Tại Mỹ, chị em nhà Kardashian đã tạo ra một hiện tượng trong ngành công nghiệp giải trí bằng cách chia sẻ lối sống xa hoa trên truyền hình. Trong khi đó, ở Trung Quốc, các KOL (những người có tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội) lại sử dụng sức ảnh hưởng của mình để tiếp thị sản phẩm. Năm 2016, các KOL Trung Quốc đã tạo ra ngành công nghiệp trị giá 58 tỷ nhân dân tệ (tương đương 8,6 tỷ USD). Các KOL ở đây thường sử dụng những nền tảng mạng xã hội như WeChat, Weibo, dịch vụ mạng Douban và ứng dụng chia sẻ video Douyin (hay TikTok) để tạo tương tác.
Becky Li là blogger thời trang nổi tiếng tại Trung Quốc với hơn 7,5 triệu lượt người theo dõi trên WeChat và Weibo. Năm 2014, Li bỏ công việc làm phóng viên tại một tờ báo để thực hiện đam mê trở thành blogger mạng xã hội WeChat. Sau 3 năm, Li "vụt sáng" thành ngôi sao ở quốc gia đông dân nhất thế giới. Cô kiếm tiền chủ yếu nhờ vào những bài viết về sản phẩm trên WeChat.
"Tôi viết về sản phẩm dựa vào trải nghiệm cá nhân", Li nói.
Blogger Becky Li, KOL nổi tiếng mạng xã hội Trung Quốc. Ảnh: SCMP.
Cô từng hợp tác với thương hiệu thời trang Rebecca Minkoff của Mỹ và cho ra đời dòng ví nữ phiên bản giới hạn Miss Fantasy. Năm 2017, cô cộng tác với thương hiệu xe hơi nổi tiếng Mini đến từ Anh để quảng bá cho phiên bản xe đặc biệt thông qua WeChat. Những người theo dõi Li đã đặt mua 100 chiếc xe sau 5 phút mở bán.
Năm 2018, cô được mời tham dự hàng loạt sự kiện thời trang nổi tiếng thế giới tại Paris, New York và Milan. Dịp Tết Nguyên đán vừa rồi, WeChat mời Li đảm nhiệm vị trí giám đốc phụ trách trải nghiệm khách hàng cho dịch vụ thanh toán quốc tế mà công ty này cung cấp.
"Tôi từng nghĩ WeChat phải hợp tác với một người thực sự tầm cỡ. Tuy nhiên, họ đã chọn tôi vì có lẽ tôi là 'tín đồ' mua sắm hàng hóa từ nước ngoài và nhiều người theo dõi tôi cũng chung sở thích này", Li nói.
Để tạo tầm ảnh hưởng lên một bộ phận người tiêu dùng, Li đã trải qua quãng thời gian làm việc vất vả nhằm tạo dựng hình ảnh cá nhân. Thời gian đầu, cô làm việc một mình, tự chuẩn bị những bài viết tại nhà. Hiện cô đã có công ty riêng với hơn 70 nhân viên và quản lý 3 tài khoản chuyên về phong cách sống trên WeChat.
Không chỉ viết bài giới thiệu sản phẩm để hưởng hoa hồng, Li còn cho ra mắt thương hiệu thời trang riêng với tên gọi Becky’s Fantasy cuối năm 2017. Sản phẩm đầu tiên là dòng áo len làm từ sợi cashmere và váy sa tanh đen "cháy hàng" ngay trong ngày đầu mở bán.
Li vô cùng ngạc nhiên khi những sản phẩm này lại bán nhanh đến vậy và nhà cung cấp của cô đã không thể sản xuất kịp để đáp ứng nhu cầu của thị trường.
Một KOL khác, Zhang Dayi, cũng kiếm tiền bằng cách xây dựng một thương hiệu thời trang và làm đẹp riêng. Những sản phẩm của cô được bán rộng rãi trên chợ điện tử Taobao. Công ty của cô đã nghiên cứu thị hiếu khách hàng thông qua những dữ liệu phân tích và bình luận của người theo dõi Zhang trên mạng xã hội. Doanh số bán hàng của công ty Zhang trong ngày độc thân (11/11) năm 2017 đạt 170 triệu nhân dân tệ (tương đương 25 triệu USD).
Yoyo Jiang, một KOL 27 tuổi ở Trung Quốc, đang livestream tương tác với người hâm mộ. Ảnh: SCMP.
Theo Elijah Whaley, giám đốc marketing tại công ty truyền thông ParkLu, các KOL của Trung Quốc tạo ra doanh số bán hàng "khủng" bởi ở quốc gia này, ranh giới giữa lĩnh vực giải trí và thương mại khá mờ nhạt. Các ứng dụng mạng xã hội và thương mại điện tử thường được tích hợp với nhau như WeChat và Douyin (TikTok) cho phép đường link sản phẩm hiện diện ngay trên ứng dụng. Người sử dụng có thể đọc một bài viết hoặc xem video sản phẩm và truy cập trực tiếp vào những đường link để giao dịch.
Theo A.T. Kearney, công ty tư vấn quản lý toàn cầu chuyên phân tích các số liệu, 70% khách hàng thuộc thế hệ Z (những người sinh sau 1995) ở Trung Quốc có xu hướng thích mua sản phẩm trực tiếp thông qua mạng xã hội hơn là những kênh bán hàng khác. Hơn 60% người tiêu dùng Trung Quốc tích cực tương tác với những KOL mà họ thần tượng trên mạng, cao hơn con số 49% tại Mỹ và 38% tại Nhật Bản.
"Người tiêu dùng Trung Quốc từng đối mặt với những sản phẩm và dịch vụ giả mạo. Vì vậy, họ có tâm lý không còn tin tưởng vào sản phẩm của các công ty quảng bá. Đó là lý do tại sao những KOL uy tín được tin tưởng và bán được sản phẩm", theo Hamza Ouarit, giám đốc marketing của Gentleman Marketing Agency trụ sở tại Thượng Hải.
Tuy nhiên công việc của KOL không hề dễ dàng. Nhiều người đối mặt với áp lực về ngoại hình và phải duy trì vóc dáng thon gọn, bắt mắt. Blogger võ thuật Mi Ya (hay MMA Sister) cho biết cô đã không động đến một miếng khoai tây chiên và bánh hamburger nào trong suốt 2 năm qua để giữ vóc dáng cân đối.
Becky Li cũng chịu áp lực để có một bài viết chất lượng. Cô chia sẻ: "Khi tôi không thể sáng tạo ra những bài viết hay, tôi sẽ đi mua sắm và trải nghiệm cuộc sống hàng ngày như một người bình thường. Điều đó khiến tôi hiểu người tiêu dùng hơn".
Có quan hệ mật thiết với những người có tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội, Whaley tiết lộ đằng sau ánh hào quang là những con người chăm chỉ "nhất hành tinh". "Họ làm việc mọi lúc, mọi nơi. Đây không đơn thuần giống như một công việc hành chính", Whaley nói.
Sơn Nam (Theo SCMP)
