![]() |
Đồng hồ đặt hàng luôn được coi là đỉnh cao, tập trung mọi tinh hoa chế tác đồng hồ và những lĩnh vực nghệ thuật khác. Chiếc đồng hồ đặt hàng duy nhất tại Việt Nam và chỉ có đúng một chiếc trên toàn thế giới là Speake-Marin Turtle & Crane trị giá 47.300 USD.
Từ hàng trăm năm nay, những người chơi và dân sưu tập đều coi đồng hồ đặt hàng là sản phẩm đặc biệt. Loại đồng hồ này chỉ được sản xuất đơn chiếc, mang nặng dấu ấn cá nhân và thường được giới quý tộc và thượng lưu đặt mua, người nổi tiếng nhất chính là Hoàng đế Napoleon. Đồng hồ đặt hàng mang đến cho người chủ sở hữu cơ hội thể hiện bản thân thông qua những ý tưởng riêng. Tuy nhiên, để chơi dòng đồng hồ này người ta cần sự am hiểu và quan trọng là khả năng tài chính mạnh mẽ cũng như dám chơi.
Sản xuất đồng hồ đặt hàng không hề đơn giản nó chỉ có thể được đáp ứng bởi những hãng siêu cao cấp, sản xuất theo phương pháp thủ công như Speake-Marin, De Bethune, Jean Dunand... trong khi không thể đối với ngay cả những nhãn hiệu lớn và danh tiếng như Vacheron Constantin hay Patek Philippe.
Lý do chính là công nghệ sản xuất. Đồng hồ đặt hàng yêu cầu sự sáng tạo và tay nghề thủ công bậc thầy, chỉ có những hãng sở hữu các nghệ nhân cao cấp mới có khả năng đáp ứng các yêu cầu khó khăn của khách hàng, đồng thời việc sản xuất các đồng hồ đặt hàng này bắt buộc phải thực hiện theo phương pháp thủ công truyền thống. Các nhãn hiệu đại trà rất khó có thể thay đổi quy trình sản xuất hàng loạt của mình, đối với họ việc sản xuất một series hạn chế vài chiếc đã là khó khăn, chưa nói gì đến sản xuất đơn chiếc. Tất nhiên các nhãn hiệu lớn vẫn có thể làm đồng hồ đặt hàng với số lượng 1 chiếc nhưng giá bán của nó sẽ rất cao. Nhiều hãng lớn phải thuê những nghệ nhân độc lập thiết kế máy như trường hợp của Harry Winston thuê Peter Speake-Marin chế tạo máy tourbillon.
![]() |
Speake-Marin Turtle & Crane được chế tác tỉ mỉ. |
Speake-Marin hiện nay rất mạnh về đồng hồ đặt hàng với số lượng chỉ 1 chiếc theo yêu cầu của khách. Hãng này có thể đáp ứng các đơn hàng về mặt số, thân vỏ và chức năng của máy... trong đó mặt số vẫn được ưa chuộng nhất. Hợp tác chặt chẽ với nhiều nghệ nhân nổi tiếng thế giới về điêu khắc kim loại (engraving), tráng phủ men (enamel), tạo bề mặt đóng băng (frosted) và sơn mài Nhật Bản (maki-e), Speake-Marin đã tạo ra những mẫu đồng hồ đặt hàng cho khách ở Nga, Nhật Bản, Trung Quốc, Singapore và châu Âu. Sơn mài Nhật Bản maki-e là một bộ sưu tập công phu và giàu giá trị nghệ thuật của Speake-Marin, được chế tác theo nhiều chủ đề văn hóa phương Đông từ hình tượng âm dương, vĩnh hằng, quyền lực cho đến sinh mệnh, vũ trụ và tử vi, và mỗi chủ đề đều chỉ có duy nhất một chiếc.
Những kỹ thuật sơn mài maki-e xuất hiện từ thời phong kiến Nhật Bản (794-1185) và thực sự nở rộ trong thời Edo (1603-1868) trước khi được cả thế giới biết đến vào thế kỷ 19 với nhiều tác phẩm được trưng bày tại các triển lãm London, Paris và Vienna. Kỹ thuật maki-e sử dụng nhiều lớp sơn liên tiếp nhau với bột kim loại hoặc chất liệu quý được rắc vào giữa từng lớp. Loại sơn này được triết xuất từ nhựa của cây urushi chỉ có ở Nhật Bản. Một cách lạ kỳ, sơn này khô đi bằng cách hấp thụ hơi nước ngoài không khí. Một khi hóa rắn, maki-e có độ bền cao và khả năng chống chịu rất tốt, đặc biệt là chống ẩm.
Mushu, nghệ danh được chọn bởi Yamazaki Atsushi, một nghệ nhân maki-e xuất sắc Nhật Bản, là người thực hiện tất cả chiếc đồng hồ trong bộ sưu tập Speake-Marin Maki-e. Anh đã mang kiến thức đầy đủ và tài năng để áp dụng maki-e một cách chính xác trên bề mặt rất nhỏ của mặt số đồng hồ. Những tác phẩm đầu tiên của Mushu làm cho Speake-Marin là Roaring Tiger, Hungry for Time, Eternal, Zodiac, Turtle & Crane, gần đây là Majesty Monkey và Visionary Lion.
Theo bước chân của cha anh, Mushu đã trở thành một nghệ nhân maki-e bậc thầy từ năm 1990 sau một thời gian rất dài khổ luyện. Mushu sử dụng những kỹ thuật phức tạp nhất của maki-e khi làm mặt số cho đồng hồ Speake-Marin. Nhiều lớp sơn được phủ lên nhau một cách chính xác và tỉ mỉ. Mỗi lớp sơn để khô tự nhiên trong hàng chục giờ và sau đó mới tiếp tục sơn lớp khác. Mushu chèn vào giữa những lớp sơn một chút bột kim loại quý có thể là vàng, bạch kim, bột đá, kim cương. Lớp sơn mài cuối cùng được phủ than để tạo nên độ bóng và sâu cho thiết kế tổng thể. Thông thường thời gian trung bình để hoàn thành một mặt số maki-e là 3 tháng. Toàn bộ quy trình làm mặt số maki-e được thực hiện bằng tay dưới kính hiển vi với độ chính xác đến từng chi tiết nhỏ nhất.
![]() |
Chiếc Speake-Marin Turtle & Crane. |
Turtle & Crane (Rùa và hạc) thuộc bộ sưu tập Maki-e, nó được chế tác để thể hiện quan niệm về sự vĩnh hằng của người Á Đông. Turtle & Crane với thân bằng vàng hồng 18K mang thiết kế đặc trưng và lắp máy tự động của Speake-Marin. Bức tiểu họa rùa và hạc được thực hiện rất sinh động và sắc nét là tâm điểm chú ý của Turtle & Crane và được Mushu thực hiện trong thời gian 3 tháng.
Sản phẩm đặt hàng của Speake-Marin nói chung và Turtle & Crane nói riêng không chỉ là những chiếc đồng hồ Thụy Sĩ cao cấp mà còn là những tác phẩm nghệ thuật, xứng đáng để chiêm ngưỡng và tôn vinh.
Đồng hồ Speake-Marin trưng bày tại MILUXE Boutique 199 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Quận 3, TP HCM. Website: www.speake-marin.com
Hình ảnh chiếc đồng hồ Speake-Marin Turtle & Crane trị giá 47.300 USD. (Xem ảnh)
Dương Tùng