Ảnh: Aboluowang
Một người đàn ông ở Australia có một nốt ruồi trên cổ, lúc đầu anh không để ý lắm. Nhưng sau đó, anh ta phát hiện ra nốt ruồi trên cổ ngày càng lớn. Sau vài lần đi khám, bác sĩ chỉ định anh làm sinh thiết nốt ruồi và cho thấy nó là khối u ác tính dạng nốt đã lan rộng. Anh được phẫu thuật loại bỏ khối u nhưng không có cách nào chữa khỏi và ung thư đã lan ra nhiều vị trí.
Thực tế trong cuộc sống hàng ngày, nhiều người có nốt ruồi sau gáy, có người cho là điềm lành, có người lại nói "nốt ruồi cay đắng", sự thật ra sao?
1. Nốt ruồi mọc sau gáy tốt hay xấu?
Trên cơ thể, ai cũng có nốt ruồi. Nốt ruồi còn được gọi là u hắc tố, do hắc tố melanin trên da tăng lên bất thường và kết tụ lại. Có nhiều lý do dẫn đến sự hình thành nốt ruồi, một là do bẩm sinh, xuất hiện từ khi mới sinh và sẽ lớn hơn khi phát triển; hai là nốt ruồi xuất hiện từ sau tuổi đi học.
Ngoài ra, sự hình thành nốt ruồi có thể liên quan đến di truyền và bức xạ cực tím. Một nốt ruồi sau gáy không nhất thiết có ý nghĩa gì, nó có thể là tình cờ ở đó.
2. Nốt ruồi mọc ở ba bộ phận có thể liên quan đến ung thư
Theo thống kê, có khoảng 20.000 bệnh nhân u ác tính mới ở Trung Quốc mỗi năm và 20-25% trong số họ có đột biến BRAF. Gen BRAF tạo ra một loại protein giúp kiểm soát sự phát triển của tế bào. Nếu bạn bị đột biến BRAF, sự phát triển của tế bào không được kiểm soát có thể dẫn đến ung thư. Gen BRAF còn được biết đến như một gen gây ung thư.
Ung thư hắc tố là bệnh lý ác tính của các tế bào sinh sắc tố melanin. 50% ung thư hắc tố da của bệnh nhân tại Trung Quốc phân bố chủ yếu ở tứ chi và rất dễ di căn. Cũng có một số trường hợp xảy ra ở khoang mũi, đường tiêu hóa, hệ tiết niệu và các bộ phận khác.
Nốt ruồi có hình dạng bất thường. Ảnh: Aboluowang
Nói chung, nốt ruồi là khối u ác tính sẽ phát triển thành năm dạng sau:
- Bất đối xứng: Các nốt ruồi phổ biến thường có hình tròn hoặc hình bầu dục, trong khi các khối u ác tính có hình dạng không đối xứng.
- Đường viền không rõ ràng: Đường viền của nốt ruồi bình thường sẽ đầy đủ và rõ ràng, trong khi các khối u ác tính có đường viền mờ và lởm chởm.
- Màu sắc không đồng đều: Các nốt ruồi thông thường thường có màu đồng nhất, đối lập với các khối u ác tính.
- Đường kính lớn hơn 5 mm: Khi đường kính của nốt ruồi thông thường vượt quá 5 mm, bạn nên chú ý hơn; nếu vượt quá một cm, tốt nhất nên tiến hành sinh thiết.
- Phình rõ ràng: Nốt ruồi bình thường thường bằng phẳng với da, trong khi khối u ác tính có thể phình ra rõ ràng, đồng thời cũng có thể có đặc điểm mở rộng dần và loét trong thời gian ngắn.
Nếu nốt ruồi của bạn mọc trên ba vị trí này, bạn cần cảnh giác:
- Xuất hiện tại những bộ phận thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Bức xạ tia cực tím quá mức cũng có thể gây ra nốt ruồi ung thư.
- Nốt ruồi mọc ở những bộ phận dễ bị ma sát như hậu môn, lòng bàn chân, lòng bàn tay, vòm họng, vùng thắt lưng, âm hộ... dễ bị chuyển hóa ác tính do ma sát nhiều lần.
- Nốt ruồi mọc trên vết thương. Nốt ruồi ở vết thương có thể trải qua quá trình biến đổi tế bào ác tính trong khi cơ thể sửa chữa tế bào.
3. Làm ba điều để phòng ngừa ung thư nếu có nốt ruồi trên cơ thể
Hầu hết các nốt ruồi trên cơ thể con người đều lành tính nên bạn không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, đối với một số nốt ruồi ảnh hưởng đến diện mạo, có thể nhiều người muốn tẩy chúng đi. So với tẩy nốt ruồi bằng hóa chất và tẩy nốt ruồi bằng laser, tẩy nó bằng phương pháp phẫu thuật là an toàn nhất, có thể loại bỏ hoàn toàn, không lo tái phát.
Mặt khác, bạn cần phải làm tốt công tác phòng chống u ác tính trong cơ thể. Vậy bạn nên phòng chống như thế nào?
- Chống nắng: Bức xạ tia cực tím quá mức có khả năng gây ra các loại ung thư da khác nhau. Điều quan trọng là phải bảo vệ bạn khỏi ánh nắng mặt trời bằng cách thoa kem chống nắng, đội mũ và che ô.
- Không tùy tiện xử lý nốt ruồi: Nếu phát hiện có nốt ruồi, bạn cần kiểm soát, không được tự ý cạy, bóp kẻo kích thích nốt ruồi phát triển thành ung thư.
- Kiểm tra định kỳ: Hãy kiểm tra thường xuyên, nếu phát hiện trên da có các vết lạ, nốt ruồi, vết loét... nên đi khám càng sớm càng tốt.
Hằng Trần (Theo Aboluowang)
