Thời đại công nghệ, làm phóng viên ảnh, anh Tú muốn sắm 1 chiếc máy kỹ thuật số dòng chuyên nghiệp cho hợp thời và tiện cho công việc. Theo tư vấn của người có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này, anh quyết định chọn cho mình chiếc máy Canon EOS 10D. Giá máy tham khảo tại đại lý chính thức của hãng Canon xấp xỉ 1.900 USD, còn ở cửa hàng ngoài rẻ nhất cũng là 1.700 USD nhưng không có chế độ bảo hành. Giá cả chỉ là 1 chuyện, nếu muốn mua phải đặt hàng và chờ hơn 1 tháng máy mới được chuyển về.
May sao, "tâm sự la làng" này của anh được giải tỏa ngay sau đó. Qua giới thiệu của người bạn, anh được biết ở Hải Phòng hiện có 1 chiếc máy anh cần với giá dưới 1.500 USD, máy đảm bảo "xịn" 100% Made in Japan. Quá bèo! Anh lên đường về thành phố Hoa Phượng Đỏ ngay sớm hôm sau. Địa chỉ tìm đến là một cửa hàng bán máy ảnh nằm ngay chân cầu Lạc Long, cửa ngõ chính ra vào thành phố. Đợi gần 30 phút, ông chủ hàng mới từ đâu đó về dù đã gọi điện hẹn từ tối hôm trước.
Khánh, tên ông chủ cửa hàng sau khi nghe anh trình bày ý định mua máy liền vào nhà trong lấy chiếc máy ảnh ra cho xem trước và nói rằng đã biết rồi thì lấy với giá chuẩn 1.470 USD. Khấp khởi mừng thầm nhưng anh vẫn xem xét kỹ chiếc máy, cố tìm ra lý do vì sao giá lại bèo đến thế. Rõ ràng chiếc máy không còn nguyên hộp nhưng mới đến 99%, không 1 vết sước sơn, ốc vít thì khỏi bàn, chỉ duy chiếc quai máy bên trái đã bị cắt gọn bằng thứ kìm cộng lực nhỏ. Thấy khách ngần ngừ và đòi giảm giá vì "lỗi kỹ thuật" này, Khánh cười tươi giải thích: "Ở đây cái nào mà chẳng thế, không phải bị hỏng đâu mà phải cắt ra như thế mới lấy được. Đồ chôm siêu thị, giá cả thế quá hợp lý rồi", vừa nói anh ta vừa đưa cho xem mấy chiếc máy quay phim, máy ghi âm kỹ thuật số đều có tình trạng y như chiếc máy ảnh. Cuộc mua bán diễn ra khá chóng vánh, giá cuối cùng để mua chiếc máy ảnh là 1.400 USD.
Đồ cắt quai sở dĩ được nhiều người tìm mua bởi giá cả hấp dẫn lại đảm bảo là hàng zin từ Nhật Bản. Dù có thiếu chút phụ kiện hay sứt mất cái quai cũng không quan trọng. Trước đây, có lần nghe dân phóng viên ảnh chuyên nghiệp gọi nhau đi Hải Phòng "chăn gà". Hỏi ra mới vỡ lẽ rằng, các đầu nậu buôn hàng cắt quai lúc đó không bán theo giá thị trường mà bán theo giá nhập hàng. Ví dụ, 1 chiếc máy Notebook nhập về giá 800USD, cứ bán cho người tiêu dùng khoảng 900 USD là ổn. Trong khi đó, giá của chiếc máy tương tự trên thị trường cỡ 1.300 đến 1.700 USD.
Thời "mông muội" ấy nay đã xa. Các đầu nậu đã "khôn ra", chỉ giảm so với giá thị trường vài trăm USD. Lý do khác là hàng từ gốc cũng lên giá do nghề chôm bên xứ người ngày càng khó. Các đầu nậu bên xứ người có hẳn đội ngũ chuyên chôm đồ trong các siêu thị lớn. Siêu thị ở đây cực rộng và cũng cực ít người trông coi, biện pháp chống trộm cắp trông vào các máy camera, dây từ gắn mác hàng hóa và dây thép xuyên các hàng hóa lại với nhau trên cùng 1 quầy và quan trọng hơn là trông vào ý thức khách hàng.
Hàng năm, số hàng hóa các siêu thị tại Nhật Bản bị mất cắp vẫn không giảm mà có chiều hướng gia tăng. Thủ đoạn của dân "mổ" đồ siêu thị cũng ngày càng tinh vi. Dây thép xâu hàng nếu cắt, hệ thống chống trộm sẽ báo động, mang hàng ra mà để nguyên dây gắn mác, máy cũng kêu inh ỏi. Dân chuyên thủ trong mình kìm cộng lực, nhỏ nhưng phải cực tốt, cắt phứt chiếc quai thường dùng để lắp dây đeo máy, luồn dây thép và cả dây gắn mác ra ngoài rồi ung dung ra về. Đồ cắt quai "sinh ra" từ đó. Dân chôm đồ đa số sống lưu vong.
PV Kinh Tế Đô Thị ghé thăm một cửa hàng bán đồ này mới thấy thôi thì đủ loại mặt hàng điện tử kỹ thuật cao: máy ghi âm, máy chiếu Projector, máy quay phim mini, máy nghe nhạc MP3 tất cả đều là công nghệ kỹ thuật số, thậm chí cả Laptop đời mới. Giá cả cực kỳ hợp lý cho những tay săn đồ "ngoài luồng" nguồn gốc Nhật Bản. Tất nhiên, những chiếc máy này đều bị cắt quai đeo.
Nguồn cung cấp đồ cắt quai về nước được những đầu nậu Việt kiều hay người Việt ở Nhật Bản thực hiện dưới hình thức xách tay. Tiếp tay cho hành động này không ai khác chính là những tiếp viên hàng không hay những thủy thủ tàu viễn dương. Công "vận chuyển" cho các tiếp viên hay thủy thủ tối đa là 200 USD, tùy vào chủng loại, cho mỗi chiếc máy. Đồ chôm bên trời Tây được tập trung cho các đầu nậu nội địa chuyển đến tay người tiêu dùng. Sự khôn khéo của đường dây gom hàng - vận chuyển - tiêu thụ liên quốc gia đã gây không ít khó khăn cho các lực lượng chức năng chống buôn lậu.