Ngay từ phần thủ tục, tòa đã buộc phải hoãn xử để giám định tâm thần bổ sung đối với Hương vì cũng như 10 lần xét xử trước, bị cáo nói linh tinh luôn miệng khiến HĐXX không thể làm việc bình thường.
Theo hồ sơ, Hương đã lập công ty “ma” để mua chứng từ hóa đơn rồi bán lại cho các công ty khác. Tháng 2/2005, Hương bị Công an quận 11 khởi tố về hành vi mua bán tài liệu của cơ quan nhà nước. Quá trình điều tra, truy tố sau đó diễn ra bình thường. Nhưng cuối năm, khi TAND quận 11 đưa vụ án ra xét xử thì Hương bắt đầu “trở bệnh”. Ra tòa, HĐXX phải lắc đầu ngao ngán vì chưa kịp hỏi gì thì Hương đã ngắt lời và liên tục đưa ra những yêu cầu bất hợp lý.
Sau đó, TAND quận 11 đã trả hồ sơ để điều tra bổ sung vì cho rằng cần phải xử lý Hương về hành vi lưu hành giấy tờ có giá giả khác mới chính xác. Tháng 5/2006, Viện kiểm sát quận ra cáo trạng truy tố Hương về tội danh này và tòa đưa Hương ra xử. Cũng như lần xử đầu tiên, bị cáo lại “cướp diễn đàn” của tòa, nói linh tinh nhăng cuội luôn mồm, phát biểu rất nhiều câu “hoang tưởng”.
Thấy Hương có vẻ bất thường, tòa hoãn xử, trưng cầu giám định tâm thần đối với Hương ở cả Trung tâm giám định pháp y TP HCM lẫn Phân viện giám định pháp y trung ương. Cả hai tổ chức này đều kết luận Hương hoàn toàn bình thường và đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, trong tám lần tòa đưa ra xử tiếp, sự việc vẫn lặp lại y chang như cũ.
Xử sự kỳ quái như thế nhưng Hương vẫn khăng khăng, mình khỏe mạnh bình thường. Ngoài việc bất hợp tác tại tòa, trong quá trình được tại ngoại, Hương còn đụng đâu kiện đó. Hương đã đâm đơn kiện điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán và kiện cả luật sư bào chữa của mình, đòi mỗi người phải bồi thường thiệt hại... hàng trăm tỷ đồng.
Đây là lần đầu tiên TAND quận 11 gặp phải một vụ án hy hữu như vậy. Mỗi lần đưa vụ án ra xử là mỗi lần chủ tọa và các hội thẩm nhân dân “mướt mồ hôi”, thậm chí có vị hội thẩm còn từ chối tham gia vì tốn thời gian mà chẳng giải quyết được gì ngoài việc cứ lên ngồi nghe bị cáo nói rồi đi về, còn công tố viên thì chưa lần nào kịp đọc cáo trạng.
Đến hôm qua, trong lần xét xử thứ 11, rút kinh nghiệm, TAND quận 11 đã quyết định mời hai chuyên viên từng giám định tâm thần của Hương đến tham khảo ý kiến. Ngoài ra, tòa còn quay phim lại diễn biến hành vi của Hương để phục vụ cho quá trình tố tụng về sau.
Thế nhưng mọi chuyện vẫn không hề suôn sẻ. Tại phiên tòa, Hương tỏ ra rất mất bình tĩnh. Khi chủ tọa bắt đầu tiến hành kiểm tra lý lịch, Hương không trả lời mà yêu cầu... thủ tướng ra làm chứng. Vị chủ tọa phải tạm nghỉ phiên tòa để Hương trấn tĩnh lại. Nhưng khi phiên tòa vừa bắt đầu lại thì cũng là lúc Hương “mở máy cassette”, yêu cầu thay đổi chủ tọa vì “không đủ trình độ, nhận thức để xét xử”... Cuối cùng, cảm thấy không thể tiến hành tố tụng bình thường được nữa, chủ tọa đã quyết định hoãn xử để trưng cầu giám định tâm thần bổ sung đối với Hương.
Bác sĩ Lương Hữu Thông, giám định viên cao cấp của Phân viện giám định pháp y trung ương, cho biết, lúc tiến hành giám định thì Hương tỏ ra hoàn toàn bình thường. Chỉ khi nhắc tới những vấn đề liên quan đến vụ án hoặc đứng trước tòa thì Hương mới biểu hiện bất thường. Hương nói dồn dập, nói liên miên nhưng không tập trung vào một vấn đề cụ thể nào và không chịu tiếp thu ý kiến của người khác, tỏ ra mất bình tĩnh và phản ứng quá mức cần thiết. Theo bác sĩ Thông, có thể Hương bị mắc chứng “rối loạn phân ly trại giam”. Đây là một trạng thái mất kiểm soát tâm lý do bị cáo quá căng thẳng và bị stress trong suốt quá trình tố tụng.
Theo Chánh án TAND quận 11 Lê Thị Kim Thoa, tòa kiên trì đưa vụ án ra xét xử cũng như hoãn xử nhiều lần như trên là nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp của bị cáo. Hiện tòa đã có phương án để giải quyết dứt điểm. Nếu kết quả giám định bổ sung kết luận Hương bị hạn chế năng lực chịu trách nhiệm hình sự thì tòa sẽ để Hương đi chữa bệnh và xét xử sau. Nếu Hương không có năng lực chịu trách nhiệm hình sự thì tòa sẽ ra quyết định đình chỉ vụ án. Còn lại, nếu Hương “giả điên” và tiếp tục có những biểu hiện gây rối thì tòa có thể xử vắng mặt bị cáo. Lúc đó, quyền lợi của Hương sẽ bị ảnh hưởng vì mất quyền tự bào chữa và tranh luận tại phiên tòa.
(Theo Pháp Luật TP HCM)