Hàng nghìn người biểu tình vượt qua hàng rào an ninh, trèo lên mái nhà, đập vỡ cửa sổ, xâm chiếm cả ba tòa nhà Quốc hội, Tòa án Tối cao, dinh Tổng thống và tụ tập trên quảng trường Three Powers rộng lớn ở Brasilia. Trong đó một số người kêu gọi can thiệp quân sự để khôi phục quyền lực cho cựu Tổng thống Jair Bolsonaro - người thất bại trong cuộc bầu cử vừa qua.
Vụ hỗn loạn trên diễn ra chỉ một tuần sau khi chính trị gia cánh tả kỳ cựu Luiz Inácio Lula da Silva tuyên thệ nhậm chức Tổng thống mới của Brazil ngày 1/1. Trong một cuộc họp báo từ bang Sao Paulo, tân Tổng thống Lula cáo buộc ông Bolsonaro đã khuyến khích cuộc nổi dậy của những người ủng hộ. Ông Lula gọi vụ tấn công vào quốc hội ở Brasilia là "man rợ" và cảnh báo rằng những người liên quan sẽ bị "truy tìm và trừng phạt".

Những người biểu tình ủng hộ cựu Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro xông vào tòa nhà Quốc hội ở Brasilia, Brazil, ngày 8/1/2023. Ảnh: AP
"Chưa có tiền lệ cho những gì họ đã làm và những người này cần phải bị trừng phạt", ông Lula nói, đồng thời chỉ trích cảnh sát "kém cỏi hoặc thiếu đức tin" khi để những người ủng hộ Bolsonaro nổi loạn ở thủ đô.
Kênh truyền hình Brazil Globo News phát sóng đoạn video cho thấy nhiều người mang cờ Brazil màu vàng và xanh lá cây - biểu tượng cho phong trào cực hữu của ông Bolsonaro - vượt qua hàng rào và tiến vào đoạn đường dẫn vào tòa nhà quốc hội. Cảnh sát đã bắn hơi cay vào đám đông trong nỗ lực khôi phục lấy lại quyền kiểm soát các tòa nhà. Trên bản tin truyền hình, một số người biểu tình vào dinh Tổng thống đã bị bắt giữ.
Đến tối 8/1, quyền kiểm soát các tòa nhà được thiết lập lại. Bộ trưởng Tư pháp Flavio Dino cho biết khoảng 200 người bị bắt và các sĩ quan đã bắn thêm hơi cay để xua những người biểu tình khỏi các khu vực bị chiếm đóng.
Khi cuộc bạo loạn diễn ra, ông Bolsonaro - người đã bay tới Florida (Mỹ) trước lễ nhậm chức của ông Lula - không bình luận về vụ việc.

Cảnh sát xịt hơi cay vào đám đông biểu tình tại dinh thự Tổng thống ở Brasilia, Brazil, ngày 8/1/2023. Ảnh: AP
Những người ủng hộ ông Bolsonaro đã phản đối chiến thắng của ông Lula kể từ ngày 30/10/2022 bằng nhiều hành động cực đoan như chặn đường, đốt xe và tụ tập bên ngoài các tòa nhà quân sự, kêu gọi các lực lượng vũ trang can thiệp. Người đứng đầu cơ quan bầu cử của Brazil đã từ chối yêu cầu từ Bolsonaro và đảng của ông về việc vô hiệu hóa những lá phiếu được bầu trên các máy bỏ phiếu điện tử.
Nhiều nhà lãnh đạo thế giới lên án vụ tấn công, trong đó Tổng thống Chile Gabriel Boric gọi sự việc là một cuộc tấn công "đáng hổ thẹn và hèn nhát nhằm vào nền dân chủ". Tổng thống Mỹ Joe Biden nói cuộc bạo loạn ở Brazil là "thái quá" và gọi đó là "cuộc tấn công vào nền dân chủ và chuyển giao quyền lực một cách hòa bình ở Brazil".
Sơn Nam (Theo AP)