Đầu tiên, khi lĩnh vực ca nhạc trở thành một thị trường có thể hốt bạc bằng “ngôi sao”, người ta lăng xê - khai thác sao qua hình thức độc quyền (ĐQ) như với Đan Trường, Cẩm Ly, Quang Vinh, Nguyễn Phi Hùng, 1088...
Tiếp đến, ĐQ bắt đầu xuất hiện trong giới người mẫu. Với thị trường 80 triệu dân của VN, cùng các công ty trong nước liên tục tung ra sản phẩm mới, rất cần người mẫu để giới thiệu. Dần dần chuyện cung cấp người mẫu phải đi vào chuyên nghiệp, phải lập công ty để xuất hóa đơn; phải ký hợp đồng đảm bảo giờ giấc, nội dung biểu diễn...
Minh Hằng - diễn viên độc quyền của Công ty Lasta.Các |
Đáp ứng được các yêu cầu này, những công ty người mẫu chỉ có cách ký hợp đồng ĐQ. Mà chuyện ký với các vơ-đét là không tưởng, chỉ có thể ký với những gương mặt mới, triển vọng. Hiện Công ty người mẫu PL có khoảng 40 người mẫu ĐQ không hưởng lương nhưng mỗi tháng công ty phải kiếm cho họ ít nhất 5 show diễn.
Bây giờ, vẫn đang trong cơn sốt tư nhân cạnh tranh làm phim. Từng yếu tố ăn khách như kịch bản, diễn viên, đạo diễn... đã được các nơi nhanh tay xí trước cũng bằng hình thức ĐQ. Trong cơn khát kịch bản, vừa mới để lộ dấu hiệu là cây bút ăn khách qua vài vở kịch thiếu nhi “cháy” vé khi dàn dựng như Alađin và đủ thứ thần, Huyền thoại nữ thần Lee Kim Chi, Thanh Phương đã được Công ty Gia Đình Việt nhanh chóng ký ĐQ hai năm chuyên cung cấp kịch bản phim truyền hình.
Hằng tháng Phương nhận lương cứng vài triệu đồng và buộc phải viết cho Gia Đình Việt ít nhất bốn tập phim truyền hình; nhuận bút tính riêng. Nhà thơ Bùi Chí Vinh cũng ký ĐQ cho công ty này trong ba năm cùng hình thức như Thanh Phương; song số kịch bản tối thiểu của anh là 5 tập phim mỗi tháng.
Mỹ Linh: hát riêng cho một phòng trà Ca sĩ Mỹ Linh vừa có chương trình đầu tiên đánh dấu sự hợp tác độc quyền giữa cô và phòng trà Đồng Dao - một cú bắt tay mới lạ và khá táo bạo trong thời điểm hiện nay giữa ca sĩ và nhà tổ chức, vào tối 26 và 27-11. Mỹ Linh cho biết việc chạy show diễn cho nhiều phòng trà ở TP HCM như trước đây dĩ nhiên thu nhập cao, nhưng bây giờ cô muốn mình "kiềm chế" nhịp độ, chỉ vào TP HCM hát phòng trà mỗi tháng/lần, "để mỗi lần tái ngộ khán giả TP là một lần được đầu tư kỹ càng về ca khúc, hòa âm, dàn dựng". Mỹ Linh vẫn hát nồng nàn và đầy lửa với những bài được công chúng mến mộ như Hương ngọc lan, Em mơ về anh, Trưa vắng, Ngày xa anh..., ban nhạc Anh Em cũng hỗ trợ khá tốt cho cô trên sân khấu. Đáng tiếc là lượng khán giả đi xem vẫn chưa nhiều ở hai đêm độc quyền đầu tiên nên thành công của mô hình mới này có lẽ còn phải chờ đợi... TR.N. |
Nếu các ca sĩ ĐQ trước đây bị ràng buộc từ giờ giấc ăn ngủ, đi lại; các mối quan hệ giao tiếp, sự quảng bá tên tuổi - hình ảnh đến các hợp đồng biểu diễn, quảng cáo... thì hiện nay những đối tượng khác chỉ ký ĐQ... từng phần. Bùi Chí Vinh, Thanh Phương vẫn có thể viết kịch, tiểu thuyết, hay kịch bản phim nhựa... bán cho nơi khác.
Ngoài năm diễn viên Anh Thư, Thanh Hằng, Đức Nghĩa, Mạnh Hải, Duy Tân thuộc ĐQ của HK phim, gần đây gương mặt mới Minh Hằng cũng được Công ty Lasta mời ký ĐQ đóng phim truyền hình hai năm. Ở sân khấu kịch, tuy không một nơi nào tuyên bố có ĐQ nhưng rõ ràng có những diễn viên, đạo diễn mà muốn xem tác phẩm của họ, khán giả chỉ có thể đến một địa chỉ.
Thanh Long, Giám đốc marketing Công ty PL, cho biết: “Ký ĐQ rồi người mẫu buộc phải làm việc chuyên nghiệp; không có chuyện không thích hay làm biếng thì không đi diễn nếu không có lý do chính đáng. Người mẫu ĐQ nào có biểu hiện sai lệch, chúng tôi sẽ ra thông báo nhắc nhở ngay".
Ông Trinh Hoan, Giám đốc HK phim, nói thẳng chuyện đầu tư có mục tiêu: "Chúng tôi sẽ đào tạo diễn xuất, đài từ, hóa trang, đo ni đóng giày kịch bản... để đẩy những diễn viên ĐQ của mình lên mà không sợ thành quả của mình sẽ bị nơi khác lôi kéo, sử dụng...”.
Nhưng xem ra chẳng phải cứ ký hợp đồng ĐQ là xong. Hậu ĐQ ca sĩ đã chẳng mấy tốt đẹp lắm với những vụ scandal tình - tiền, kiện tụng ầm ĩ. Trong khi đó Nguyên Phúc, giám đốc điều hành PL, tâm sự: “Tôi nghĩ có ký ĐQ hay không thì yếu tố tình cảm vẫn là quan trọng nhất trong cách hành xử của người Việt, nhất là giới văn nghệ vốn nhạy cảm. Nếu ký rồi mà người mẫu muốn bỏ, chúng tôi muốn giữ cũng không được. Thế nên cá nhân tôi rất dễ dàng cho phép người mẫu ĐQ của PL tham gia show diễn bên ngoài nếu không trùng giờ diễn với công ty”.
Tin rằng có người đi thì sẽ thành đường. Các cam kết ĐQ sau này ngoài lòng tin với nhau sẽ được cân nhắc thật thận trọng từ những kinh nghiệm trước đây sao cho sau bao công sức, tiền bạc mỗi bên đổ ra đầu tư, không ai bị thiệt thòi, sản phẩm làm ra không bị lãng phí.
(Theo Tuổi Trẻ)