Hiện nay có nhiều gia đình mua máy xông mũi để sử dụng tại nhà mà thiếu sự tư vấn của bác sĩ. |
Hầu hết các nơi bán máy xông mũi đều giới thiệu là bán máy của Italy, Nhật hoặc Anh... Tuy nhiên, thực tế mặt hàng này chủ yếu là của Trung Quốc.
Cơ chế hoạt động của máy khá đơn giản, giống như máy bơm hơi được vận hành bằng mô-tơ. Để lượng khí thoát ra bảo đảm an toàn vệ sinh, máy phải được gắn thêm hệ thống lọc để ngăn bụi, vi khuẩn. Thế nhưng đa số máy Trung Quốc đều không có hệ thống lọc này, nếu có cũng chỉ là miếng lọc thông thường chỉ có tác dụng ngăn được một phần bụi.
Trên thị trường hiện nay, các loại thuốc xông mũi, miệng cũng rất phức tạp. Ngoài những loại thuốc được cơ quan chức năng cấp phép sử dụng, còn khá nhiều loại thuốc kháng sinh trôi nổi, kể cả kháng sinh không được phép sử dụng. Việc mua bán cũng đơn giản như mua vài viên thuốc cảm cúm thông thường, không cần hướng dẫn gì của bác sĩ.
Tại một nhà thuốc trên đường Nguyễn Trãi, quận 1, TP HCM, khi hỏi mua thuốc xông mũi, người bán không hề hỏi toa hoặc tình trạng bệnh như thế nào mà đưa ra ngay 2 loại thuốc kháng viêm và kháng sinh dạng dung dịch đựng trong ống thủy tinh, giá bán từ 5.000 đồng đến 12.000 đồng/ống. Khi khách hàng băn khoăn liệu mùi thuốc có dễ chịu không thì người bán đưa thêm một ống thuốc có màu xanh đọt chuối và bảo “pha chung mà xông”. Còn liều lượng thì “một ống xông một lần, chừng nào thấy khỏe thì ngưng”. Ở nhiều nhà thuốc khác, người ta cũng chỉ bán toàn thuốc kháng viêm, kháng sinh, thậm chí còn bán cả loại thuốc nhỏ mắt dexacol để xông mũi, miệng.
Tiến sĩ - bác sĩ Bùi Thái Vi, Trưởng Khoa Chống nhiễm khuẩn Bệnh viện Tai Mũi Họng TP HCM, cho biết bệnh đường hô hấp có 3 dạng chính là viêm mũi, họng xuất tiết dịch (thường gặp ở trẻ em); viêm mũi mãn tính (phổ biến ở người lớn và trẻ em) và viêm mũi vận mạch. Tùy theo bệnh lý mà có biện pháp chữa trị phù hợp. Đối với bệnh viêm mũi xuất tiết dịch, chỉ cần xông hoặc nhỏ nước muối sinh lý là có thể khỏi. Còn các bệnh khác, tùy theo cấp độ mà sử dụng thuốc kháng viêm, kháng sinh nhưng phải theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
Các bác sĩ còn cho biết không nên sử dụng thuốc kháng sinh, kháng viêm bừa bãi. Chẳng hạn sử dụng thuốc argyrol có thể gây tổn thương niêm mạc. Thuốc ephedrin, naphtazoline sử dụng nhiều sẽ gây co mạch đột ngột, hoặc thiếu máu não ở trẻ em và gây co giật. Đồng thời, còn gây xơ cứng cuống mũi, làm nghẹt mũi nặng hơn, gây khó thở có thể phải cắt bỏ một phần cuống mũi dưới (trường hợp bị cắt bỏ cuống mũi sẽ ảnh hưởng đến sinh hoạt tình dục).
Sử dụng thuốc kháng viêm, kháng sinh lâu ngày còn dẫn đến tình trạng phù nề họng, niêm mạc họng bị mỏng dễ bị nhiễm trùng, sức đề kháng kém.
Bác sĩ Nguyễn Ngọc Hải, Khoa Lao nam Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, TP HCM cảnh báo nếu sử dụng không đúng cách còn bị nấm ở họng, gây khàn giọng, sử dụng sai liều sẽ gây các tác dụng phụ như run tay chân, dễ bị gãy xương, ảnh hưởng sự tăng trưởng, nhịp tim nhanh, hồi hộp, bí tiểu...
Trên thị trường còn có loại thuốc kháng sinh dùng để điều trị cho bệnh nhân AIDS bị lao phổi (loại thuốc này chỉ được sử dụng trong bệnh viện) nhưng người ta vẫn bán cho người có nhu cầu xông mũi. Sử dụng nhầm thuốc này sẽ gây hại cho đường hô hấp, thần kinh, tim mạch.
Theo giới chuyên môn, trước khi sử dụng máy xông mũi, nên đến bác sĩ chuyên khoa khám bệnh để được hướng dẫn cụ thể sử dụng loại thuốc nào, liều lượng bao nhiêu cho phù hợp. Tùy tiện sử dụng thuốc sẽ làm cho bệnh nặng thêm cũng như gây thêm nhiều bệnh khác. Máy xông mũi sau một thời gian sử dụng, cần vệ sinh bộ phận lọc không khí, đường ống dẫn khí...; nếu không, bụi, vi khuẩn, nấm mốc theo đường này vào cơ thể gây sưng phổi, là tác nhân lên cơn hen suyễn.
(Theo Người Lao Động)