Mang tinh thần Phật giáo, kế thừa giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, Bảo Hải Linh Thông Tự là tổng hòa của lối kiến trúc chùa Việt tại Bắc Bộ thế kỷ 17, 18 và sự vận dụng sáng tạo ngôn ngữ tạo hình dân gian.
Quần thể văn hóa tâm linh có tổng diện tích khoảng 4.000m2, dẫn bước du khách vào không gian chùa Việt xưa qua các hạng mục: Tam quan, Ngũ Phương Bảo Tháp, Lầu chuông, Lầu khánh, Tam bảo, Nhà tổ, Nhà mẫu và hai bên hành lang Tả vu, Hữu vu.
Hình ảnh hoa sen - loài hoa biểu tượng của Phật giáo thể hiện trong kiến trúc của Bảo Hải Linh Thông Tự: từ thiết kế tổng thể tới các họa tiết trang trí, tạo hình...
Đặc biệt, thủ pháp kiến trúc chồng diêm tầng mái mở ra liên tưởng về hình ảnh sen nở trong sen, tạo nên vẻ độc đáo cho Bảo Hải Linh Thông Tự.
Đi hết quần thể văn hóa tâm linh, du khách sẽ nhận thấy hình tượng hoa sen được cách điệu trên từng chi tiết chạm khắc; biến tấu trên những họa tiết trang trí ở cửa gỗ, chân cột, hệ thống xà gỗ... Ngay cả hệ thống cột chống trên xà cũng được đặt trên đấu sen.
Các bậc cao niên hay du khách yêu kiến trúc cổ có thể cảm thấy thích thú khi gặp lại bộ khung gỗ mái dạng "giá chiêng, chồng rường" quen thuộc của vùng Bắc Bộ xưa ở Bảo Hải Linh Thông Tự. Các nghệ nhân đã tỉ mỉ tái hiện, tạo nên điểm nhấn kiến trúc đặc biệt cho quần thể văn hóa tâm linh trên đỉnh Ba Đèo.
Giữa không gian khoáng đạt của núi, biển và đồi thông xanh mát, những mái ngói mũi hài cùng những chi tiết cách điệu hình vân mây như dẫn bước du khách vào "chốn bồng lai", thoát tục, để lại sau lưng mọi muộn phiền.
Lặng ngắm không gian thiền tự thanh tịnh, an lạc trên đỉnh Ba Đèo, Thượng tọa Thích Đạo Hiển - Ủy viên Hội đồng Trị sự Trung ương, Phó Trưởng Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Quảng Ninh bày tỏ: "Bảo Hải Linh Thông Tự được xây mới nhưng kiến trúc vẫn giữ những nét truyền thống của Phật giáo Việt Nam. Đây là điều rất đáng quý".
Bề thế và tôn nghiêm, được bao bọc bởi đồi thông xanh mát, Bảo Hải Linh Thông Tự là dấu ấn mới "tô bồi cho cảnh quan hùng vĩ, thơ mộng bên vịnh Hạ Long" - như lời chia sẻ của Thượng tọa Thích Đạo Hiển.
Toàn bộ công trình thuộc Bảo Hải Linh Thông Tự (trừ Ngũ Phương Bảo Tháp) được tạo tác bằng gỗ lim, đưa nơi này trở thành một trong số ít công trình văn hóa tâm linh ở Việt Nam hiện nay được kiến tạo từ gỗ.
"Tôi ấn tượng với ngôi Đại Hùng Bảo Điện tạo dựng bề thế trong không gian thiền tự trầm mặc, mang đậm âm hưởng kiến trúc truyền thống", Thượng tọa Thích Đức Thiện - Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam bày tỏ.
Tam bảo được xây dựng với hình chữ Công (I), kiến trúc hai tường mái. Tòa tiền đường gồm 5 gian, hậu cung gồm 3 gian. Những dấu ấn kiến trúc của ngôi chùa Việt ở thế kỷ 17, 18 đều mô phỏng sinh động: từ bộ khung mái theo dạng "giá chiêng, chồng rường" đến mái ngói mũi hài, họa tiết vân mây cách điệu tinh xảo...
"Nếu từng ngỡ ngàng trước vẻ cổ kính, uy nghiêm của những bảo tháp trứ danh như tháp Phổ Minh (Chùa Phổ Minh, Nam Định), tháp Phước Duyên (Chùa Thiên Mụ, Huế)... thì khi tới Bảo Hải Linh Thông Tự, du khách sẽ không khỏi bất ngờ trước thiết kế khác lạ của Ngũ Phương Bảo Tháp", một hướng dẫn viên du lịch cho biết.
Giữa không gian khoáng đạt, Ngũ Phương Bảo Tháp là điểm nhấn trong tổng thể kiến trúc của Bảo Hải Linh Thông Tự, chứa đựng nhiều "mật mã văn hóa".
Công trình thiết kế theo mô hình ngũ phương Phật, gồm 5 tháp, tượng trưng cho 5 hướng (Đông, Tây, Nam, Bắc, Trung tâm), 5 bộ (Bảo Bộ, Liên Hoa Bộ, Kim Cang Bộ, Nghiệp Bộ, Phật Bộ) và 5 sắc (xanh, đỏ, vàng, trắng, đen).
Tháp trung tâm gồm 9 tầng, cao 25,2m, bên trong đặt tượng Phật và cột kinh cao 4m, theo mẫu cột kinh Phật có niên đại từ khoảng 1.000 năm trước tại chùa Nhất Trụ (Ninh Bình). Bốn tháp xung quanh, mỗi tháp gồm 5 tầng, cao 12,1m. Theo lối cầu thang dẫn lên tầng hai của bảo tháp, du khách có thể phóng tầm mắt ngắm nhìn vịnh Hạ Long phía xa.
Thiết kế mô phỏng kiến trúc chùa Việt cổ cùng hệ thống tượng (bao gồm 102 pho) được tạo tác công phu, đang đưa Bảo Hải Linh Thông Tự trở thành điểm đến cầu an, vãn cảnh giàu trải nghiệm cho du khách, nối dài cung đường hành hương về Quảng Ninh - vùng "đất tổ" của Thiền phái Trúc Lâm.
Để đến được Bảo Hải Linh Thông Tự, du khách có thể đi từ vườn Nhật thuộc Sun World Halong Complex qua Cầu May - cây cầu thép màu xanh vắt qua hẻm núi. Theo đại diện Sun Group, bên cạnh ý nghĩa kết nối hai đỉnh đồi trong dãy Ba Đèo, cây cầu này còn dẫn bước du khách từ không gian đậm chất thiền của xứ Phù Tang tới không gian văn hóa tâm linh truyền thống đậm chất Việt.
Hoài Phong