Năm giờ sau khi chồng, cựu Thủ tướng Shinzo Abe bị bắn ở Nara, vợ ông - bà Akie có mặt tại ga Kintetsu Yamato Yagi ở thành phố Kashihara, lúc 16h30, ngày 8/7. Bà đã trải qua hành trình dài hơn bốn giờ bằng tàu từ Tokyo để đến bên người chồng đang nguy kịch. Bà mặc bộ váy xám giữ im lặng khi được các nhân viên an ninh hộ tống đến bệnh viện Đại học Y Nara lúc 16h55. Chỉ vài phút sau khi bà đến nơi, ông Abe qua đời lúc 17h03.
Sáng sớm 9/7, bà Akie đã đưa thi thể chồng từ bệnh viện ở Nara về đến nhà ở Tokyo. Ngồi trên xe tang, bà Akie đeo khẩu trang nhưng vẫn lộ ra đôi mắt sưng húp và đau buồn.
"Thật khó để tưởng tượng bà Akie đã phải trải qua nỗi đau lớn đến nhường nào" khi mất đi người chồng hơn 30 năm gắn bó, ông Kuni Miyake, Chủ tịch Viện Chính sách Ngoại giao và Giám đốc nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Toàn cầu Canon, người từng là cố vấn đặc biệt cho cựu Thủ tướng Shinzo Abe nói.
Trong bài viết trên Japan Times hôm 9/7 về cựu Thủ tướng với tựa đề: "Shinzo Abe: Một chính khách, nhà chiến lược và người chồng giàu lòng nhân ái", học giả Kuni Miyake nhận xét cựu Thủ tướng Abe là "một nghị sĩ cương trực, một nhà chiến lược chính sách đối ngoại dày dạn và quan trọng nhất ông ấy còn là một người chồng hiền lành".
Ông Abe kết hôn với bà Akie Matsuzaki, con gái của cựu Chủ tịch Morinaga, một trong những công ty bánh kẹo lớn nhất Nhật Bản, năm 1987. Họ không có con cái, tuy nhiên điều này không ảnh hưởng đến mối quan hệ tình cảm của cặp vợ chồng. Trong suốt hơn 30 năm bên nhau, họ thường xuyên chia sẻ hình ảnh và video tham dự các sự kiện cùng nhau trên trang cá nhân.
Một trong những bức ảnh cuối cùng vợ chồng bên nhau được ông Abe chia sẻ trên tài khoản Twitter cá nhân vào tháng trước khi họ tổ chức sinh nhật lần thứ 94 cho mẹ ông cùng với thành viên khác trong gia đình. Em trai ông Abe, ông Nobuo Kishi, cũng có mặt.
Trong một video ông Abe đăng trên Instagram vào tháng 5/2019, cựu Thủ tướng đang lắp chiếc gõ cửa bằng gỗ hình một con hải ly trước cửa nhà - món quà ông đem Canada về tặng vợ. Bà Akie sau đó thích thú thử gõ cửa nhà bằng món quà chồng tặng.
Suốt thời gian dài, tài khoản Instagram của bà Akie là một trong ba tài khoản cựu Thủ tướng theo dõi. Hai người còn lại là tài khoản của các quan chức. Bà là người bạn đời đầu tiên của một thủ tướng Nhật Bản sử dụng mạng xã hội công khai rộng rãi, với hơn 152.000 người theo dõi trên Facebook và hơn 78.000 trên Instagram.
Truyền thông nhận xét bà Akie là một người có cá tính, không phải người vợ khuôn mẫu, luôn phục tùng chồng. Khi chồng còn đương chức, bà không bằng lòng chỉ giới hạn trong việc tổ chức các sự kiện ngoại giao và giữ cửa dinh thự Thủ tướng. Bà thường lên tiếng về những quan điểm của mình, đôi khi trái với quan điểm của chồng. Bà từng công khai thách thức các chính sách quan trọng của ông Abe, bao gồm sự ủng hộ của ông đối với năng lượng hạt nhân, việc mở rộng căn cứ quân sự của Mỹ ở Nhật Bản.
Bà Akie, người có bằng thạc sĩ ngành xã hội học tại Đại học Rikkyo, nói tiếng Anh lưu loát, trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg năm 2016 cho biết: "Tôi muốn tiếp thu và truyền tải những quan điểm không được lòng chồng tôi hoặc đội ngũ của anh ấy. Điều đó khiến tôi có một chút giống như một đảng đối lập".
Dù có nhiều quan điểm trái với chồng, bà Akie hiểu cho vị trí của ông Abe. "Khi anh ấy bị các đảng đối lập chỉ trích mỗi ngày, nếu anh ấy về nhà và lại bị tôi cằn nhằn lần nữa thì anh ấy đôi lúc bảo tôi dừng việc đó lại. Là vợ của anh ấy, có những lúc tôi không muốn phản bác chồng quá nhiều. Nhưng cũng có lúc, tôi nhất định phải nói ra quan điểm của mình với anh ấy", bà Akie nói.
Phụ nữ đã kết hôn ở Nhật Bản thường phải đối mặt với áp lực xã hội mạnh mẽ trong việc sinh con. Bà Akie đã công khai nói về những khó khăn trong việc thụ thai của hai vợ chồng. Họ đã trải qua các phương pháp điều trị sinh sản nhưng không có kết quả. Ông Abe từng đề nghị nhận con nuôi nhưng bà không đồng ý.
"Tôi nghĩ tất cả là do số phận và tôi phải chấp nhận nó, rằng chúng tôi không được trời ban cho những đứa trẻ", bà Akie nói với BBC trong một cuộc phỏng vấn năm 2006. Dù không con cái và đối mặt với nhiều câu hỏi từ công chúng, ông Abe vẫn luôn bảo vệ vợ.
"Không còn nghi ngờ gì nữa, Shinzo là một người chồng rất yêu thương vợ. Tất nhiên, vợ hoặc chồng của một chính trị gia là người đồng chí chính trị đáng tin cậy nhất của họ và việc chăm sóc tốt cho bạn đời là điều đương nhiên. Nhưng Shinzo còn làm được hơn thế, ông luôn bảo vệ bà Akie, bất kể khó khăn hay nghịch cảnh nào mà bà có thể gặp phải. Tôi đã chứng kiến anh ấy thường xuyên tham dự các buổi họp mặt riêng tư của bà Akie, nơi ông ấy chào đón khách với một khiếu hài hước tuyệt vời", học giả Miyake viết.
Cựu thủ tướng Shinzo Abe bị bắn khi đang phát biểu tại trên đường phố trước ga Kintetsu Yamato-Saidaiji, thành phố Nara lúc 11h30 ngày 8/7. Ông bị thương ở tim cùng hai vết thương ở cổ, khiến ông mất máu nặng. Cảnh sát đã bắt giữ Tetsuya Yamagami (41 tuổi) với cáo buộc ám sát cựu Thủ tướng.
Ông Abe sinh ra trong một gia đình có truyền thống làm chính trị, có ông ngoại và chú ruột đều từng giữ chức Thủ tướng, bố từng là Bộ trưởng Bộ Ngoại giao. Ông có thời gian cầm quyền lâu nhất tại Nhật Bản, chia thành hai giai đoạn 2006-2007 và 2012-2020. Sau ba nhiệm kỳ cầm quyền, tháng 8/2020, ông Shinzo Abe tuyên bố từ chức vì sức khỏe yếu và không muốn bệnh tật ảnh hưởng đến các quyết sách quan trọng.
Sơn Nam (Theo Japan Times, Straits times)