Trong khi cả Hàn Quốc chìm trong tang thương sau vụ giẫm đạp ở khu giải trí Itaewon của Seoul tối 29/10, nguyên nhân dẫn đến thảm họa này vẫn chưa được làm rõ. Thảm kịch bất ngờ xảy ra sau khi hàng loạt người chen chúc trong một con hẻm hẹp, dốc, khiến ít nhất 154 người thiệt mạng và 149 người bị thương. Nạn nhân chủ yếu ở độ tuổi 20 - những người đang hứng khởi tổ chức lễ Halloween đầu tiên sau ba năm gián đoạn vì đại dịch.
Hàn Quốc đã mở một cuộc điều tra để tìm hiểu tận cùng nguyên nhân thảm kịch trong bối cảnh ngày càng nhiều câu hỏi đặt ra quanh vụ giẫm đạp này. Khoảng 100.000 người tập trung tại Itaewon tối 29/10, gấp khoảng ba lần so với người thường. Nhưng đó không phải đêm đông đúc nhất mà khu vực sôi động từng chứng kiến. Vào năm 2017, ước tính có khoảng 200.000 người tập trung ở Itaewon để tổ chức lễ hội Halloween, nhưng không có trường hợp tử vong hay thảm họa nào xảy ra.
Những cuộc tụ tập lớn nhất mà nhiều người Hàn Quốc còn nhớ có lẽ gắn liền với World Cup 2002, khi hàng triệu người mặc áo đỏ tượng trưng cho màu cờ sắc áo của đội tuyển quốc gia tràn ra các con đường ở trung tâm thành phố Seoul để cổ vũ đội tuyển nước nhà. Không có đám đông chết người nào được báo cáo trong thời gian đó.
Korea Times dẫn lời ông Steve Allen, một chuyên gia quản lý an toàn đám đông tại Crowd Safety, có trụ sở tại Anh chỉ ra rằng việc không có kế hoạch quản lý đám đông là nguyên nhân chính dẫn đến thảm họa.
"Xem lại đoạn video mà tôi được gửi, tôi không thấy có bất kỳ cảnh sát nào trong bất kỳ đoạn phim, cũng không thấy bất kỳ hình thức quản lý đám đông nào. Rõ ràng, đây là một điểm đến nổi tiếng và tôi tin rằng đây là lần tái sinh đầu tiên của sự kiện sau thời gian gián đoạn. Đó là một sự kiện mang tính kỷ niệm và làm tăng nguy cơ tụ tập đám đông", Steve Allen nói.
"Dòng chảy hai chiều của đám đông, đường phố chật hẹp, lượng người đông đúc mà không có biện pháp kiểm soát tại chỗ là những yếu tố nổi bật hình thành nhiều nguy cơ", Nhà tư vấn chính tại Crowd Safety nói thêm.
Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Hàn Quốc cho biết có 137 nhân viên cảnh sát được triển khai tại Itaewon vào ngày 29/10 và họ không đã không lường trước một đám đông lớn như vậy. Không giống các cuộc mít tinh, biểu tình hay lễ hội thường được tổ chức và báo cáo trước với chính quyền, cảnh sát không lường trước được một cuộc tụ tập đông người vào đêm hôm đó.
Allen cho rằng cần thực hiện các biện pháp cần thiết để ngăn chặn sự tái diễn của những thảm kịch như vậy. Ông nói một số biện pháp chính để ngăn chặn thảm họa đám đông là sự giám sát hiệu quả từ cơ quan có thẩm quyền, những người có thể xác định các vấn đề liên quan đến đám đông, có nhân viên quản lý đám đông, biển báo và chia sẻ thông tin trước cho người tham gia.
Lee Young-joo, giáo sư tại khoa Phòng chống thiên tai và hỏa hoạn tại Đại học Seoul cũng chỉ ra việc thiếu vắng sự kiểm soát của cảnh sát tại một cuộc tụ tập không có tổ chức là nguyên nhân chính dẫn đến thảm họa. "Giống như bất kỳ thảm họa nào khác, đám đông đang hưng phấn rất khó dự đoán. Nhưng đáng tiếc là chính quyền đã triển khai một số lượng tối thiểu cảnh sát tại chỗ, dù họ biết rằng đây là lễ hội Halloween không cần đeo khẩu trang đầu tiên sau đại dịch".
Ông Lee nói rằng không giống các buổi hòa nhạc và các cuộc mít tinh, nơi mọi người có xu hướng đứng yên ở vị trí để xem hoặc tham gia sự kiện, những người vui chơi ở Itaewon đã bị kẹt vào con hẻm và sẽ cố gắng tiến lên bằng cách xô đẩy người khác, khiến thảm họa xảy ra.
"Một số người có mặt tại thảm kịch này ban đầu có thể không lường trước được mức độ nghiêm trọng của vụ việc, nghĩ rằng cảnh sát và nhân viên y tế có thể là những người mặc trang phục hóa trang", ông Lee nói.
Lee cũng cho biết con hẻm rộng 3,2 m và dốc 10 độ dường như đã làm trầm trọng thêm thiệt hại cho những người đi bộ xuống con hẻm. "Khi họ bị kẹt cứng trên con hẻm dốc, một số người dường như đã vấp phải những người khác đang đứng trước mặt họ, dẫn đến hiệu ứng domino", ông Lee nói.
Sơn Nam (Theo Korea Times)