Để có một lần đăng quang tại Olympic, ngoài việc tìm kiếm ra được tài năng xứng tầm, bắn súng các nước phải tiến hành đầu tư chuyên biệt theo một chu kỳ 4-8 năm. Mức đầu tư phụ thuộc vào điều kiện cụ thể, song tính chung cũng phải vào cỡ trên dưới 500.000 USD, khoảng 10 tỷ đồng mỗi năm cho một xạ thủ. Từ những con số mới thấy thành quả trên đỉnh Olympic của tuyển thủ Việt Nam kỳ diệu tới mức nào. Hoàng Xuân Vinh thể hiện một nội lực và sức vươn phi thường.
Nếu tính cả quá trình, kể từ năm 2005 khi xạ thủ Hà Nội bắt đầu lên đội tuyển quốc gia, chuyện đầu tư cho anh cũng giống mấy chục đồng đội khác, luôn phải chịu khổ vượt khó. Do trường bắn tại Trung tâm huấn luyện thể thao quốc gia Hà Nội xuống cấp, lạc hậu nên Hoàng Xuân Vinh quá quen với cảnh phải tập luyện bia giấy, rồi ra thi đấu với bia điện tử.
Trung bình mỗi ngày, nhà vô địch Rio 2016 chỉ được cấp 100-150 viên đạn loại thường, chưa bằng khoảng một phần năm so với mặt bằng chung của các xạ thủ quốc tế. Có khi Xuân Vinh phải chấp nhận tập "chay" vài ngày để gom đạn cho đủ một ngày được bắn đủ. Mỗi năm, may lắm anh mới được xuất ngoại tập huấn 1-2 đợt ngắn hạn và được thi đấu ở 3-4 giải đấu quốc tế. Đây cũng chính là lý do chính khiến Vinh có tâm lý thiếu ổn định, nhất là ở các giải đỉnh cao như Asiad 2010 hay Olympic 2012, nơi anh sụp đổ trước thiên đường vì bắn kém hay thậm chí để súng cướp cò đúng thời điểm quyết định.
Mức đầu tư Xuân Vinh nhận được trong cả thời gian dài ấy chỉ vào cỡ 200 triệu đồng một năm. Phải đến mãi sau Olympic 2012, khi xạ thủ sinh năm 1974 để vuột HC đồng, đồng thời chứng minh khả năng tranh chấp của mình, anh mới được đưa vào diện chăm sóc tương đối đặc biệt. Điều đó được thể hiện rõ nhất trong một năm trở lại đây, khi Xuân Vinh bước vào chuẩn bị trực tiếp cho Olympic 2016. Số đạn được cấp mỗi ngày tăng lên gần gấp đôi, có ba chuyến tập huấn tại Hàn Quốc, dự tranh 7 giải đấu quốc tế. Dù vượt trội so với trước, cả một chiến dịch cao điểm trong một năm ấy cũng mới chỉ tốn khoảng 500 triệu đồng.
500 triệu đồng chi cho Xuân Vinh là mức thấp nhất, rẻ nhất trong các xạ thủ giành quyền dự tranh Olympic, chứ chưa nói đến những gương mặt tranh chấp, rồi lại đoạt HC vàng, phá kỷ lục như xạ thủ Việt vừa làm được. Nói như HLV trưởng Nguyễn Thị Nhung, không phải đến khi Vinh lập kỳ tích tại Rio, mà từ lâu làng bắn súng thể giới rất kính nể cách làm rất riêng, cũng như sức vươn và nội lực khó tin của cá nhân anh.
Thư Minh