Dự án của công ty Sammy, được đầu tư với chủ trương cho phép lúc đầu là 15 ha, sau này được mở thêm 4 ha nữa, nằm trên trục quốc lộ nối Nam Định - Thái Bình. UBND tỉnh Nam Định đã bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tư từ năm 2004. Trong 15 ha đầu tiên, bao gồm cả hành lang giao thông được nhà đầu tư dùng xây dựng nhà máy vi sinh, và sau đó xin thêm 4 ha nữa gần sát bờ đê để làm khu vực sinh thái.
Khu đất này có nguồn gốc là đất nông nghiệp, chuyên cấy lúa, đã thực hiện giải phóng mặt bằng từ rất lâu nhưng chưa thấy triển khai gì. Dân thì sốt ruột. Theo ý kiến của người dân thì việc xây dựng nhà máy sản xuất phân vi sinh ở đây sẽ gây ô nhiễm môi trường, vì nó nằm ngay sát sông Hồng, phía dưới lại là nhà máy nước của thành phố. Tuy nhiên, từ khi có quyết định của tỉnh Nam Định về bàn giao mặt bằng, dự án trên không triển khai thực hiện dự án.
Đã 4 năm trôi qua, những người nông dân ở xã Mỹ Tân sống trong tình trạng ăn đong 9 tháng. Những “bờ xôi, ruộng mật” trước đây một năm hai chân lúa đã bị thu hồi. Từng đó thời gian, dân sinh sống quanh khu đất rộng 20 ha thuộc xã này không hề thấy một đơn vị nào đến làm lễ khởi công động thổ. Đất bị bỏ hoang, cỏ mọc um tùm, chỉ thấy đám trẻ con các xã bên thả trâu bò, trong khi bà con thì khốn khổ chạy ăn.
4 năm qua, dự án nhà máy sản xuất phân vi sinh trong tình trạng cỏ mọc, bò "dạo chơi". |
Mới đầu năm mới (mùng 8 Tết), nhiều gia đình ở xã trở nên vắng vẻ. Đám thanh niên cả trai lẫn gái trong thôn Hồng Phong 1 đều đi làm thuê phương xa, chỉ còn những người già, người quá tuổi lao động quanh quẩn suốt ngày ở nhà. Ông Chu Văn Thắng, đội trưởng đội sản xuất số 2 thở dài: “Ngày trước nhờ có chân ruộng này mà chúng tôi vẫn lo đủ ăn cho cả năm... nay thì rất nhiều người phải đi làm thuê”. Theo ông, 4 năm qua, khu đất thu hồi đó để trống, tính ra thiệt hại hàng tỷ đồng của bà con. Trong khi đó, các gia đình mất ruộng vì “dự án” thì phải lăn lộn đi làm thuê, làm mướn trang trải cho 9 tháng “ăn đong”.
Gia đình ông Vũ Viết Hiếu ở thôn Trung Trại, trước có 4 sào ruộng, mỗi năm tính ra thu được gần 2 tấn thóc (tương đương 10 triệu đồng) đủ ăn cả năm. Trong khi đó, tiền nhận từ dự án chỉ được vỏn vẹn 20.000 một m2, cả một sào ruộng tổng cộng hơn 10 triệu đồng. Từ khi giao đất cho dự án, tiền đền bù hết trong khi đó, công việc tái tạo cho bà con thì không thấy đâu. Ông Hiếu từ một người nông dân thuần túy phải “xoay” đủ nghề kiếm gạo cho vợ con. “4 năm qua, tôi làm đi làm phụ vữa, ai thuê việc gì làm nấy. Nói chung, đa phần phần người trong thôn đều đi lang thang làm thuê làm mướn như tôi”, ông Hiếu giãi bày.
Chuyện một dự án treo gây thiệt hại hàng tỷ đồng cho Nhà nước như thế này không thể nói chính quyền địa phương huyện Mỹ Lộc và tỉnh Nam Định không biết. Vậy mà, người dân cũng chẳng biết kêu ai vì quy trình cứ lòng vòng gửi đơn lên xã, xã bảo đã chuyển lên trên chờ giải quyết từ lâu rồi.
Ngay như gia đình bà Trần Thi Yên Phương, bản thân là bí thư chi bộ thôn, chồng là cán bộ Mặt trận Tổ quốc, đã quá tuổi lao động, gia đình lại đang nuôi con có hoàn cảnh, có 1,5 sào ruộng ngay gần dự án đang phải để hoang hóa dù “dự án” không lấy đất, HTX cũng cắt hợp đồng đảm bảo nước tưới tiêu cũng đành phải nhìn cảnh trái ngang này suốt bấy nhiêu năm trời. Bác Phương tâm sự: "Là cán bộ Đảng viên luôn gương mẫu đấu tranh chống tiêu cực, chúng tôi cũng đã làm đơn gửi xã mà chẳng thấy hồi âm. Ai cũng biết, là Đảng viên chúng tôi không thể gửi đơn khiếu kiện vượt cấp nhưng thử hỏi với cách giải quyết thế này thì bao giờ thực tế này mới được biết đến".
Sau một thời gian dài, năm nay, bà con xã Mỹ Tân lại được tin dự án trên chuyển đồi đầu tư từ nhà máy phân đạm thành khách sạn 200 phòng, khu du lịch sinh thái. Tuy nhiên, ngay cả lãnh đạo huyện Mỹ Lộc cũng khá bất ngờ về ý định chuyển đổi đó. Ông Trần Ngọc Quản, Phó chủ tịch huyện cho biết: “Tôi chẳng biết gì cả mặc dù tôi phụ trách việc giao đất. Đến tận bây giờ tôi cũng chưa nhận được thông báo chính thức từ phía UBND tỉnh về chuyển đổi mục đích đầu tư của dự án trên”. Ông Quản cũng thừa nhận, lãnh đạo huyện cũng không biết chính xác dự án trên hiện đầu tư gì.
Quang Việt