 |
|
Một hạng mục đầu tư dang dở trong dự án. |
Được khởi công xây dựng từ cuối năm 2001, cho đến nay, đường Vành đai 3, một tuyến đường huyết mạch nhằm giải tỏa sức ép giao thông cho nội đô Hà Nội và kết nối chuỗi các khu công nghiệp, khu đô thị từ Bắc Thăng Long - Nội Bài đi qua Mỹ Đình, Mễ Trì Hạ, Nam Trung Yên xuống đến Linh Đàm, Định Công hiện vẫn còn dang dở.
Dự án này là 1 trong số 5 công trình giao thông trọng điểm được Thanh tra Chính phủ lựa chọn tiến hành thanh tra trong năm 2006. Kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ vừa được hoàn tất đã xác định hàng loạt sai phạm tại dự án này.
Vi phạm trong quá trình đấu thầu dự án
Dự án xây dựng giai đoạn I đoạn Mai Dịch - Pháp Vân thuộc đường Vành đai 3 (Hà Nội) được Thủ tướng Chính phủ có Quyết định đầu tư số 597/QĐ-TTg ngày 16/5/2001 với tổng chiều dài theo quy hoạch là 10,24km đi qua địa bàn Cầu Giấy, Từ Liêm, Thanh Xuân và Thanh Trì (Hà Nội).
Dự án này do Ban Quản lý Thăng Long (Bộ GTVT) làm đại diện chủ đầu tư. Theo tổng mức đầu tư ban đầu được phê duyệt là hơn 820 tỷ đồng, năm 2005 Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản giao Bộ GTVT rà soát nội dung điều chỉnh dự án, quyết định và chịu trách nhiệm về việc điều chỉnh dự án với tổng mức đầu tư không vượt quá 2.201 tỷ đồng. Ngày 24/3, Bộ GTVT đã có quyết định phê duyệt điều chỉnh tổng dự toán dự án này với kinh phí hơn 2.200 tỷ đồng.
Qua thanh tra việc thiết kế, lập tổng dự toán và việc chấp hành các quy định trong đấu thầu tại dự án này, Thanh tra Chính phủ đã phát hiện ra khá nhiều sai phạm.
Trước hết về nội dung thiết kế, lập tổng dự toán do Tổng Công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI), Bộ GTVT lập, kết quả thanh tra đã phát hiện: Tại phần chung của tổng dự toán TEDI đã tự ý đưa thêm vào tổng dự toán 3 khoản mục là các trang thiết bị văn phòng cho Ban Điều hành dự án của chủ đầu tư và tư vấn; hệ thống thông tin liên lạc và phương tiện đi lại cho Ban Điều hành và kỹ sư tư vấn với tổng số tiền hơn 1,49 tỷ đồng. Trong đó có 2 xe ôtô, 8 xe máy, ĐTDĐ, máy tính, điều hòa nhiệt độ…
Trên thực tế, Tổng công ty liên doanh Xây dựng công trình 18 (gọi tắt là Tổng Công ty 18) đã trúng thầu và đã được thanh toán 3 khoản mục trên với số tiền hơn 2,4 tỷ đồng. Chính vì vậy, việc đưa thêm vào tổng dự toán và quyết toán 3 khoản mục trên là không đúng với quy định và làm tăng chi phí của dự án.
Bên cạnh đó, một trong những sai phạm đáng chú ý là trong thiết kế tổng dự toán, tư vấn TEDI, chủ đầu tư đã không đặt ra yêu cầu thí nghiệm nén tĩnh đối với cọc khoan nhồi và cọc ép. Đây là sai phạm trong khâu thiết kế lập tổng dự toán, vì theo tiêu chuẩn xây dựng thì trong thi công cọc khoan nhồi và cọc ép bắt buộc phải thí nghiệm nén tĩnh để xác định chính xác sức chịu tải của cọc. Qua kiểm tra ở các đơn vị thi công, các nhà thầu thi công cũng không thực hiện thí nghiệm nén tĩnh đối với cọc khoan nhồi và cọc ép.
Về việc chấp hành các quy định trong đấu thầu dự án xây dựng đoạn Mai Dịch - Pháp Vân (giai đoạn 1) có một gói thầu xây lắp. Gói thầu xây lắp này được tổ chức theo hình thức đấu thầu rộng rãi và có 3 nhà thầu nộp hồ sơ đúng hạn.
Ngày 6/11, tổ chuyên gia giúp việc đấu thầu của Ban Quản lý dự án Thăng Long đã có biên bản xét kết quả đánh giá, xếp hạng và kiến nghị Liên doanh Tổng Công ty Xây dựng Thăng Long - Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 4 - Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn trúng thầu.
Thế nhưng sau đó, tổ chuyên gia giúp việc đấu thầu có một động tác khó hiểu là chấp nhận không có căn cứ 70 tỷ đồng (vốn tự có của nhà thầu) không tính lãi trong biểu tính lãi trả chậm làm giảm giá dự thầu để Tổng Công ty 18 trúng thầu. Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, việc chấp nhận trên là trái với hồ sơ mời thầu và vi phạm Quy chế đấu thầu làm thay đổi kết quả đấu thầu.
Hạch toán cả chi phí những công trình khác vào dự án
Nhà thầu trúng thầu thi công dự án này là Tổng Công ty 18, hợp đồng theo hình thức có điều chỉnh giá và phương thức BT (nhà thầu tự bỏ vốn xây dựng, Nhà nước trả chậm theo kế hoạch).
Ngày 24/12/2001, Ban Quản lý Dự án Thăng Long đã ký hợp đồng kinh tế với nhà thầu Tổng Công ty 18 với tổng giá trị hợp đồng hơn 571 tỷ đồng, khởi công xây dựng từ tháng 12/2001. Đến ngày 13/12/2005, Thủ tướng Chính phủ có văn bản cho phép điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án và chấm dứt hợp đồng BT, sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ cấp cho dự án để thanh quyết toán hợp đồng và triển khai dự án.
Đến thời điểm thanh tra, khối lượng đã thực hiện cơ bản xong thuộc đường Vành đai 3 từ Km 18 +702 đến Km 23+002 (từ cầu Mai Dịch đến ngã tư Trung Hòa, dài 4,3km và cầu Đại Từ, tại đoạn đường này còn chưa thực hiện hoàn chỉnh 2 hầm đường bộ và đoạn đường rẽ tại nút Mai Dịch).
Tổng Công ty 18 sau khi ký hợp đồng với Ban Quản lý Dự án Thăng Long đã giao nhiệm vụ thi công các phần việc chính cho các đơn vị thành viên trong liên doanh và đã giữ lại tỷ lệ % tùy theo khối lượng và thanh quyết toán khi hoàn thành công trình.
Tiến hành kiểm tra xác minh 7 đơn vị thi công, trong đó có 4 đơn vị thuộc Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 1 và ba đơn vị thuộc Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 8 với giá trị xây lắp thực hiện của 7 đơn vị là gần 150 tỷ đồng đã phát hiện khá nhiều sai phạm.
Trong đó điển hình như việc xuất dùng vật tư thiếu so với thiết kế kỹ thuật nhưng vẫn quyết toán đủ tiền hơn 420 triệu đồng; sử dụng vật tư không đúng với hợp đồng nhưng vẫn quyết toán như hợp đồng chênh lệch số tiền hơn 526 triệu đồng; quyết toán chi phí vật liệu vượt định mức kỹ thuật theo quy định hơn 1,1 tỷ đồng.
Đặc biệt, qua kiểm tra phát hiện đơn vị này đã hạch toán chi phí của công trình khác vào công trình đường Vành đai 3 số tiền… hơn 2,3 tỷ đồng!
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân, đơn vị của Bộ GTVT đã để xảy ra những sai phạm, đồng thời yêu cầu giảm trừ khi quyết toán, thu hồi về cho ngân sách Nhà nước số tiền hơn 3,38 tỷ đồng bao gồm các khoản chi phí không có trong quy định của Nhà nước mà Tổng Công ty 18 đã thanh toán, khoản chi phí thiết kế do tính sai, khoản chênh lệch giá do sử dụng vật tư không đúng.
Chủ đầu tư phải thu hồi 47 tỷ đồng khoản tiền năm 2002 và năm 2003 Ban Quản lý Dự án Thăng Long đã chi tạm ứng để phục vụ mua nhà tái định cư nhưng không thực hiện; thu hồi khoản tiền 478 triệu đồng đã chi hỗ trợ thuê nhà không đúng quy định.
(Theo Công An Nhân Dân)
