Trưa 19/5, trong căn nhà mái bằng đủ đầy tiện nghi ở tổ dân phố Hòa Sơn, phường Đa Mai, TP Bắc Giang, chị Lợi bế cậu con trai vào lòng sau nhiều năm không gặp. Chị vừa nhận lại con sau khi cậu bé bị bố mang đến Tòa án Nhân dân tỉnh Bắc Giang trả lại cho mẹ hôm 18/5. Dù đã nhận con, nhưng không đủ kinh tế để nuôi một nách ba đứa, chị Lợi dắt bé sang nhờ người chị tật nguyền sống gần nhà.
"Nhận được tin chồng cũ mang con đến tòa nhờ trả lại, tôi rất bất ngờ. Gặp lại con tôi mừng lắm, nhưng nếu nuôi thêm một cháu nữa tôi thật sự không gánh vác nổi tiền ăn học cho chúng", chị Lợi nói.
Người phụ nữ có dáng vẻ gầy, nước da bánh mật vuốt ve mái tóc, ngắm kỹ khuôn mặt con trai, trong khi cậu bé ngồi ngoan trong lòng mẹ, không nói gì. Được người lớn giới thiệu đây là mẹ mình, bé bắt đầu làm quen. Đây là lần thứ hai cậu bé được gặp mẹ, lần đầu ở phiên tòa ly hôn của bố mẹ.
Chị Lợi vốn hai đời chồng và bố cháu bé, anh Tâm, là chồng thứ hai. Chị Lợi quen anh Tâm qua mai mối. Cả hai không tổ chức đám cưới, chỉ đăng ký kết hôn rồi về ở với nhau. Sau thời gian đầu hạnh phúc, hai người xảy ra mâu thuẫn khi chị Lợi sinh con. Chị Lợi bỏ đi lúc con mới 8 tháng tuổi. Năm 2019, vợ chồng ly hôn. Bé được tòa giao cho bố nuôi dưỡng, do chị Lợi còn phải nuôi hai con nhỏ của chồng trước.
Sau ly hôn, hàng tháng chị Lợi có trách nhiệm gửi cho chồng cũ 700.000 đồng tiền cấp dưỡng cho con. Chị Lợi kể rằng mình sức khỏe yếu, kiếm sống bằng việc bán rau ngoài chợ. Ngày nào bán được hàng, cả gốc lẫn lãi chị thu được 200.000 đồng, ngày rau ế phải mang về. Thu nhập bán rau bấp bênh khiến chị không có tiền gửi cho chồng cũ.
"Vợ chồng mâu thuẫn nên từ ngày bỏ nhau, tôi không qua lại thăm con được. Nếu có tiền, tôi đã đón con về nuôi chứ không để lại chỗ bố nó", chị Lợi phân bua.
Nghe em gái kể chuyện, bà Đào Thị Bình quay sang đỡ lời. Bà Bình tàn tật, không chồng và có một người con gái. Không đành lòng nhìn cháu trai sống không nơi nương tựa, bà Bình nhận nuôi bé.
"Bố mẹ nó đều không có đủ điều kiện nuôi con, bản thân tôi nghèo, nhưng cố một chút vẫn nuôi được cháu. Về ở với tôi có rau ăn rau, có cháo ăn cháo", bà Bình nói.
Câu chuyện về cậu bé bị bố mang đến tòa nhờ trả lại mẹ râm ran khắp các thôn xóm ở Bắc Giang những ngày qua. Cửa hàng nước của chị Mai trước cửa Tòa án Nhân dân tỉnh Bắc Giang mấy hôm nay lúc nào cũng có người đến hỏi về trường hợp bé trai bị bỏ lại tòa.
Khoảng 8h sáng 18/5, chị Mai đang bán nước thì thấy một bé trai, tay cầm bánh mỳ, chơi một mình ngoài sân của toà án. 10h, bé vẫn một mình dưới trời nắng, không thấy người nhà đến đón.
"Tôi nghĩ bố cháu bé ở trên phòng xét xử nên để thằng bé chơi dưới sân. Nhưng chờ mãi không thấy ai đón, tôi gọi vào hỏi, thằng bé không nói gì. Tôi sờ trong túi áo ngực của cháu có mẩu giấy bố bé để lại nhờ toà trao trả cháu cho người mẹ", chị Mai xót xa.
Thấy cháu bé bị bỏ rơi, chị mang lên phòng văn thư của toà án nhờ tìm cách liên hệ với người thân. Tuy nhiên, người bố sau đó không thấy quay lại đón con. Nhiều lần gọi cho người nhà cháu bé không được, đại diện tòa án mang cháu đến UBND xã Tân Tiến nhờ hỗ trợ.
Bà Hoàng Thị Vân Hồng, cán bộ Thương binh và Xã hội xã, cho biết sau khi tiếp nhận bé trai bị bỏ rơi, UBND xã phối hợp TAND tỉnh Bắc Giang, lập biên bản ghi nhận sự việc, tìm kiếm thông tin về bố mẹ cháu bé để thông báo đến nhận con. Tuy nhiên cả bố, mẹ và nội, ngoại của bé không ai chịu nhận.
Sau khi họp bàn, UBND xã Tân Tiến thống nhất gửi cậu bé sang Trung tâm Bảo trợ Xã hội tỉnh. Theo bà Phạm Thị Ánh Tuyết, Phó trưởng Phòng LĐTBXH TP Bắc Giang, cậu bé được đưa đến trung tâm trong tình trạng sức khỏe tốt, tinh thần ổn định, không khóc.
"Cháu bé rất ngoan, không đòi bố mẹ, được các cô chăm sóc. Chúng tôi đã liên hệ với mẹ bé qua thông tin quê quán từ tòa và UBND xã Tân Tiến cung cấp. Sau một hồi thuyết phục, mẹ cháu đồng ý nhận lại con", bà Tuyết cho hay.
Hôm sau, bà Tuyết cùng các đơn vị liên quan đến nhà chị Lợi làm thủ tục trao lại cháu.
Khi được hỏi lý do bỏ con, anh Tâm thở dài, buồn bã nhìn quanh ngôi nhà 15 m2 trống vắng ở xã Hồng Thái, huyện Việt Yên. Anh vừa trải qua một đêm mất ngủ, râu mọc dài hơn, đôi mắt đầy quầng thâm.
Người đàn ông phân trần đem con ra toà vì chỉ mong mẹ cháu đến đón về nuôi dưỡng, chăm sóc. Bản thân anh thương con, nhưng ốm đau thường xuyên, giờ lại bị viêm cầu thận, không đủ điều kiện lo cho con ăn học.
"Chỉ có về với mẹ, cháu mới có cuộc sống tốt hơn, dù gì hoàn cảnh của mẹ cháu cũng khá hơn tôi, cô ấy còn ở nhờ được nhà ông bà ngoại. Tôi chỉ có một mình, bệnh tật, ăn còn không lo nổi, lấy gì nuôi con", anh Tâm trải lòng.
Anh Tâm từng có hai đời vợ trước khi lấy chị Lợi. Anh đến với người vợ đầu không có con, người vợ thứ hai rời bỏ anh khi con trai được hơn 5 tháng tuổi. Từ đó, anh một mình nuôi con. Sau này, anh quen chị Lợi và có thêm một đứa con nữa. Anh Tâm thừa nhận có lúc đánh chị Lợi dẫn đến vợ giận bỏ đi khi con mới vài tháng tuổi.
"Cô ấy bỏ đi đến giờ không hỏi thăm con một lần, cực chẳng đã tôi mới phải đem con ra toà làm vậy", anh Tâm nói.
Vợ bỏ đi, mẹ đẻ từ mặt, anh Tâm chịu cảnh gà trống nuôi hai con trai. Bà Vũ Thị Huy (người thân của anh Tâm) cho biết anh Tâm vốn là người chịu khó, vợ bỏ đi từ ngày anh còn khỏe mạnh. Khi con mới mấy tháng tuổi, hàng ngày anh vẫn địu bé đi phụ hồ để kiếm bữa cơm.
Thời gian gần đây bệnh tật khiến anh không đi làm được, nhiều lúc gia đình bà phải hỗ trợ tiền điện, hay mang cơm cho ba bố con. Khi biết anh Tâm mang con đến tòa bỏ lại, bà Huy khuyên nhủ mang về đây để bà nuôi nhưng anh không chịu.
Nguyễn Ngoan