Cục Hàng không Mỹ (FAA) phát hiện những điểm chung giữa hai vụ rơi máy bay của Ethiopian Airlines mới đây và của Lion Air hồi tháng 10/2018, một lý do dẫn đến việc Mỹ cấm toàn bộ Boeing 737 Max hoạt động.
Khi chiếc Max 8 ở Ethiopia rơi hôm 10/3 làm 157 người chết, giới chức hàng không và chuyên gia lập tức lật lại vụ tử nạn của 189 hành khách trong một chiếc Max khác ở Indonesia, cách đó 5 tháng.
Chưa tìm ra nguyên nhân của hai tai nạn máy bay cùng loại, hơn 40 quốc gia lập tức đình chỉ hoạt động của 737 Max 8 trên không phận. Riêng Mỹ giữ lập trường tin "máy bay bán chạy nhất" của Boeing.
Tuy nhiên, trong ngày 14/3, FAA phải lật ngược quyết định, với thông báo thu thập được bằng chứng cho thấy chuyến bay tử nạn ở Ethiopia có thể đã gặp vấn đề tương tự chuyến ở Indonesia.
Cụ thể, bằng chứng là dữ liệu vệ tinh theo dõi hành trình bay. Quan sát dữ liệu này, đại diện FAA, Daniel Elwell tóm lược: "Thực tế đường đi của chuyến bay Ethiopian Airlines rất giống và diễn biến tương tự chuyến của Lion Air".
Giám đốc điều hành Boeing - Dennis Muilenburg. Ảnh: Bloomberg.
Thông báo trên là đòn giáng mạnh cho Boeing, công ty trước đó đã mất 25 tỷ USD vốn hóa trong vài ngày, do các quốc gia đồng loạt cấm Boeing 737 Max. Dòng Max đóng góp gần một phần ba toàn bộ lợi nhuận vận hành của hãng làm máy bay đến từ bang Chicago.
Hộp đen và bộ ghi âm buồng lái của máy bay gặp nạn đã được Ethiopia gửi tới Pháp phân tích trong ngày 14/3, theo thông báo của Ethiopian Airlines.
Hồi tháng 10, chuyến bay của Lion Air "chúi mũi" tổng cộng khoảng 25 lần trong hơn 10 phút, trước khi thắng quyền kiểm soát của các phi công và rơi ngoài khơi biển Java. Hệ thống an toàn tự động của chiếc Boeing 737 Max 8 vướng nghi vấn đọc dữ liệu sai và điều khiển máy bay cắm đầu. FAA không cung cấp thông tin đường bay của máy bay Ethiopia, nhưng việc nó dịch chuyển tương đồng với chiếc rơi ở Indonesia đã rõ.
Vị đại diện FAA còn úp mở thêm bằng chứng hiện trường do cơ quan điều tra Ethiopia tìm ra. Ông Elwell nói: "Bằng chứng chúng tôi thu thập tại ngay hiện trường càng cho thấy đường dịch chuyển của chuyến bay Ethiopia giống, rất giống chuyến của Lion Air".
Cục Hàng không Mỹ hiện chưa đặt thời hạn cho dòng Max được hoạt động trở lại. FAA hy vọng việc hợp tác xử lý giữa nhà sản xuất, các hãng hàng không và giới chức sẽ rút hạn cấm ngắn nhất có thể.
Elwell nhấn mạnh vẫn chưa có liên hệ trực tiếp giữa hai vụ tai nạn hàng không. "Chúng tôi còn nhiều điều phải tìm hiểu trước khi có thể khẳng định chúng chung nguyên nhân và tác động", ông nói.
Boeing ra thông cáo cho biết vẫn "tin tưởng tuyệt đối" vào Boeing 737 Max.
Thanh Tùng
