếu mới có mức tăng giới hạn 44% trong ngày phát hành đầu tiên. Riêng Sàn giao dịch Star Board của Thượng Hải không giới hạn biên độ dao động của giá cổ phiếu khi ra mắt công chúng.
Theo Bloomberg, các tỷ phú IPO mới của Trung Quốc đã có tổng tài sản trị giá 70 tỷ USD tính đến giữa tháng 7. Hầu hết các tỷ phú này đến từ ngành công nghiệp chăm sóc sức khỏe và công nghệ, một số lĩnh vực đã làm tốt nhất trong đại dịch.
Theo báo cáo của UBS Group AG hồi tháng 11, các doanh nhân Trung Quốc đã vượt mặt Nga để trở thành nhóm tỷ phú lớn thứ hai thế giới vào năm 2018, sau Mỹ. Từ con số 67 người vào đầu năm 2017, số tỷ phú Trung Quốc nằm trong nhóm 500 người giàu nhất hành tinh hiện đã tăng gấp đôi. Tổng giá trị tài sản của những người này tăng 300% lên mốc 840 tỷ USD.
Đối với doanh nhân Zhong Shanshan, con đường đến ngôi vị tỷ phú của ông bắt đầu từ những năm 1980, khi ông bỏ công việc phóng viên để kinh doanh nước đóng chai tại Hải Nam, Trung Quốc. Năm 1996, ông thành lập Công ty nước giải khát Nongfu Spring. Năm 2001, ông mua phần lớn cổ phần của Công ty dược phẩm sinh học Beijing Wantai và đưa công ty này IPO hồi tháng 4 năm nay.
Tương tự Zhong, ông Gan Zhongru, cựu giảng viên Đại học Peking, nhà nghiên cứu cấp cao của Merck & Co., cũng hưởng lợi khi các cổ phiếu liên quan đến lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tăng giá. Sau khi IPO tại Thượng Hải hồi tháng trước, giá cổ phiếu của Gan & Lee Pharmaceuticals, công ty dược do Gan Zhongru đầu tư, tăng 300%. Tính đến giữa tháng 7, giá trị tài sản của ông Gan đã cán mốc 6,1 tỷ USD.
Sơn Nam (Theo Bloombeg)