Hiện tổng năng lực sản xuất bia của cả nước hiện ước 1.300 triệu lít/năm, trong khi nhu cầu lên đến khoảng 1.800 triệu lít/năm mới đủ. Theo Hiệp hội Các nhà sản xuất rượu - bia - nước giải khát VN, bia Sài Gòn được đánh giá là mạnh nhất hiện nay với mức tiêu thụ 400 triệu lít/năm.
Riêng tại TP HCM, lượng bia sản xuất chiếm khoảng 1/3 tổng lượng bia cả nước, trong khi khả năng tiêu thụ thì tốc độ “năm sau uống nhiều hơn năm trước” 10-15%/năm.
Theo “nhật ký nhập hàng” của ông Tiến, chủ đại lý bia trên đường Nguyễn Thái Bình, từ cuối tháng 10 đến hết tháng 11, tổng cộng bia 333 đã tăng năm lần, từ 148.000 đồng/thùng hiện nhảy lên 156.000 đồng/thùng.
Sài Gòn (SG) đỏ cũng tăng ly kỳ không kém. Từ 112.000 đồng/két hôm 2/9, SG đỏ đột ngột rớt xuống còn 97.000 đồng/két (thấp hơn giá xuất xưởng tại nhà máy 1.000 đồng/két) vì đụng phải chương trình khuyến mãi trúng xe của Tiger. Khi Tiger chấm dứt khuyến mãi, SG đỏ ngay lập tức vọt lên 110.000 đồng, tiếp tục lên 115.000-120.000 đồng/két vào giữa tháng 11 và hiện giữ mức 124.000 đồng/két.
“Các giá này là giá nhập hàng của tôi. Nếu bán tới tay người tiêu dùng thì phải cộng thêm 2.500-3.000 đồng", ông Long, đại lý bia trên đường Phạm Văn Hai, nói. "Các đại lý nhỏ như tụi tôi mở mắt ra là phải hỏi giá bia. Một ngày ít nhất phải cập nhập hai lần mới không bị lạc hậu”.
So với thời điểm gần Noel năm ngoái, giá bia SG đã tăng từ 8-21% và xấp xỉ gần bằng giá cao điểm nhất của ngày 30 âm lịch tết năm ngoái, dù hơn 2 tháng nữa mới đến tết. Và theo dự đoán của hầu hết các đại lý bia, chắc chắn giá bia SG trong tết năm nay “ít nhất sẽ tăng thêm 20% nữa, trong khi các loại bia khác cùng lắm chỉ 12-13%”.
Theo khảo sát của các công ty nghiên cứu thị trường, mức tiêu thụ bia nhiều nhất hiện nay trên địa bàn TP HCM thuộc về bia SG, từ bia chai cho đến bia thùng. So với giá của Heineken hay Tiger, bia SG có mức giá vừa phải, “gu” dễ uống nên rất được giới thu nhập thấp và trung bình ưa chuộng.
Theo Tuổi Trẻ, khi lý giải về hiện tượng tăng giá sớm của bia SG, các đại lý cho rằng một phần do cầu vượt cung, nhưng phần quan trọng hơn là do “các đại gia làm giá”. Thời điểm này các “đại gia” đang ra sức thu mua, gom hàng một cách quyết liệt, thậm chí ém hàng, xuất hàng nhỏ giọt để tạo nhu cầu khan hiếm trên thị trường, làm động tác giả đưa giá lên.
“Thị trường sẽ khát bia nếu như một trong mười đại gia có lượng tiêu thụ bia SG mạnh nhất hiện nay ngậm hàng, không tung ra thị trường”, chị Mừng, một đại lý kinh doanh bia có thâm niên gần 20 năm trên đường Trần Hưng Đạo, tiết lộ. Đơn cử với bia SG đỏ, giá giao hàng tại nhà máy cho một “đại gia” chỉ khoảng 98.000 đồng/két. Nhưng hiện nay khi đến tay người tiêu dùng, SG đỏ đã là 124.000 đồng/két, “đội” lên đến 26.000 đồng/két.
Ông Tiến, chủ đại lý bia trên đường Nguyễn Chí Thanh, cho biết như tết năm ngoái, tổng cộng giá bia SG đã leo lên tới 12 giá, tỷ lệ tăng 20-30% so với giá xuất xưởng tại nhà máy, trong khi Heineken mức tăng chỉ 12%, Tiger 8%. “Heineken và Tiger chỉ tăng giá theo kiểu tự phát, phần lớn là do các điểm bán lẻ tăng để hốt hụi chót, thường vào sáng 30 tết. Chứ nhà máy cung cấp bia đến hết ngày 29 tết, mua bao nhiêu cũng có nên không có chuyện thiếu hàng”, ông Tiến phân tích.
Theo các đại lý cấp dưới, bia SG là loại bia khó lấy hàng nhất hiện nay. “Lấy bia SG đâu có dễ. Mùa thấp điểm phải thế chân tiền vỏ chót bét cũng 66.000-88.000 đồng/két. Đến lúc cao điểm, trong cửa hàng có bao nhiêu vỏ thì chỉ được đại lý ở trên rót đúng số lượng chừng đó, muốn lấy thêm dù đề nghị là xin được thế chân tiền vỏ chai với giá cao cũng bị từ chối”, ông Tiến nói. Trong khi đó, muốn lấy các loại bia khác về bán bao nhiêu cũng có, chẳng mất đồng nào thế chân và chẳng phải sợ bia xuống giá nếu như xong lễ hoặc tết. “Chỉ cần các đại gia của bia SG... giận nhau, “chơi giá” một phát là các đại lý “cắc ké” như tôi có nước ngậm hàng chết ngắc, nhất là bia 333 vì mức chênh lệch giữa giá nhập khi cao điểm có khi lên đến 20.000-30.000 đồng/thùng so với lúc thấp điểm”, chị Mừng nói.
Giá bia thời điểm tháng 12/2004 | ||
Giá giao |
Giá thị trường | |
Sài Gòn xanh |
88.000 đồng/két |
95.000 đồng/két |