Tang Shangjun, đến từ khu tự trị Choang, tỉnh Quảng Tây, năm nay lần thứ 13 tham dự kỳ thi tuyển sinh đại học (cao khảo) vào trường Thanh Hoa, một ngôi trường danh tiếng của Trung Quốc. Những năm trước, điểm thi của Tang đã cải thiện dần theo thời gian, mang lại cho anh hy vọng sẽ đỗ đạt. Nhưng năm nay, điểm số giảm đáng kể, khiến anh chỉ đủ đỗ vào trường Đại học Quảng Tây.
Tang cho hay theo học ở Đại học Quảng Tây là giải pháp tạm thời. Anh dự định năm tới vẫn sẽ thi tiếp vào trường Thanh Hoa. "Tôi khá căng thẳng. Tôi hy vọng kỳ thi cao khảo năm tới sẽ là kỳ thi đại học cuối cùng của mình", Tang nói.
Ngoài Đại học Quảng Tây, Tang từng đỗ vào hai trường hàng đầu khác. Nhưng anh từ chối, quyết tâm giành được suất ở Thanh Hoa, ngôi trường đứng thứ 17 thế giới và thứ 3 châu Á theo Bảng xếp hạng các trường đại học thế giới QS 2022.
Tại Trung Quốc, cao khảo là kỳ thi có ý nghĩa quan trọng đối với triển vọng sự nghiệp của nhiều người. Họ quan niệm sự kiện này có thể thay đổi cuộc đời do mang đến cơ hội duy nhất cho học sinh từ các gia đình bình thường được vào ngôi trường hàng đầu.
Theo SCMP, Tang sinh ra trong một gia đình nông dân ở huyện Shangsi, tỉnh Quảng Tây. Năm 2009, khi lần đầu dự thi cao khảo, anh nói đã không giải được phần lớn các câu hỏi toán, chỉ đủ điểm vào các trường xếp hạng thấp. Tang không theo học bất cứ trường nào, thay vào đó, anh học lại cấp ba và thi tiếp. Trong bảy năm tiếp theo, anh ôn luyện, thi rồi lại thất bại nhưng không nói cho người nhà biết vì sợ họ không ủng hộ.
Đến năm 2016, Tang mới tiết lộ mọi chuyện với bố mẹ, khi anh đủ điểm đỗ vào Đại học Luật và Khoa học chính trị Trung Quốc, một ngôi trường được xếp hạng cao. Bố mẹ Tang cho biết họ không trách việc anh giấu họ, thậm chí còn tự hào bởi sự kiên trì của anh.
Tuy nhiên, Tang đã bỏ học ngôi trường này để theo đuổi giấc mơ Thanh Hoa, sau khi nghe tin một trường trung học ở Nam Ninh tặng 100.000 NDT (15.635 USD) cho những người có điểm cao khảo cao như Tang nếu đến luyện thi ở đó và tham gia kỳ thi năm tiếp theo. Ngôi trường này cũng trợ cấp 2.000 tệ một tháng (312 USD) và hứa thưởng 600.000 tệ (93.000 USD) nếu Tang đỗ vào Đại học Thanh Hoa hay Bắc Kinh.
Tang theo học ở ngôi trường trên hai năm, thi cao khảo hai lần, nhưng vẫn không đỗ. Chàng trai, hiện 33 tuổi, lại chuyển sang trường trung học khác, nơi cũng đưa ra những ưu đãi tương tự. Trong thời gian này, Tang làm gia sư khi nghỉ hè và đôi khi đi giao thực phẩm. Hai năm trở lại đây, anh chơi chứng khoán và kiếm được hàng chục nghìn tệ.
Tang cho biết anh không hối hận khi đã 13 năm thi cao khảo. "Nhưng đôi khi tôi cũng nghĩ nếu mình có một công việc toàn thời gian, gia đình tôi chắc không nghèo đến mức này. Giờ tôi chẳng có gì cả và cũng rất khó để làm bất cứ điều gì", Tang nói.
Câu chuyện của Tang thu hút hơn 190 triệu lượt xem trên Weibo và hơn 6.000 bình luận. "Định nghĩa về cuộc sống của một người bình thường là gì? Tôi nghĩ chúng ta nên tôn trọng sự lựa chọn của anh ấy. Chúng ta không ở vị trí của anh ấy để bình luận xem làm như vậy có đáng không", một thành viên bình luận.
Nhưng số khác không đồng tình. "Chẳng lẽ anh ấy không biết thời gian và những cơ hội trong cuộc đời là có hạn sao?", một người nói. "Anh ấy có thể học ở một ngôi trường, rồi đăng ký học cao học ở Đại học Thanh Hoa. Hoặc anh ấy có thể làm việc và trong thời gian đó ôn thi theo học cao học Thanh Hoa", một người khác đề xuất.
Xiong Bingqi, giám đốc Học viện Nghiên cứu Giáo dục thế kỷ 21, kêu gọi công chúng xem trải nghiệm của Tang là một trường hợp tiêu cực. "Nhiều trường trung học đã truyền đạt cho các học sinh quan điểm đỗ vào các trường đại danh tiếng đồng nghĩa với sự thành công trong cuộc sống. Nhiều em được dạy rằng nếu đỗ vào trường hàng đầu sẽ không cần phải học hay làm việc chăm chỉ. Chúng ta nên cảnh giác đối với trường hợp các cha mẹ hay giáo viên lấy câu chuyện của Tang để gây áp lực, ép con em họ phải nỗ lực học tập hơn nữa", ông Xiong nói.
Hướng Dương (Theo SCMP)